Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ντην Πότερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ντην Πότερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14  Απριλίου 1972[1][2]
Leavenworth
Θάνατος16  Μαΐου 2015[2]
Εθνικό πάρκο Γιοσέμιτι[3]
Αιτία θανάτου'Αλμα βάσης
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Νιου Χάμσαϊρ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταορειβάτης
αναρριχητής
αλεξιπτωτιστής
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣτεφ Ντέιβις (2002–2010)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ντην Σ. Πότερ (Dean S. Potter, 14 Απριλίου 197216 Μαΐου 2015) ήταν Αμερικανός αναρριχητής, αλπινιστής, Άλτης βάσης και ισορροπιστής σε τεντωμένο σκοινί[4]. Ήταν γνωστός για τις δύσκολες πρώτες αναβάσεις του, τις ελεύθερες μοναχικές αναρριχήσεις του, τις αναβάσεις ταχύτητας και τις συνεχόμενες "αλυσιδωτές" αναβάσεις του στο Εθνικό πάρκο Γιοσέμιτι και την Παταγονία. Πέθανε κατά τη διάρκεια πτήσης με wingsuit στο Γιοσέμιτι.

Ο Ντην Πότερ γεννήθηκε το 1972[5][6], γιος αξιωματικού του στρατού στο στρατιωτικό νοσοκομείο του Φορτ Λίβενγουορθ στο Κάνσας[7] και μεγάλωσε στο Νιου Χαμπσάιρ. Αυτοδίδακτος στην αναρρίχηση άρχισε να σκαρφαλώνει όντας ακόμη στο γυμνάσιο στο νότιο Νιου Χαμπσάιρ. Παρακολούθησε το πανεπιστήμιο του Νιου Χαμπσάιρ, όπου ασχολήθηκε με την κωπηλασία. Ο προπονητής πίεζε την ομάδα όχι μόνο να νικήσει τον ανταγωνισμό αλλά να "κατακτήσει" τους αντιπάλους. Ο Πότερ αποφάσισε ότι δεν ήθελε να "κατακτήσει" κανένα και παράτησε το κολέγιο, ακολουθώντας το πάθος του για την αναρρίηση[8].

Ελεύθερη αναρρίχηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πότερ έκανε σημαντικές αναβάσεις και πολλές μοναχικές αναρριχήσεις στο Γιοσέμιτι και την Παταγονία. Αναρριχήθηκε solo σε ένα τμήμα του Ελ Καπιτάν στο Γιοσέμιτι, χαράζοντας τη διαδρομή "Easy Rider", καταρριχόμενος τα δύσκολα τμήματα στις τελευταίες σκοινιές της διαδρομής Lurking Fear (δυσκολότερες κινήσεις 5.10a) και κατόπιν πέρασε με τραβέρσα στην Thanksgiving Ledge για να ολοκληρώσει τις τελευταίες έξι σχοινιές και να περάσει στη Free Rider (δυσκολότερη σχοινιά 5.11d, δύο σχοινιές 5.10d, 5.10b, 5.10a και 5.7). Ήταν το πρώτο σημαντικό τμήμα της El Capitan που απελευθερώθηκε για solo αναρρίχηση, αν και απέφυγε τα πολύ δύσκολα σημεία στις πρώτες σχοινιές της ίδιας διαδρομής (αρκετές σχοινιές 5.12 με δυσκολία έως το 5.12d στη Free Rider).[9][10]

Αναρρίχηση ταχύτητας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούλιο του 2006 ο Πότερ αναρριχήθηκε στη διαδρομή The Reticent Wall, μία από τις δυσκολότερες του El Capitan, σε 34 ώρες and 57 λεπτά με τους Έιμον ΜακΝίλι και Άιβο Νίβοφ, πέντε μέρες νωρίτερα από το υπάρχον ρεκόρ ανάβασης[11]. Νέο ρεκό ανάβασης έκανε ο Πότερ μαζί με τον Σον Λίρι για την αναρρίχηση στη διαδρομή The Nose τον Νοέμβριο του 2010. Έκανε τις 32 σχοινιές της διαδρομής σε 2 ώρες, 36 λεπτά, 45 δεύτερα, είκοσι δευτερόλεπτα ταχύτερα από το προηγούμενο ρεκόρ των Γιουτζί Χιραγιάμα και Χανς Φλοράιν[12].

B.A.S.E. άλμα και ισορροπία σε σχοινί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πότερ ήταν γνωστός για τα κατορθώματά του στην ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί και στο BASE άλμα. Ήλθε σε επαφή με την ισορροπία σε σχοινί μέσω του Τσαρλς Βίκτορ Τάκερ Γ΄, a.k.a. Τσόνγκο[13] έναν από τους τρεις πρώτους που διέσχισαν το Λοστ Άροου Σπάιρ πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Ο Πότερ έκανε πολλές τέτοιες διασχίσεις χωρίς σχοινί ασφαλείας, ή αλεξίπτωτο για άλμα βάσης (BASE-jumping parachute). Ορισμένες από τις διασχίσεις του έγιναν 910 μ. πάνω από το έδαφος στο Εθνικό πάρκο Γιοσέμιτι.

Το 2014 κυκλοφόρησε ένα 22λεπτο φιλμ με τίτλο When Dogs Fly (όταν οι σκύλοι πετάνε) στο οποίο κατέγραψε τις ακραίες περιπέτειες του σκύλου του Whisper. Το φιλμ έγινε viral αφενός, αφετέρου τράβηξε την προσοχή και την κριτική φιλοζωικών οργανώσεων[14].

Η αναρρίχηση στην Delicate Arch

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για την ανάβαση του Πότερ μετά το 2006 στην Delicate Arch (Ευαίσθητη Αψίδα) στο Εθνικό πάρκο Αψίδων (Arches National Park) ξέσπασε διαμάχη, εξαιτίας της οποίας έχασε τη χορηγία του από την εταιρεία σπορ ενδυμάτων Παταγονία. «Δεν υπήρχε κάποια νόμιμη αιτία για να μην αναρριχηθώ», είπε Πότερ, παρά την καθιερωμένη παράδοση που απαγορεύει την αναρρίχηση στο πάρκο. Το περιστατικό οδήγησε σε μια γενική απαγόρευση της δραστηριότητας εντός του Εθνικού πάρκου των Αψίδων. Ο Πότερ είχε προηγουμένως συγκρουστεί με τις αρχές του πάρκου, γιατί διέσχισε πάνω σε τεντωμένο σχοινί τις Τρεις Κουτσομπόλες[15].

«Εγώ δεν είδα κάποιον λόγο για να μην αναρριχηθώ. Δεν έβλαψα το μνημείο»[16], υποστήριξε, αν και ανακαλύφθηκαν αργότερα αυλακώσεις απο σχοινιά στον μαλακό ψαμμίτη. Πιθανώς δημιουργήθηκαν από τους επαγγελματίες φωτογράφους, που χρησιμοποίησαν σχοινιά, προκειμένου να φωτογραφίσουν και να δημοσιεύσουν την ανάβαση[15].

Πότερ είπε ότι δεν θα σκαρφάλωνε στο Totem Pole, τον ιερό βράχο της Κοιλάδας των μνημείων των Ναβάχο που εμπνέει με τη θρησκευτική σημασία του. «Η Ευαίσθητη Αψίδα, παρά την εξέχουσα θέση της στο εθνικό πάρκο, δεν έχει το ανάστημα του ιερού πύργου της Αριζόνα», είπε. «Εγώ δεν βλέπω κάποιο λόγο γιατί είναι λάθος, και δεν καταλαβαίνω γιατί δεν πρέπει να εμπλεκόμαστε με τη φύση», δήλωσε ο Πότερ[16].

Στις 16 Μαΐου, 2015, Ο Πότερ και ο Γκράχαμ Χαντ σκοτώθηκαν σε πτήση με wingsuit από το Ταφτ Πόιντ πάνω από την κοιλάδα Γιοσέμιτι. Οι δύο άλτες είχαν ξανακάνει την πτήση, αλλά απαιτούσε ακρίβεια για να διασχίσουν ένα μικρό πέρασμα σε σχήμα V. Ο Χαντ χτύπησε σε έναν πλευρικό τοίχο και ο Πότερ συγκρούστηκε με τον βράχο λίγο μετά το πέρασμα. Και οι δύο πέθαναν ακαριαία[17]. Κανένα από τα αλεξίπτωτα δεν ανοίχτηκε[18][19][20].

Ο Ντιν Πότερ υπήρξε ένας οραματιστής με επιρροή στην αναρρίχηση επί 20 χρόνια. Μεγάλωσα ακούγοντας για αυτά που σκαρφάλωνε. Διαμόρφωσε τόσο το πλαίσιο όσο και την κατεύθυνση της αναρρίχησης για αυτή τη γενιά. Ήταν πολύ δημιουργική επιρροή στην αναρρίχηση. Παρόλο που δεν ήταν ο καλύτερος αναρριχητής, ωστόσο οδήγησε την αναρρίχηση σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις[21]

Αξιοσημείωτες αναβάσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις-παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 www.facebook.com/deanspotter/info?tab=page_info.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 106227654X. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 www.latimes.com/local/lanow/la-me-ln-extreme-athlete-dean-potter-dead-yosemite-2015051-story.html. Ανακτήθηκε στις 29  Αυγούστου 2022.
  4. Real Water Productions: Moonwalk — Dean Potter, Cathedral Peak, Yosemite National Park, California, 12 July 2012 Vimeo. Retrieved 4 January 2014
  5. Dean Potter Αρχειοθετήθηκε 2015-04-11 στο Wayback Machine. στο outdoorsportsteam.com
  6. Dean Potter killed in base jump στο climbing.com
  7. «Dean Potter: What I've Learned». rockandice.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2015. 
  8. Katie Arnold (2007). «The Man Who Thinks He Can Fly». ESPN. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2013. 
  9. Roy, Adam. «The First (almost) Free Solo of El Cap». Outside Magazine Blog. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2013. 
  10. Bisharat, Andrew (18 Μαΐου 2015). «How Dean Potter Reinvented Climbing, Jumping, Flying». National Geographic News. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2015. 
  11. McDonald, Dougald. «Reticent Wall in a Single Push». Climbing Magazine. Skram Media LLC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  12. 12,0 12,1 «The Nose, new record on El Capitan by Leary and Potter». Planet Mountain. November 8, 2010. http://www.planetmountain.com/english/News/shownews1.lasso?l=2&keyid=37708. Ανακτήθηκε στις May 18, 2015. 
  13. Janice Ahn, Brian Murphy, Ritesh Batra, Daniel Patterson, Keith Davis (18 Δεκεμβρίου 2008). Chongo (Short film). Cisco. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  14. «US daredevil Dean Potter dies during flying stunt». BBC News. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2015. 
  15. 15,0 15,1 Neville, Tim. «How Delicate Was Dean?». Outside Online. Mariah Media Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  16. 16,0 16,1 Thuermer, Angus M. «Climber Potter, Patagonia agree to split the synchilla». Jackson Hole News & Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  17. Lucas, James (19 Μαΐου 2015). «Dean Potter and I Recovered Dead BASE Jumpers». thedailybeast.com. The Daily Beast Company LLC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2015. 
  18. Branch, John (May 17, 2015). «Dean Potter, Extreme Climber, Dies in BASE-Jumping Accident at Yosemite». The New York Times. http://www.nytimes.com/2015/05/18/sports/dean-potter-extreme-climber-dies-in-jumping-accident-at-yosemite.html. Ανακτήθηκε στις May 18, 2015. 
  19. Schaffer, Grayson. «Dean Potter Killed in BASE Jumping Accident». Outside Magazine. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2015. 
  20. Bisharat, Andrew (17 Μαΐου 2015). «Pioneering Climber Dean Potter Killed in BASE Jumping Accident». National Geographic. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2015. 
  21. Branch, John (17 May 2015). «Dean Potter, Extreme Climber, Dies in BASE-Jumping Accident at Yosemite». The New York Times. http://www.nytimes.com/2015/05/18/sports/dean-potter-extreme-climber-dies-in-jumping-accident-at-yosemite.html. Ανακτήθηκε στις 18 May 2015. 
  22. MacDonald, Dougald (8 Ιανουαρίου 2009). «Haley Solos Fitz Roy's Supercanaleta». Climbing Magazine News. Skram Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2009. 
  23. Pegg, Dave (24 Ιουνίου 2003). «Immaculate Concepcion». Climbing Magazine News. Skram Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2009. 
  24. Hansen, Holly (11 Σεπτεμβρίου 2006). «Potter in Free Solo Heaven». Climbing Magazine News. Skram Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2009. 
  25. MacDonald, Dougald (10 Νοεμβρίου 2006). «Scary Half Dome Route Gets Second Free Ascent». Climbing Magazine News. Skram Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2009. 
  26. Thomasma, Melissa (13 Αυγούστου 2008). «"FreeBASE": Dean Potter on the Eiger Nordwand». Alpinist. Alpinist LLC. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]