Νικολά ντε Γκρινί
| Νικολά ντε Γκρινί | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Nicolas de Grigny (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 8 Σεπτεμβρίου 1672[1][2] Ρενς |
| Θάνατος | 30 Νοεμβρίου 1703[1][2][3] Ρενς |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[4] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συνθέτης οργανίστας |
| Αξιοσημείωτο έργο | organ mass |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Νικολά ντε Γκρινί ή Γκρινύ ή Γκρινιύ [5] (Nicolas de Grigny, Ρενς βάπτιση 8 Σεπτεμβρίου 1672 – Ρενς 30 Νοεμβρίου 1703) ήταν Γάλλος συνθέτης και οργανίστας του 17ου αιώνα. Το έργο του, μαζί με εκείνο του διάσημου συμπατριώτη του Φρανσουά Κουπρέν, αποτελεί την κορύφωση της μπαρόκ Γαλλικής Σχολής για το εκκλησιαστικό όργανο.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Νικολά ντε Γκρινί γεννήθηκε το 1672 στη Ρενς, στην ενορία του Αγίου Πέτρου (Saint-Pierre-Le-Vieil),[6] αλλά η ακριβής ημερομηνία γέννησής του είναι άγνωστη. Γεννήθηκε σε οικογένεια μουσικών: ο πατέρας του, ο παππούς του και ο θείος του Ρομπέρ ήσαν οργανίστες του Καθεδρικού Ναού της Ρενς, της Βασιλική του Αγίου Πέτρου και του Αγίου Χιλαρίου, αντίστοιχα.[7] Λίγα στοιχεία για τη ζωή του είναι γνωστά και, σχεδόν, τίποτα για τα παιδικά του χρόνια. Μεταξύ 1693 και 1695 υπηρέτησε ως οργανίστας της εκκλησίας του Αγίου Διονυσίου, στο Παρίσι, όπου ο αδελφός του Αντρέ (André de Grigny) ήταν υποδιευθυντής.[8] Ήταν, επίσης, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που, ο ντε Γκρινί σπούδασε με τον Νικολά Λεμπέγκ ο οποίος ήταν, τότε, ένας από τους πιο διάσημους γάλλους συνθέτες για τα πληκτροφόρα.[8] Το 1695, νυμφεύθηκε την Μαρία-Μαγδαληνή (Marie-Magdeleine de France), κόρη ενός παρισινού εμπόρου, με την οποία απέκτησε επτά παιδιά.[6]
Ο ντε Γκρινί επέστρεψε στη Ρενς και, στα τέλη του 1697, διορίστηκε επίτιμος οργανίστας του Καθεδρικού Ναού της πόλης, εκεί όπου στέφονταν γάλλοι βασιλείς. Το 1699, ο συνθέτης δημοσίευσε στο Παρίσι το σημαντικότερο έργο του, το Πρώτο Βιβλίο για το Εκκλησιαστικό Όργανο [περιέχον μία λειτουργία και ύμνους για τις κυριότερες εορτές του έτους] (Premier livre d'orgue [contenant une messe et les hymnes des principalles festes de l'année] ). Πέθανε, ξαφνικά, σε ηλικία μόλις 31 ετών, λίγο μετά την αποδοχή προσφοράς εργασίας από την Saint Symphorien, μια ενοριακή εκκλησία της Ρενς.[8] Το Πρώτο Βιβλίο για το Εκκλησιαστικό Όργανο επανεκδόθηκε το 1711 μετά από προσπάθειες της χήρας του.[6] Η συλλογή αυτή έγινε πολύ γνωστή στο εξωτερικό. Μάλιστα, αντιγράφηκε το 1713 από τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και, αργότερα, από τον Γιόχαν Γκότφριντ Βάλτερ.[6]
Μουσική και μουσικολογικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η μοναδική διατηρημένη μουσική του Νικολά ντε Γκρινί αναφέρεται, αποκλειστικά, στο εκκλησιαστικό όργανο. Μάλιστα, η δεύτερη έκδοση του Πρώτου Βιβλίου για το Εκκλησιαστικό Όργανο (Παρίσι, 1711), ήταν η μόνη που ήταν γνωστή μέχρι το 1949, όταν ανακαλύφθηκε η παλαιότερη εκτύπωση -ένα ενιαίο αντίγραφο που διατηρείται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας.[6]
Σε αντίθεση με πολλά άλλα, γαλλικά βιβλία για το εκκλησιαστικό όργανο της εποχής, η έκδοση του ντε Γκρινί δεν περιέχει πρόλογο. Η συλλογή αποτελείται από δύο μέρη: το πρώτο μέρος είναι μία Λειτουργία, το δεύτερο περιλαμβάνει πέντε ύμνους (Veni creator, Pange lingua, Verbum supernum, Ave maris stella, A solis ortus) που χωρίζονται σε πολλά εδάφια (versets). Όπως και οι περισσότεροι προκάτοχοί του, ο ντε Γκρινί χρησιμοποιεί μελωδίες από την Γρηγοριανή Λειτουργία IV, Cunctipotens Genitor Deus. Εντούτοις, περιορίζει τη χρήση της ψαλμωδίας στα πρώτα εδάφια κάθε μέρους. Οι ύμνοι υιοθετούν μια ποικιλία δομών, αλλά πάντοτε ξεκινούν με ένα Plein Jeu verset ακολουθούμενο από μια φούγκα· το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για κάθε μέρος της λειτουργίας. Η συλλογή περιλαμβάνει επίσης ένα Point d'orgue, κομμάτι βασισμένο σε κρατημένο πεντάλ (pedal point).
Ο μειωμένος όγκος αυτού του έργου δεν εμποδίζει τον ντε Γκρινί να θεωρείται, γενικά, ως ένας από τους μεγάλους δασκάλους του γαλλικού εκκλησιαστικού οργάνου. Πέθανε, πολύ νέος, χωρίς να μπορεί να κληροδοτήσει όλα αυτά που ήλπιζε –αν και πολλοί από τους συναδέλφους του δεν άφησαν περισσότερα έργα απ'αυτόν. Δείχνει, όχι χωρίς μια συγκεκριμένη αυστηρότητα, γνώση της αντίστιξης, αίσθηση αρμονίας και βάθος θρησκευτικής έμπνευσης. Ο ντε Γκρινί συνδυάζει την τέχνη των οργανιστών της αντίστιξης (Λουί Κουπρέν, Τιτλούζ) με την πιο φαντεζί ή πιο ευαίσθητη τέχνη του Φρανσουά Κουπρέν, του Λεμπέγκ και του Νιβέρ, οπότε πρέπει να θεωρείται ο μεγαλύτερος κλασικός του εκκλησιαστικού οργάνου της εποχής τού Λουδοβίκου ΙΔ’.[5]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb14816770v. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w61r6xf0. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. 21799528. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ CONOR.SI. 48763235.
- ↑ 5,0 5,1 ΠΛΜ
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Halbreich
- ↑ Greene's Biographical Encyclopedia of Composers, 211
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Howell & Sabatier
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D. C. L (Oxford, 1880)
- Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
- Rob. Eitner, Biographisch-bibliographisches Quellen-LexiKon, on line
- Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (ΠΛΜ), έκδοση 1996, τόμος 18, σ. 253
- Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
- Enciclopedia Treccani, on line
- Eric Blom, The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)
- Halbreich, Harry, Liner notes to: Nicolas de Grigny - Premier livre d'orgue, Michel Chapuis (organist). 1976/1987, Auvidis-Astrée E 7725
- Howell, Almonte; Sabatier, François, Nicolas de Grigny. In L. Root, Deane. Grove Music Online. Oxford Music Online. Oxford University Press.