Μύθος της πισώπλατης μαχαιριάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Απεικόνιση από αυστριακή ταχυδρομική κάρτα του 1919 που απεικονίζει μια καρικατούρα Εβραίου να μαχαιρώνει τον γερμανικό στρατό στην πλάτη με ένα στιλέτο. Η συνθηκολόγηση αποδόθηκε στον μη πατριωτικό λαό, στους Σοσιαλιστές, στους Μπολσεβίκους, στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και ιδιαίτερα στους Εβραίους.
Μια δεξιά γερμανική πολιτική γελοιογραφία του 1924, η οποία δείχνει τον Φίλιπ Σάιντεμαν, Γερμανό Σοσιαλδημοκράτη πολιτικό ο οποίος διακήρυξε τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και ήταν ο δεύτερος καγκελάριος της, και τον Ματτίας Ερτσμπέργκερ, αντιπολεμικό πολιτικό του κόμματος του Κέντρου, ο οποίος ολοκλήρωσε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπογράφοντας την Ανακωχή με τους Συμμάχους, καθώς μαχαιρώνει τον γερμανικό στρατό στην πλάτη.

Ο μύθος της πισώπλατης μαχαιριάς (γερμανικά: Dolchstoßlegende‎‎, προφέρεται ˈdɔlçʃtoːsleˌɡɛndə)[1] ήταν η διαδεδομένη μετά το 1918 σε δεξιούς κύκλους της Γερμανίας πεποίθηση, ότι ο γερμανικός στρατός δεν έχασε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πεδίο της μάχης, αλλά αντ' αυτού προδόθηκε από τους πολίτες στο εσωτερικό μέτωπο, ειδικά από τους δημοκρατικούς που ανέτρεψαν τη μοναρχία στην Γερμανική επανάσταση του 1918-19. Οι υποστηρικτές αυτής της πεποίθησης αποκήρυξαν τους επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης που υπέγραψαν την ανακωχή στις 11 Νοεμβρίου 1918 ως «εγκληματίες του Νοεμβρίου» (γερμανικά: November­verbrecher‎‎).

Όταν οι Ναζί ήρθαν στην εξουσία το 1933, έκαναν τον μύθο αναπόσπαστο μέρος της επίσημης ιστορίας τους της δεκαετίας του 1920, απεικονίζοντας τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης ως έργο των «εγκληματιών του Νοεμβρίου» που χρησιμοποίησαν την πισώπλατη μαχαιριά για να καταλάβουν την εξουσία, ενώ πρόδιδαν το έθνος. Η ναζιστική προπαγάνδα απεικόνισε τη Βαϊμάρη ως «ένα τέλμα διαφθοράς, εκφυλισμού, εθνικής ταπείνωσης, αδίστακτης δίωξης της ειλικρινούς «εθνικής αντιπολίτευσης»- δεκατέσσερα χρόνια κυριαρχίας από τους Εβραίους, τους Μαρξιστές και τους «πολιτιστικούς μπολσεβίκους», που τελικά σαρώθηκαν από το Εθνικό Σοσιαλιστικό Κίνημα υπό τον Αδόλφο Χίτλερ και τη νίκη της «εθνικής επανάστασης» του 1933».[2]

Οι μελετητές στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της Γερμανίας απορρίπτουν την εξήγηση της προδοσίας, επισημαίνοντας ότι ο γερμανικός στρατός ήταν χωρίς εφεδρείες και συνθλιβόταν στα τέλη του 1918.[3] Για πολλούς Γερμανούς, η έκφραση «μαχαίρι στην πλάτη» υποδηλώνει την όπερα «Το Λυκόφως των Θεών» του 1896 του Ρίχαρντ Βάγκνερ, όπου ο Χάγκεν δολοφονεί τον εχθρό του Ζίγκφριντ με ένα δόρυ στην πλάτη του.[4]


«12.000 Εβραίοι στρατιώτες πέθαναν στο πεδίο της τιμής για την πατρίδα». Ένα φυλλάδιο που δημοσιεύθηκε το 1920 από Γερμανούς Εβραίους βετεράνους σε απάντηση στις κατηγορίες για την έλλειψη πατριωτισμού

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Despite the similarity of the German word Legende and the English word "legend", "stab-in-the-back myth" is the preferred term in English.
  2. Kolb, Eberhard (2005). The Weimar Republic. New York: Routledge. σελ. 140. ISBN 0415344425. 
  3. Watson, Alexander (2008). Enduring the Great War: Combat, Morale and Collapse in the German and British Armies, 1914–1918. Cambridge: Cambridge Military Histories. ISBN 9780521881012. 
  4. Roberts, J. M. (1999). Twentieth Century: The History of the World, 1901 to the Present. London: Allen Lane/The Penguin Press. σελ. 289. ISBN 0-713-99257-3. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]