Μολών λαβέ

Η αρχαία ελληνική ρηματική φράση «Μολών λαβέ» ήταν η απάντηση του Λεωνίδα, βασιλιά της Αρχαίας Σπάρτης στον Πέρση βασιλιά όταν ζήτησε να παραδοθούν οι Λακεδαιμόνιοι, λίγο πριν την μάχη των Θερμοπυλών.

Ιστορικά στοιχεία

Ήταν η απάντηση που δόθηκε στους κήρυκες του βασιλιά των Περσών Ξέρξη,όταν αυτός ζήτησε την παράδοση των όπλων των αμυνομένων Ελλήνων στο στενό των Θερμοπυλών.

Η απάντηση «μολὼν λαβέ» (=«αφού / εφόσον έρθεις, πάρ'τα» ή κατά την πιο γνωστή μετάφραση «έλα να τα πάρεις») φαίνεται πως εξόργισε τον Πέρση ηγεμόνα που διέταξε, αμέσως μετά, να ξεκινήσει η ιστορική μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. Η φράση παραδίδεται από τον μεταγενέστερο αρχαίο Έλληνα συγγραφέα Πλούταρχο, στο έργο του Ηθικά (κεφάλαιο Αποφθέγματα Λακωνικά, Λεωνίδας Αναξανδρίδου, απόφθεγμα 11).^[1]

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο

Πηγή : Πλούταρχος -Ἀποφθέγματα Λακωνικά - Απὀ Βικιθήκη ^[2]

Ἀποφθέγματα Λακωνικά	Απόδοση
[225b-10 ]Ξέρξου δὲ γράψαντος αὐτῷ «Ἔξεστί σοι μὴ θεομα- χοῦντι, μετ´ ἐμοῦ δὲ τασσομένῳ τῆς Ἑλλάδος μοναρ- χεῖν» ἀντέγραψεν «Εἰ τὰ καλὰ τοῦ βίου γινώσκοις, ἀπέστης ἂν τῆς τῶν ἀλλοτρίων ἐπιθυμίας• ἐμοὶ δὲ κρείσσων ὁ ὑπὲρ τῆς Ἑλλάδος θάνατος τοῦ μοναρχεῖν τῶν ὁμοφύλων.». Πάλιν δὲ τοῦ Ξέρξου γράψαντος «Πέμψον τὰ ὅπλα», ἀντέγραψε «μολὼν λαβέ.»	10. Όταν ο Ξέρξης του έγραψε: «Έχεις τη δυνατότητα να µην τα βάλεις µε τους θεούς, να ταχθείς µε το µέρος µου και να γίνεις μονάρχης στην Ελλάδα», του απάντησε µε επιστολή: «Αν ήξερες τι είναι το καλό στη ζωή, θα απείχες απὀ τα να επιθυμείς ξένα πράγματα. Για μένα, είναι κα- λύτερο να πεθάνω για την Ελλάδα παρά να είµαι μονάρχης στους ομόφυλούς µου». Όταν πάλι ο Ξέρξης του έγραψε: «Στείλε τα όπλα σου», απάντησε γραπτώς: «Έλα να τα πάρεις).

Ετυμολογία

Ετυμολογικά οι λέξεις μολών και λαβέ παράγονται από τα αρχαία ρήματα βλώσκω «πηγαίνω, έρχομαι - φτάνω, περνώ»^[3], στη συγκεκριμένη περίπτωση από το θέμα μολ- του αορίστου β' του ρήματος) και λαμβάνω (τύπος προστακτικής τού αορίστου β΄). Είναι αξιοσημείωτο ότι στην τσακωνική διάλεκτο το ρήμα μόλω επιβιώνει μέχρι σήμερα με τη σημασία «έρχομαι»^[4].

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Corpus paroemiographorum graecorum, Τόμος 2

Υποσημειώσεις

↑ Πλουτάρχου, Ηθικά, Λειψία, 1820, τόμος β', σ.142.
↑ Απὀ Βικιθήκη -Πλούταρχος -Ἀποφθέγματα Λακωνικά
↑ Montanari, Franco (2013). Σύγχρονο λεξικό τής αρχαίας ελληνικής γλώσσας. (μτφρ. του Vocabolario della Lingua Greca, 2013, γ΄ έκδ., Torino: Loescher Editore). Αθήνα: Παπαδήμας. σελ. 436. ISBN 978-960-206-567-9.
↑ Θ. Κωστάκης, 1986: Λεξικό τής τσακωνικής διαλέκτου. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών, τόμ. 2, σελ. 246.

[1] Πλουτάρχου, Ηθικά, Λειψία, 1820, τόμος β', σ.142.

[2] Απὀ Βικιθήκη -Πλούταρχος -Ἀποφθέγματα Λακωνικά

[3] Montanari, Franco (2013). Σύγχρονο λεξικό τής αρχαίας ελληνικής γλώσσας. (μτφρ. του Vocabolario della Lingua Greca, 2013, γ΄ έκδ., Torino: Loescher Editore). Αθήνα: Παπαδήμας. σελ. 436. ISBN 978-960-206-567-9.

[4] Θ. Κωστάκης, 1986: Λεξικό τής τσακωνικής διαλέκτου. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών, τόμ. 2, σελ. 246.

[1]

[2]

[3]

[4]