Μαρία Τράνταφιλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρία Τράνταφιλ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25  Δεκεμβρίου 1816[1]
Νόβι Σαντ[1]
Θάνατος14ιουλ. / 26  Οκτωβρίου 1883γρηγ.[1]
Νόβι Σαντ[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΣερβία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλάνθρωπος[1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςOrder of the Red Cross

Η Μαρία Τράνταφιλ ή Μαρία Πόποβιτς (25 Δεκεμβρίου 1816 - 14 Οκτωβρίου 1883) ήταν Σέρβα με έντονο φιλανθρωπικό έργο στην πόλη του Νόβι Σαντ. Αυτή και ο σύζυγός της βοήθησαν στην ανοικοδόμηση της πόλης του Νόβι Σαντ μετά την βομβάρδισή της κατά την Επανάσταση της Ουγγαρίας του 1848. Δημιούργησε ξανά μια περιουσία και άφησε τα υπάρχοντά της, για να βοηθήσει τα παιδιά να αποκτήσουν εκπαίδευση, να χρηματοδοτηθούν νοσοκομεία, να πληρωθούν συντάξεις και για να δημιουργηθεί ένα νέο ορφανοτροφείο.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τράνταφιλ γεννήθηκε στο Νόβι Σαντ το 1813.[2] Ο πατέρας της ασχολιόταν με το εμπόριο γουνών και παντρεύτηκε δύο φορές. Η πρώτη του σύζυγος Τάτζιτς ήταν η μητέρα της Τράνταφιλ. Ο πατέρας της παντρεύτηκε ξανά, αλλά πέθανε στα 27 του, αφήνοντας την φροντίδα της κόρης του στους ξαδέλφους του.[3] Όλοι οι αδελφοί της είχαν πεθάνει νωρίς, οπότε ήταν κληρονόμος.[4]

Ήταν μορφωμένη και μιλούσε καλά γερμανικά. Σύντομα παντρεύτηκε στην ηλικία των δεκαέξι ετών με τον Γιόβαλ Τράνταφιλ. Ο γάμος ήταν τόσο διευθετημένος από τον κηδεμόνα της Χατζή Κίρα, που δεν ζήτησαν ποτέ τη γνώμη της για τον νέο της σύζυγο. Παντρεύτηκε τον Γιόβαλ στην Όσιγιεκ, στις 31 Ιανουαρίου 1831 στην Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου.[3]

Αυτή και ο νέος σύζυγός της είχαν πολλά παιδιά, αλλά κανένας δεν κατάφερε να γίνει ενήλικας και κληρονόμος.[3] Η επιχείρησή τους στο εμπόριο υφασμάτων ήταν ζημιογόνος. Η προίκα που πήρε στο γάμο της, χρησιμοποιήθηκε, για να ξεκινήσει η επιχείρηση. Ο Γιόβαλ πλήρωσε, για να γίνει πολίτης του Νόβι Σαντ και τα κέρδη επενδύθηκαν εκεί στην ιδιοκτησία.[2][3]

Το 1848 ξεκίνησε η Ουγγρική Επανάσταση υπό την ηγεσία του Λάγιος Κόσουθ και η πόλη του Νόβι Σαντ πλήρωσε υψηλό τίμημα. Μόνο 800 από τα 2.800 κτήρια διασώθηκαν μετά τον βομβαρδισμό του ουγγρικού στρατού. Πολύ αργότερα η Τράνταφιλ ανέφερε ότι το 1849 είχε περάσει την μοναδική μέρα της πείνας καθώς περίμενε έξω από τα κλειστά τείχη του Βαραδίν.[3] Αυτή η μέρα ήταν καθοριστική, γιατί μπόρεσε να διαμορφώσει τα μεταγενέστερα σχέδιά της.[2] Αυτή και ο σύζυγός της πλήρωσαν για την ανοικοδόμηση της Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στο Νόβι Σαντ.[5] Αυτή και ο σύζυγός της έδωσαν χρήματα επίσης για την ανοικοδόμηση της Αρμενικής Εκκλησίας της πόλης.[4]

Η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Νόβι Σαντ

Το 1851 και το 1852 ο σύζυγός της πήρε μεγάλα δάνεια, για να ανακαινίσει την επιχείρησή τους. Η Τράνταφιλ και ο σύζυγός της έκαναν διαθήκη στις 24 Ιουνίου 1860, με την οποία άφηναν τα χρήματά τους σε φιλανθρωπικούς σκοπούς και σε εκείνη. Το 1862 πέθανε ο σύζυγός της.[3] Θάφτηκε με τα παιδιά τους στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου,[5] και αυτή για πολλά χρόνια με τη βοήθεια των δικηγόρων διεκδικούσε την κληρονομιά που της είχε αφήσει. Υπήρχαν τέσσερις ανεξάρτητες αγωγές, αλλά πρόβαλε ένσταση σε όλες. Εν τω μεταξύ, συνέχισε την επιχείρηση και δημιούργησε περισσότερο πλούτο.[3]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ορφανοτροφείο που δημιούργησε η Μαρία Τράνταφιλ στο Νόβι Σαντ (φωτογραφία το 1913).

Στις 9 Σεπτεμβρίου 1878, έκανε τη δική της διαθήκη αφήνοντας 470 στρέμματα γης, για να δημιουργήσει ένα ταμείο εκπαίδευσης των φτωχών. Τριάντα υποτροφίες δίνονταν σε φτωχούς μαθητές στο τοπικό γυμνάσιο και τα έσοδα από άλλα περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν, για να χρηματοδοτούνται οι γάμοι δύο φτωχών κοριτσιών κάθε χρόνο και ένα άλλο ταμείο δόθηκε σε τοπικά νοσοκομεία και ένα άλλο σε φτωχούς άνδρες ή χήρες. [3] Πέθανε στην πόλη της το 1883, τάφηκε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου [2] και η διαθήκη της τέθηκε σε ισχύ.[5] Η μεγαλύτερη δωρεά της υλοποιήθηκε το 1908, για να γίνει ένα νέο ορφανοτροφείο. Τα χρήματα για αυτό το σκοπό είχαν αυξηθεί σε 300.000 φιορίνια εκείνη τη χρονική περίοδο. Το νέο ορφανοτροφείο που σχεδιάστηκε από τον Μομτσίλο Ταπάβιτσα άνοιξε το 1912 για ορφανά αγόρια με κόστος 500.000 φιορίνια Ουγγαρίας.[3] Το 1928 το κτήριο αγοράστηκε από την Matica Srpska. [6]

Το 2009, η πόλη του Νόβι Σαντ αποφάσισε να χτίσει ένα νέο δημοτικό σχολείο στο Βετερνίκ το οποίο πήρε το όνομά του από την Μαρία Τράνταβιλ.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 zenskimuzejns.org.rs/marija-trandafil-2/.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Marija Trandafil – biografija – priredila Gordana Stojaković». ŽeNSki Muzej (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 «Национална Ревија – National Review». www.nacionalnarevija.com. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  4. 4,0 4,1 «О Марији Трандафил – ОШ Марија Трандафил, Ветерник» (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Nikolajevska Church | Novi Sad». www.novisad.rs. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  6. «Dekorativno osvetljenje zgrade Matice srpske u Novom Sadu – Projekat kompanije "Philips"». www.ekapija.com. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  7. «О школи – ОШ Марија Трандафил, Ветерник» (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021.