Μαγιάτικο στεφάνι
Το μαγιάτικο στεφάνι είναι κατασκευή με λουλούδια με το οποίο γιορτάζουμε τον ερχομό της άνοιξης. Είναι ελληνικό αλλά όχι μόνο έθιμο. Ιδιαίτερα στα νησιά της Μεσογείου αλλά και σε όλη την Ελλάδα γιορτάζοντας την άνοιξη, την 1η του μήνα Μάη, φτιάχνουν ένα στεφάνι με λουλούδια (συνήθως αγριολούλουδα, μαργαρίτες και πιο σπάνια παπαρούνες) συνήθως από τους αγρούς. Το λουλούδινο στεφάνι που φτιάχνεται την πρωτομαγιά και κρεμιέται έξω από τα σπίτια συνήθως πάνω στην πόρτα. [1]
Κατασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με τη Λαογραφική έρευνα το μαγιάτικο στεφάνι φτιάχνεται με βέργα από ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο κληματαριάς ή σύρμα γύρω από το οποίο στηρίζονται τα λουλούδια.[2]
Παράδοση και έθιμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα έθιμα και οι δράσεις που συνοδεύουν τη μέρα της Πρωτομαγιάς ξεκινούν από τα βάθη της ανθρώπινης παράδοσης και περνούν από γενιά σε γενιά. Ο Μάιος είναι ο 5ος μήνας του χρόνου που - στην Ελλάδα, τη Ρώμη και μέχρι το Βυζάντιο- ήταν αφιερωμένος στον ετήσιο εορτασμό της θεάς της γονιμότητας και της γεωργίας, Δήμητρας. Η κόρης της, Περσεφόνη, που έρχεται από τον Κάτω Κόσμο αυτόν τον μήνα, από τον Άδη-σύζυγό της, ήταν ο λόγος για τη γιορτή των Ανθεστηρίων, της μεγαλόπρεπης πομπής προς τα ιερά για να προσφέρουν άνθη.
Στη λαϊκή αντίληψη ο θάνατος και η γέννηση, το καλό και το κακό συνυπάρχουν. Όλα τα σπίτια, έκτος από εκείνα που έχουν πένθος, φτιάχνουν στεφάνι για προστασία, υγεία, ευτυχία, για το μάτι, με τον ανάλογο συνδυασμό λουλουδιών. Το μαγιάτικο στεφάνι είναι αυτό που θα το δει στην πόρτα του σπιτιού, θα το ζηλέψει και θα το κλέψει ο γείτονας για να το κρεμάσει στη δική του πόρτα.[3] Το στεφάνι θα παραμείνει στο σπίτι μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Στη γιορτή του Άη Γιάννη του Κλήδονα [4] το ρίχνουν στη φωτιά. Ανάβουν φωτιές σε δρόμους και πλατείες και πηδούν πάνω από τη φωτιά τρεις φορές, τρέχοντας.
Συμβολισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης με την άνοιξη, γεγονός που θέλουν οι άνθρωποι να φέρουν και στα σπίτια τους.
Το Μάη είχες στα μαλλιά
γαρίφαλο στα χείλη
στα μάτια και στο μέτωπο
Ερρίκος Θαλασσινός
Παράξενη πρωτομαγιά
μ’ αγκάθια πλέκουν σήμερα στεφάνια
ήρθ’ ο καιρός του «έχε γεια»
Νίκος Γκάτσος
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ (1998). ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16, 163 42 ΑΘΗΝΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΛΕΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΕ ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΤΣΙΒΕΡΙΩΤΗΣ. σελ. 2064. ISBN 960-86190-0-9.
- ↑ «Πρωτομαγιά: από που προέρχεται το έθιμο του στεφανιού». 1 Μαΐου 2015.
- ↑ «ΤΟ ΜΑΓΙΑΤΙΚΟ ΣΤΕΦΑΝΙ ΚΑΙ Η ΚΛΟΠΗ ΤΟΥ». 30 Απριλίου 2008.
- ↑ Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ (10 Ιουλίου 1997). «Ο Κλήδονας και οι φωτιές του Αϊ - Γιαννιού».