Μάχη του Χοενφρίντμπεργκ
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η μάχη του Χοενφρίντμπεργκ (γερμανικά: Schlacht bei Hohenfriedberg ή Hohenfriedeberg), επίσης γνωστή και ως μάχη του Στρίγκαου ήταν μια από τις μάχες στο πλαίσιο του Δεύτερου Σιλεσιανού πολέμου και έφερε μια αποφασιστική νίκη των Πρώσων εναντίον του ενωμένου αυστροσαξωνικού στρατού. Η μάχη αποτέλεσε ένα από τα λαμπρότερα στρατηγικά κατορθώματα του Φρειδερίκου Β΄.
Ιστορικό πλαίσιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Αυστρία ήθελε να ανακτήσει την πρόσφατα χαμένη επαρχία της Σιλεσίας. Ενωμένος στρατός Αυστριακών και Σαξόνων, περίπου 70.000 στρατιώτες, εισέβαλε στην περιοχή. Ο διοικητής του αυστριακού στρατεύματος ήταν ο Κάρολος Αλέξανδρος της Λωρραίνης, ενώ τους Σάξονες διοικούσε ο Ιωάννης Αδόλφος Β΄, δούκας του Βάισενφελς.
Ο Φρειδερίκος Β΄ έτρεφε χαμηλή εκτίμηση για τον αντίπαλο του, Κάρολο Αλέξανδρο, λέγοντας γι' αυτόν «Θα υπάρξουν κάποια ανόητα λάθη.». Στην πραγματικότητα ο Φρειδερίκος υπολόγιζε πως ο διοικητής των Αυστριακών θα εισχωρούσε στην Σιλεσία από τα βουνά Ρίζενγκεμπιργκε (γερμανικά: Riesengebirge). Εάν το έκανε αυτό, ο Πρώσος βασιλιάς σκόπευε να εφορμήσει στον αυστριακό στρατό και να τον διαλύσει με ένα χτύπημα. Πρώσοι Ουσάροι επέβλεπαν τις κινήσεις των αντιπάλων δυνάμεων και κρατούσαν ενήμερο τον βασιλιά τους, καθώς περίμενε την κατάλληλη στιγμή για την επίθεση του. Όταν τελικά οι Αυστριακοί όντως πέρασαν τα βουνά, ο Φρειδερίκος άρπαξε την ευκαιρία που περίμενε και ξεκίνησε να συναντήσει τους αντιπάλους του.
Ο αυστριακός στρατός βάδισε περίπου 50 χιλιόμετρα βορειοανατολικά, από τα βουνά προς την πόλη Στρίγκαου (σημερινό Στσέγκομ,Strzegom). Οι Σάξονες βρίσκονταν βορειοδυτικά της πόλης Πίλγκριμσχαϊν (Pilgrimshain) και οι Αυστριακοί στρατοπέδευσαν δυτικά και νότια του χωριού Χοενφρίντμπεργκ. Το μπροστινό τους μέρος καλυπτόταν από τον ποταμό Στρίγκαου. Ο πρωσικός στρατός έστησε το στρατόπεδο του δυτικά της πόλης Στρίγκαου.
Οι ιχνηλάτες του Φρειδερίκου βρήκαν τις θέσεις των Αυστροσαξώνων. Ο Πρώσος βασιλιάς αποφάσισε να βαδίσει βόρεια με όλο το στράτευμα, ακριβώς μπροστά από τους Αυστριακούς, περνώντας από μια γέφυρα τον ποταμό και να επιτεθεί πρώτα τους Σάξονες. Με τους Σάξονες ηττημένους θα μπορούσε να επιτεθεί στην αυστριακή γραμμή μάχης από ανατολικά. Η πορεία των Πρώσων έγινε την νύχτα για να μην είναι ορατή. Μάλιστα για να πετύχει τον αιφνιδιασμό, διέταξε τους στρατιώτες να μην σβήσουν τις φωτιές στο στρατόπεδο και να αφήσουν τις σκηνές τους, επίσης κατά την πορεία απαγόρεψε τις ομιλίες και το κάπνισμα.
Μάχη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το σχέδιο του Φρειδερίκου σύντομα συνάντησε δυσκολίες. Δεν υπήρχε αρκετός χώρος για όλα τα στρατεύματα στην πορεία που είχε σχεδιαστεί, με αποτέλεσμα να προκύψει συμφόρηση στην γέφυρα, ώστε λίγες μονάδες κατάφεραν να περάσουν απέναντι. Ο πρώτος πρωσικός στόχος ήταν οι δύο λόφοι μπροστά από τα σαξονικά στρατεύματα, οι οποίοι φυλάσσονταν από μια μικρή δύναμη. Η πρωσική εμπροσθοφυλακή επιτέθηκε των Σαξόνων στους λόφους, με αποτέλεσμα να ειδοποιηθεί ολόκληρη η σαξονική δύναμη και ο αιφνιδιασμός να αποτύχει.
Τότε ο αξιωματικός των Πρώσων Ντε Μουλέν αποφάσισε να προσπεράσει τους λόφους και να επιτεθεί πριν οι Σάξονες προλάβουν να αναπτυχθούν. Η επίθεση ξεκίνησε στις 7 το πρωί. To σαξονικό ιππικό ηττήθηκε από το αντίστοιχο πρωσικό και οι Πρώσοι στρατιώτες πεζικού εφόρμησαν στο αντίπαλο στρατόπεδο. Ο ανατολικός άνεμος οδηγούσε τον καπνό από τα πυρά των όπλων στα μάτια των Σαξόνων, λειτουργώντας υπέρ των επιτιθεμένων. Ολόκληρο το αριστερό άκρο των Σαξόνων καταστράφηκε τις πρώτες πρωινές ώρες.
Στο μεταξύ οι Αυστριακοί είχαν αντιληφθεί τη μάχη που ήταν σε εξέλιξη και αφήνοντας το στρατόπεδο, άρχισαν να κινούνται προς την κατεύθυνση των Πρώσων. Η πρωσική δύναμη, η οποία δεν είχε καταφέρει ακόμη να περάσει την γέφυρα ολόκληρη, γύρισε δυτικά και προχώρησε διασχίζοντας το ποτάμι από όποια περάσματα μπορούσε να βρει.
Από τα αυστριακά στρατεύματα, πρώτο το ιππικό ενεπλάκη σε σύγκρουση με τους Πρώσους και ηττήθηκε εύκολα από το πρωσικό ιππικό. Το πεζικό των Αυστριακών σχημάτισε δύο γραμμές με κατεύθυνση ανατολικά και παρόλο που είχε αριθμητικό μειονέκτημα, αντιστάθηκε πεισματικά ανταλλάσσοντας πυκνά πυρά σε μικρή απόσταση με τους Πρώσους.
Σε αυτό το σημείο το πρωσικό σύνταγμα ιππικού Δραγόνοι του Μπαϊρόιτ (γερμανικά: Bayreuth Dragoner), που αριθμούσε 1.500 ιππείς, εισήλθε στη μάχη. Μια δυνατή ριπή ανέμου καθάρισε το πεδίο της μάχης από τον καπνό του μπαρουτιού, εμφανίζοντας τις αδυναμίες των αυστριακών γραμμών πεζικού. Οι δραγόνοι επιτέθηκαν βόρεια, στο δεξί άκρο των Αυστριακών και συνέχισαν καταστρέφοντας ολόκληρη την πρώτη γραμμή. Έπειτα από νότια γύρισαν και έτρεψαν σε φυγή και τη δεύτερη γραμμή.
Οι Αυστριακοί ήδη χωρίς υποστήριξη ιππικού και εγκαταλειμμένοι από τους Σάξονες, μετά την επίθεση άρχισαν να παραδίνονται μαζικά. Οι Δραγόνοι του Μπαϊρόιτ με 96 απώλειες μόνο νίκησαν μερικές χιλιάδες Αυστριακών, συνέλαβαν 2.500 αιχμάλωτους και πήραν λάφυρα 67 σημαίες και λάβαρα, καθώς και 4 κανόνια. Συνολικά οι Αυστριακοί είχαν 9.000 νεκρούς και τραυματίες, 5.000 αιχμαλώτους, ανάμεσα τους 4 Αυστριακούς στρατηγούς και έχασαν 66 κανόνια. Οι πρωσικές απώλειες αριθμούσαν περίπου 5.000 νεκρούς.
Αποτέλεσμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η μάχη ήταν ένας θρίαμβος του Φρειδερίκου, που σύντομα άρχισε να αποκαλείται Μέγας από τους συγχρόνους του. Η επίθεση των δραγόνων μελετήθηκε αργότερα από Πρώσους και Γερμανούς αξιωματικούς για τη δυναμικότητά της και γενικότερα για το επιθετικό πνεύμα που είχε αποκτήσει ο στρατός υπό τον Φρειδερίκο και για την αυτονομία που έδινε στους αξιωματικούς του. Επίσης η ταχύτητα και η αποφασιστικότητα της μάχης συνδέεται με τον Κεραυνοβόλο πόλεμο (Blitzkrieg).
Το πολεμικό εμβατήριο Εμβατήριο του Χοενφρίντμπεργκ συντέθηκε προς τιμή και ανάμνηση της μάχης.