Λέστερ ντελ Ρέυ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λέστερ ντελ Ρέυ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2  Ιουνίου 1915[1][2][3]
Saratoga Township
Θάνατος10  Μαΐου 1993[1][2][3]
Νέα Υόρκη[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5][6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Τζορζ Ουάσινγκτον
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιμελητής κειμένων
κριτικός λογοτεχνίας
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
δημοσιογράφος
Περίοδος ακμής1938
Οικογένεια
ΣύζυγοςJudy-Lynn del Rey
Evelyn Harrison (έως 1970)[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςDamon Knight Memorial Grand Master Award (1991)
ΣυνεργάτηςFrederik Pohl
Commons page Σχετικά πολυμέσα

O Λέστερ ντελ Ρέυ (αγγλ. Lester del Rey, 2 Ιουνίου 191510 Μαΐου 1993) ήταν Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και επιμελητής βιβλίων. Συνέγραψε πολλά από τα βιβλία στη σειρά Winston Science Fiction για εφήβους και νέους, ενώ ήταν επίσης κριτικός της λογοτεχνίας (ιδίως της λογοτεχνίας του φανταστικού) και ο επιμελητής των Del Rey Books, που ήταν οι εκδόσεις επιστημονικής φαντασίας του εκδοτικού οίκου Ballantine Books, από κοινού με την τέταρτη σύζυγό του Τζούντυ-Λυν ντελ Ρέυ.

Πραγματικό όνομα γεννήσεως[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η νουβέλα του ντελ Ρέυ Ο άνεμος ανάμεσα στους Κόσμους έδωσε το εξώφυλλο του τεύχους Μαρτίου 1951 του περιοδικού Galaxy Science Fiction.
Η νουβέλα του ντελ Ρέυ Εγώ είμαι το αύριο έδωσε το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους του περιοδικού Dynamic Science Fiction το 1952.
Το μικρό μυθιστόρημα του ντελ Ρέυ The Life Watch ενέπνευσε το εξώφυλλο του τεύχους Σεπτεμβρίου 1954 του περιοδικού Fantastic Universe.
Το μυθιστόρημα του ντελ Ρέυ Badge of Infamy ήταν το θέμα του εξωφύλλου του τεύχους Ιουνίου 1957 του περιοδικού Satellite Science Fiction.
Το «Πεδίο εκκολάψεως» του ντελ Ρέυ ήταν το διήγημα του εξωφύλλου του τεύχους Σεπτεμβρίου 1961 του περιοδικού If

Ο συγγραφέας έλεγε συχνά ότι το πραγματικό όνομά του ήταν Ραμόν Φελίπε Αλβαρέζ - ντελ Ρέυ[8]. Ωστόσο η αδελφή του έχει επιβεβαιώσει ότι το όνομά του ήταν στην πραγματικότητα Λέοναρντ Ναπ (Leonard Knapp).[9]

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συγγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ντελ Ρέυ γεννήθηκε στο χωριό Σαρατόγκα ή Κλάυντσντεϊλ (Clydesdale) της Κομητείας Γουινόνα της Μινεσότα και ξεκίνησε τη συγγραφική του σταδιοδρομία σε νεαρή ηλικία, δημοσιεύοντας διηγήματα σε φθηνά περιοδικά στα τέλη της δεκατίας του 1930, στην αυγή της λεγόμενης «χρυσής εποχής της επιστημονικής φαντασίας». Συνδέθηκε με το περιοδικό επιστημονικής φαντασίας που έχαιρε της μεγαλύτερης εκτιμήσεως από τα συγγενικά του περιοδικά εκείνη την εποχή, το Astounding Science Fiction, από τότε που ο εκδότης του, ο Τζων Γ. Κάμπελ, δημοσίευσε το πρώτο του διήγημα («The Faithful») στο τεύχος Απριλίου 1938, ήδη υπό το όνομα Λέστερ ντελ Ρέυ. Το τεύχος Δεκεμβρίου του ίδιου έτους φιλοξένησε το διήγημά του «Helen O'Loy», το οποίο επιλέχθηκε μεταπολεμικώς για την υψηλού κύρους ανθολογία The Science Fiction Hall of Fame (το διήγημα έχει μεταφρασθεί και σε ελληνική έκδοση ως «Η ωραία Ελένη»[10], μη αποδίδοντας το λογοπαίγνιο). Μέχρι το 1939 είχε δημοσιεύσει επίσης διηγήματα στα περιοδικά Weird Tales και Unknown[11], που δημοσίευαν κυρίως ιστορίες τρόμου και φαντασίας αντιστοίχως.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν τα έργα του ντελ Ρέυ δεν τού απέδιδαν αρκετά εισοδήματα, ο συγγραφέας εργάσθηκε ως μάγειρας για φαγητά «της ώρας» στο εστιατόριο «Λευκός πύργος» της Νέας Υόρκης. Μετά τον δεύτερο γάμο του το 1945 παραιτήθηκε από εκεί και αφιέρωσε όλο τον χρόνο του στη συγγραφή.

Το 1952 εκδόθηκαν τα πρώτα τρία μυθιστορήματά του, όλα στη σειρά «Winston Science Fiction», ένα εκ των οποίων (το Rocket Jockey) μεταφράσθηκε και κυκλοφόρησε και στην ιταλική γλώσσα μέσα στο ίδιο έτος.[12] Τη δεκαετία του 1950 ο ντελ Ρέυ ήταν ένας από τους κυριότερους συγγραφείς που έγραφαν επιστημονική φαντασία για νεαρούς αναγνώστες, μαζί με τους Ρόμπερτ Χάινλαϊν και Αντρέ Νόρτον. Εκείνη την περίοδο δημοσίευσε κάποια έργα του με ψευδώνυμα, όπως τα «Philip St. John» και «Erik van Lhin».[8]

Συνέχισε να γράφει και να δημοσιεύει μυθιστορήματα με ταχείς ρυθμούς έως και τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Ανέκοψε ρυθμό προς τα τέλη της δεκαετίας, με το τελευταίο του μυθιστόρημα, το Weeping May Tarry (γραμμένο μαζί με τον Raymond F. Jones), να κυκλοφορεί το 1978.

Επιμέλεια και κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τότε που ο ντελ Ρέυ γνώρισε τον Σκοτ Μέρεντιθ στο Παγκόσμιο Συνέδριο Επιστημονικής Φαντασίας του 1947, άρχισε να εργάζεται ως πρώτος αναγνώστης για το γραφείο του Μέρεντιθ, όπου είχε και διοικητικά καθήκοντα.[13][14][15]

Αργότερα έγινε επιμελητής αρκετών φθηνών («pulp») περιοδικών, και ύστερα και σε εκδοτικούς οίκους βιβλίων. Ενδεικτικά, το 1952 και το 1953 ο ντελ Ρέυ επιμελήθηκε τα περιοδικά: Space SF, Fantasy Fiction, Science Fiction Adventures (με το ψευδώνυμο Philip St. John) και Rocket Stories (με το ψευδώνυμο Wade Kaempfert).[16] Την ίδια περίοδο επιμελήθηκε επίσης αρκετές ανθολογήσεις.

Ο ντελ Ρέυ γνώρισε την καλύτερη περίοδό του ως επιμελητής εκδόσεων όταν συνεργαζόταν με τη σύζυγό του, την Τζούντυ-Λυν ντελ Ρέυ, στον εκδοτικό οίκο Ballantine Books (πλέον ενταγμένο στον Random House), όπου ίδρυσαν τις εκδόσεις επιστημονικής φαντασίας του οίκου, με την επωνυμία Del Rey Books, το 1977, και εξέδωσαν τίτλους των μεγαλύτερων συγγραφέων στον χώρο της επιστημονικής φαντασίας.[17] Συνταξιοδοτήθηκε από εκεί τον Φεβρουάριο του 1992.[18]

Το 1957 ο ντελ Ρέυ και ο Ντέιμον Νάιτ άρχισαν να επιμελούνται ένα μικρό ερασιτεχνικό περιοδικό, το Science Fiction Forum, που βοήθησε στην ίδρυση της ενώσεως «Science Fiction and Fantasy Writers of America» (SFWA) το 1965. Αφότου η επιστημονική φαντασία κέρδισε σε αναγνώριση από τους φιλολογικούς κύκλους και άρχισε να διδάσκεται στα πανεπιστήμια, ο ντελ Ρέυ δήλωσε ότι οι πανεπιστημιακοί που ενδιαφέρονται για το είδος θα έπρεπε «να βγουν έξω από το γκέτο μου».[19][20] Εξήγησε ότι «προκειμένου να αναπτυχθεί, η επιστημονική φαντασία έπρεπε να αποστασιοποιηθεί από τους συνήθεις κριτικούς, που την έβλεπαν από την οπτική γωνία της συμβατικής λογοτεχνίας, και που έκριναν την αξία της κατά μεγάλο μέρος με βάση τις συμβατικές λογοτεχνικές αξίες και ποιότητες. Εάν [η επιστημονική φαντασία] ήταν μέρος της συμβατικής λογοτεχνίας, δεν θα είχε ποτέ την ελευθερία να κάνει τις επιλογές που έκανε — πολλές από αυτές πιθανότατα λανθασμένες, αλλά απαραίτητες για την ανάπτυξή της.»[21]

Από τον Σεπτέμβριο του 1969 ο ντελ Ρέυ έγραφε τη στήλη κριτικής «Αναγνωστήριο» στο περιοδικό If, και μετά τη διακοπή της κυκλοφορίας αυτού το 1974, άρχισε να γράφει αντίστοιχη στήλη για το περιοδικό Analog Science Fiction and Fact.

Συγγραφικό ύφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άλγκις Μπούντρυς δήλωσε το 1965 ότι «δεν υπάρχει συγγραφέας σε αυτό το πεδίο που να είναι σταθερότερος στην εφαρμογή του κανόνα ότι η μυθοπλασία είναι πάνω από όλα ψυχαγωγία». Αναφέροντας ότι τα διηγήματα μιας συλλογής του ντελ Ρέυ δεν θα μπορούσαν να χρονολογηθούν από τον αναγνώστη τους, ο Μπούντρυς επίσης δήλωσε ότι ο ντελ Ρέυ είχε παραμείνει ένας επιτυχημένος συγγραφέας επειδή «παρέμεινε ο εαυτός του ... γράφει για τον εαυτό του και για τους αναγνώστες του». Ανέφερε επίσης για την πλοκή των έργων του ντελ Ρέυ[22]:

Ο τυπικός ήρωας του ντελ Ρέυ είναι ένα πρόσωπο που προσπαθεί να πράξει το σωστό πράγμα όσο καλύτερα μπορεί. Το τυπικό πρόβλημα στην πλοκή του έργου είναι αυτό που αντιμετωπίζει ένα καλό και πιστό πλάσμα όταν προσπαθεί να κατανοήσει μια πολυσύνθετη κατάσταση, η οποία δεν του επιτρέπει να μάθει το ποιο είναι το σωστό που πρέπει να πράξει. Και όταν γράφει μια ιστορία στην οποία το πρόβλημα γίνεται εμφανές μόνο στις τελευταίες παραγράφους της, αυτή είναι συχνά η φύση του «τεχνάσματος» στο τέλος — το αίσθημα δεν είναι ο συγκλονισμός, αλλά η λύπη. Το τίμημα δεν έγκειται σε κάποια ανεπανόρθωτη καταστροφή της προσωπικότητας αυτής, αλλά στη συνειδητοποίηση από τον αναγνώστη ότι ακόμα και ένα καλό και τίμιο άτομο πρέπει να πληρώσει το αντίτιμο της αγνοίας. Ακόμα και τότε, ο ντελ Ρέυ αφήνει συνήθως ένα άνοιγμα για τον ήρωα της ιστορίας να ωριμάσει και να συνεχίσει την πορεία του. Ακόμα και οι χειρότερα χαμένοι στις ιστορίες του ανακτούν κάτι — αποκαλέστε το αξιοπρέπεια.

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ντελ Ρέυ τιμήθηκε το 1972 με το βραβείο «Κορυδαλλός» (the "Skylark", επίσημη ονομασία Βραβείο στη μνήμη Έντουαρντ Ε. Σμιθ για τη μυθοπλασία του φανταστικού) από τον Σύνδεσμο Επιστημονικής Φαντασίας της Νέας Αγγλίας για «σημαντική συνεισφορά στο πεδίο της επιστημονικής φαντασίας». Το 1985 κέρδισε ένα ειδικό Βραβείο Μπάλρογκ για τις συνεισφορές του στη λογοτεχνία του φανταστικού, με ψήφο του αναγνωστικού κοινού και διοργάνωση του περιοδικού Locus. Το 1990 η «Science Fiction and Fantasy Writers of America» τον τίμησε με την εκλογή του για το 11ο Βραβείο SFWA Grand Master[23][24] (η απονομή έγινε το 1991).

Προσωπική ζωή και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ντελ Ρέυ ισχυριζόταν ότι η οικογένειά του είχε εξολοθρευθεί σε ένα τροχαίο δυστύχημα το 1935. Φαίνεται όμως ότι στην πραγματικότητα στο δυστύχημα εκείνο είχε σκοτωθεί μόνο η πρώτη του σύζυγος[25], της οποίας το όνομα δεν είναι γνωστό. Ο συγγραφέας τέλεσε δεύτερο γάμο δέκα χρόνια αργότερα, το 1945, με τη Χέλεν Σλαζ (Helen Schlaz). Αργότερα χώρισε και νυμφεύθηκε την Έβελυν Χάρισον. Τέλος, τον Μάρτιο του 1971 πήρε ως τέταρτη και τελευταία σύζυγό του τη συνάδελφό του (ως επιμελήτρια) Τζούντυ-Λυν ντελ Ρέυ, το γένος Μπέντζαμιν, η οποία έπασχε από νανισμό και απεβίωσε πριν από εκείνον, σε ηλικία 43 ετών.

Ο Λέστερ ντελ Ρέυ απεβίωσε σε ηλικία 77 ετών στο Ιατρικό Κέντρο Γουάιλ Κορνέλ, νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, μετά από σύντομη ασθένεια.[18]

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Marooned on Mars (1952)
  • Rocket Jockey, με το ψευδώνυμο Philip St. John (1952)
  • A Pirate Flag for Monterey (1952)
  • Attack from Atlantis (1953)
  • Battle on Mercury, με το ψευδώνυμο Erik Van Lhin (1953)
  • The Mysterious Planet, με το ψευδώνυμο Kenneth Wright (1953)
  • Rockets to Nowhere με το ψευδώνυμο Philip St. John (1954)
  • Step to the Stars (1954)
  • For I Am a Jealous People (1954)
  • Preferred Risk (1955), μαζί με τον Φρέντερικ Πόουλ
  • Mission to the Moon (1956)
  • Nerves (1956)
  • Police Your Planet με το ψευδώνυμο Erik Van Lhin (1956)
  • Day of the Giants (1959)
  • Moon of Mutiny (1961)
  • The Eleventh Commandment (= «Η ενδεκάτη Εντολή», 1962)
  • Outpost of Jupiter (1963)
  • The Sky Is Falling (1963)
  • Badge of Infamy (1963)
  • Pstalemate / Psi (1971)
  • Weeping May Tarry (1978) μαζί με τον Ρέυμοντ Φ. Τζόουνς

Συλλογές διηγημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ... And Some Were Human (1948)
  • Robots and Changelings (1957)
  • The Sky Is Falling and Badge of Infamy (1966)
  • Mortals and Monsters (1965)
  • Gods and Golems (1973)
  • The Early del Rey (1975)
  • The Early del Rey: Vol 1 (1976)
  • The Early del Rey: Vol 2 (1976)
  • The Best of Lester del Rey (1978)
  • War and Space (2009)
  • Robots and Magic (2010)

Μη μυθοπλαστικά βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Rockets Through Space (1957)
  • Space Flight, General Mills, Inc. 1958, 1957; Golden Press, 1959
  • The Mysterious Earth (1960)
  • The Mysterious Sea (1961)
  • Rocks and What They Tell Us (1961)
  • The Mysterious Sky (1964)
  • The World of Science Fiction, 1926-1976: the History of a Subculture (1980)

Επιμέλεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Year After Tomorrow, με τους Carl Carmer & Cecile Matschat (1954)
  • Best Science Fiction of the Year #1-5 (1972-1976)


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11899151w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6ms7fdr. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Internet Speculative Fiction Database. 21. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11899151w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19981000627. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. fancyclopedia.org/Evelyn_Harrison. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουλίου 2021.
  8. 8,0 8,1 Stableford, Brian και Clute, John: το λήμμα «del Rey, Lester» στην Encyclopedia of Science Fiction. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2020.
  9. «SFE: del Rey, Lester». sf-encyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2022. 
  10. Στην Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας, εκδ. «Λυχνάρι», Αθήνα 1997, ISBN 978965172541
  11. Ο ντελ Ρεύ στην Internet Speculative Fiction Database
  12. Ο ντελ Ρεύ στην Internet Speculative Fiction Database
  13. Moskowitz, Sam (1966). Seekers of Tomorrow. World Publishing Company. σελ. 181. 
  14. Knight, Damon (1977). The Futurians. John Day. σελίδες 180. ISBN 0-381-98288-2. 
  15. Davin, Eric Leif (1999). «From Wisconsin to Mars: A Conversation with Raymond F. Gallun». Pioneers of Wonder: 216. 
  16. Ashley, Michael (1975). The History of the Science Fiction Magazine, Vol. 3: 1946-1955. CBI. σελ. 331. ISBN 0-8092-7841-3. 
  17. Davin, Eric Leif (1999). Pioneers of Wonder. Prometheus Books. σελίδες 226. ISBN 1-57392-702-3. 
  18. 18,0 18,1 «Obituaries: Lester del Rey, 77, Editor and Author». New York Times. 12 Μαΐου 1993. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2020. 
  19. Letson, Russell (1994). «Contributions to the Critical Dialogue: As an Academic Sees It». Science Fiction Fandom: 230-232. 
  20. Ashley, Michael (2007). Gateways to Forever: The Story of the Science Fiction Magazines from 1970-1980. Liverpool University Press. σελίδες 295. ISBN 978-1-84631-003-4. 
  21. Davin, Eric Leif (1999). Pioneers of Wonder. Prometheus Books. σελίδες 14–15. ISBN 1-57392-702-3. 
  22. Budrys, Algis (Δεκέμβριος 1965). «Galaxy Bookshelf». Galaxy Science Fiction: 147-156. 
  23. "del Rey, Lester" Αρχειοθετήθηκε October 25, 2010, στο Wayback Machine.. The Locus Index to SF Awards: Index to Literary Nominees, Locus Publications. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2013.
  24. «Damon Knight Memorial Grand Master» Αρχειοθετήθηκε July 1, 2011, στο Wayback Machine.. Science Fiction and Fantasy Writers of America (SFWA). Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2013.
  25. «People & Publishing». Locus (Locus Publications): σελ. 8. Ιανουάριος 2008. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gunn, James: Alternate Worlds - The Illustrated History of Science Fiction, A&W Visual Library των εκδ. Prentice-Hall, 1975, ISBN 0-89104-049-8
  • Tuck, Donald H. (1974). The Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy. Σικάγο: Advent. σελίδες 135–136. ISBN 0-911682-20-1. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]