Κουαδριγάτος

Ο κουαδριγάτος, λατιν. quadrigatus, ήταν ένα μεσαίου μεγέθους αργυρό νόμισμα, που παρήχθη από τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία κατά τον 3ο αι. π.Χ. Στον εμπροσθότυπο παριστάνεται μία Ιανόμορφη προτομή νέου και στον οπισθότυπο παριστάνεται ηνίοχος να οδηγεί τέθριππο (quadriga), από όπου πήρε το νόμισμα το όνομά του· κάτω υπάρχει η επιγραφή ROMA.

Το νόμισμα ζυγίζει 6,8 γραμ. (6 scuples), όσο και το δίδραχμο (νόμος) της Κάτω Ιταλίας (Μεγάλης Ελλάδας). Κόπηκε για έναν αριθμό ετών, ως λίγο πριν την εισαγωγή του αργυρού δηνάριου (λίγα έτη πριν το 211 π.Χ.). Χρυσά νομίσματα με όμοια εμπρόσθια όψη εκδόθηκαν επίσης, περίπου την εποχή που ο κουαδριγάτος είχε διακοπεί, ως στατήρες και ήμισυ στατήρων. Αυτά έχουν την ίδια εμπρόσθια όψη με τους κουαδριγάτους, αλλά η αντίστροφη όψη έχει δύο στρατιώτες να ορκίζονται επάνω σε έναν τρίτο που κρατεί χοίρο, με επιγραφή κάτω ROMA. Η επιλογή του Ιανού γι' αυτά τα νομίσματα πιστεύεται ότι συμπίπτει με τις κλειστές πόρτες του Ιανού, που δηλώνουν την απουσία πολέμου, μία σπάνια περίπτωση. Ο Μάικλ Κρώφορντ ωστόσο προτείνει ότι η Ιανόμορφη κεφαλή είναι πιθανότερο να παριστά τους δίδυμους Διόσκουρους, μια και ο Ιανός είναι συνήθως ώριμος άνδρας με γενειοφόρο μορφή.

Οι ιστορικοί της Ρωμαϊκής περιόδου, όπως ο Λίβιος και ο Πλούταρχος, συχνά αναφέρονται σε αυτά τα πρώιμα νομίσματα ως δηνάρια, αλλά οι νομισματολόγοι της εποχής μας τα θεωρούν ως ανώνυμα αργυρά της Ρώμης, που παρήχθησαν πριν τη σταθεροποίηση του δηναρίου, μόλις πριν το 211 π.Χ. Το όνομα κουαδριγάτος προέρχεται από το τέθριππο (quadriga) της οπίσθιας όψης, που πρωτοεμφανίστηκε στα Ελληνικά νομισματοκοπεία και ήταν το αρχέτυπο για τα πιο συνηθισμένα σχέδια, που χρησιμοποιήθηκαν στα Ρωμαϊκά αργυρά για τα επόμενα 150 έτη.

Ο βικτοριάτος ήταν ένα μετέπειτα αργυρό νόμισμα, που άξιζε όσο το ήμισυ του κουαδριγάτου (3 scuples). Το όνομά του προέρχεται από την παράσταση μίας προσωποποιημένης Νίκης (Victoria) στην οπίσθια όψη, που θέτει ένα στέφανο επάνω σε ένα τρόπαιο.

Αξία πριν το 101 π.Χ.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1 αργυρός κουαδριγάτος/δίδραχμο = 2 αργυροί βικτοριάτοι/δραχμές
1 αργυρός βικτοριάτος = 3/4 δηνάριου

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Roman Republican coinage, Michael H. Crawford. Cambridge Press, 1974
Michael H. Crawford, Roman Republican Coinage (Cambridge University Press, 1974), p. 715.
Handbook to Life in Ancient Rome, Lesley Adkins and Roy A. Adkins. Oxford University Press, New York 1994.
Plutarch's Lives, Vol 2, John Langhorne, DD, William Langhorne, AM, London 1813
Coinage and history of the Roman empire: c. 82 B.C. - A.D. 480, Volume 2, David L. Vagi, Fitzroy Dearborn, Chicago 2000