Κοτάτσου
Το κοτάτσου είναι είδος Ιαπωνικού επίπλου. Αποτελείται από ένα χαμηλό, ξύλινο σκελετό τραπεζιού, ο οποίος καλύπτεται από ένα φουτόν ή μια βαριά κουβέρτα, πάνω στην οποία είναι τοποθετημένο το επάνω μέρος ενός τραπεζιού. Κάτω από αυτήν υπάρχει κάποια πηγή θερμότητας, παλαιότερα ένα μαγκάλι αλλά τώρα πια μια ηλεκτρική θερμάστρα, η οποία συχνά είναι ενσωματωμένη στο το τραπέζι. [1] Το κοτάτσου χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά στην Ιαπωνία, αν και παρόμοιες συσκευές χρησιμοποιούνται αλλού: για παράδειγμα το ισπανικό brasero ή το ιρανικό korsi.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιστορία του kotatsu ξεκινά την περίοδο Muromachi ή Ashikaga shogunate κατά τον 14ο αιώνα. [2] [3] Η προέλευσή του είναι απο την ιαπωνική εστία μαγειρέματος, γνωστή ως το irori. Το κάρβουνο ήταν η κύρια μέθοδος μαγειρέματος και θέρμανσης στο παραδοσιακό ιαπωνικό νοικοκυριό και χρησιμοποιούνταν και για τη θέρμανση του ιρόρι. Μέχρι τον 14ο αιώνα στην Ιαπωνία, είχε προστεθεί μια πλατφόρμα καθισμάτων στο irori και η λειτουργία μαγειρέματος είχε διαχωριστεί από τη λειτουργία καθιστικού. Πάνω από την ξύλινη πλατφόρμα τοποθετήθηκε ένα πάπλωμα, γνωστό ως oki που παγιδεύει και συγκεντρώνει τη θερμότητα του καυστήρα κάρβουνου. [4] [5] Αυτός ο πρόγονος του σύγχρονου κοτάτσου ονομάστηκε hori-gotatsu. Η λέξη hori-gotatsu (掘り炬燵) προέρχεται από το kanji掘り(hori) που σημαίνει τάφρο, σκάψιμο, 炬 (ko) που σημαίνει δάδα ή φωτιά, και 燵 (tatsu) που σημαίνει πιο ζεστό πόδι. [6]
Ο σχηματισμός του hori-gotatsu άλλαξε ελαφρώς κατά τον δέκατο έβδομο αιώνα, την περίοδο Edo. Αυτές οι αλλαγές αποτελούνταν από το δάπεδο γύρω από το irori να σκάβεται σε τετράγωνο σχήμα. Η ξύλινη πλατφόρμα να τοποθετείται γύρω από αυτό, δημιουργώντας την εστία. Στη συνέχεια, η κουβέρτα τοποθετήθηκε ξανά στην πλατφόρμα, όπου μπορεί κανείς να καθίσει με τα πόδια από κάτω για να παραμείνει ζεστός. [2]
Το κινητό kotatsu δημιουργήθηκε αργότερα, προερχόμενο από την ιδέα του hori-gotatsu . Αυτό το kotatsu δημιουργήθηκε με τη δημοφιλή χρήση του τατάμι σε ιαπωνικά σπίτια. Αντί να τοποθετούν τα κάρβουνα στο irori, τοποθετήθηκαν σε πήλινο δοχείο, το οποίο τοποθετήθηκε στο τατάμι κάνοντας το kotatsu μεταφερόμενο.[2] Αυτό το πιο μοντέρνο στιλ kotatsu είναι γνωστό ως το oki-gotatsu . Η λέξη oki-gotatsu (置き炬燵) προέρχεται από το kanji 置き(oki) που σημαίνει τοποθέτηση, 炬 που σημαίνει δάδα ή φωτιά, και 燵 σημαίνει πιο ζεστό πόδι. [7]
Στα μέσα του εικοστού αιώνα το κάρβουνο αντικαταστάθηκε από τον ηλεκτρισμό ως πηγή θέρμανσης. Αντί να έχουμε το κινούμενο πήλινο δοχείο με κάρβουνα κάτω από το kotatsu, ήταν δυνατό να συνδεθεί ένα ηλεκτρικό μηχάνημα θέρμανσης απευθείας στο πλαίσιο του kotatsu. Μέχρι το 1997, η πλειοψηφία (περίπου τα δύο τρίτα) των ιαπωνικών σπιτιών είχαν το σύγχρονο irori και το 81 τοις εκατό είχε kotatsu, αν και θερμαίνονταν χρησιμοποιώντας ηλεκτρικό ρεύμα αντί για κάρβουνα. Έτσι, το kotatsu έγινε εντελώς κινητό με ηλεκτρική ενέργεια και έγινε κοινό χαρακτηριστικό των ιαπωνικών σπιτιών κατά τη διάρκεια του χειμώνα. [2] [8]
Τύποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπάρχουν δύο είδη kotatsu που χρησιμοποιούνται στην Ιαπωνία σήμερα, τα οποία διαφέρουν ως προς τη διαμόρφωση και τον τύπο της θέρμανσης:
- Ηλεκτρικό : Το μοντέρνο στυλ του kotatsu, oki-gotatsu oki-gotatsuき 炬 燵), αποτελείται από ένα τραπέζι με ηλεκτρικό θερμαντήρα που είναι τοποθετημένο στην κάτω πλευρά του τραπεζιού. Αυτό εξελίχθηκε από ένα πήλινο δοχείο με αναμένα κάρβουνα τοποθετημένα κάτω από ένα τραπέζι. [2] Το kotatsu συνήθως τοποθετείται σε ένα λεπτό futon, σαν ένα κιλίμι. Μια δεύτερη, πιο χοντρή κουβέρτα τοποθετείται πάνω από το τραπέζι kotatsu, πάνω από το οποίο τοποθετείται η επιφάνεια του τραπεζιού. Ο ηλεκτρικός θερμαντήρας που είναι τοποθετημένος στο κάτω μέρος του τραπεζιού θερμαίνει το χώρο κάτω από το πάπλωμα.
- Κάρβουνο : Ο πιο παραδοσιακός τύπος είναι ένα τραπέζι τοποθετημένο πάνω από ένα εσοχή, hori-gotatsu. Το λάκκο σκάβεται στο πάτωμα και έχει βάθος περίπου 40 εκατοστά. Ένας θερμαντήρας κάρβουνου τοποθετείται κάπου στο πάτωμα, στους τοίχους του λάκκου ή, όπως και στο μοντέρνο στιλ kotatsu, προσαρτημένο στο τραπέζι.
Χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον 21ο αιώνα, το κοτάτσου αποτελείται συνήθως από τον ηλεκτρικό θερμαντήρα που είναι προσαρτημένος στο πλαίσιο, ο οποίος δεν περιορίζεται πλέον στο ξύλο, αλλά μπορεί να είναι κατασκευασμένος από πλαστικό ή άλλα υλικά. Γενικά, μια κουβέρτα (ή shitagake ) τοποθετείται πάνω από το πλαίσιο και τη θερμάστρα και κάτω από την επιφάνεια του τραπεζιού. Αυτή η πρώτη κουβέρτα καλύπτεται από μια δεύτερη πιο βαριά κουβέρτα, γνωστή ως kotatsu-gake (火燵掛布). Το Kotatsu-gake συχνά είναι διακοσμητικό και μπορεί να σχεδιαστεί για να ταιριάζει με τη διακόσμηση του σπιτιού. [9] Ο άνθρωπος κάθεται στο πάτωμα ή στα μαξιλάρια zabuton με τα πόδια του κάτω από το τραπέζι και την κουβέρτα ριγμένη πάνω από το κάτω μέρος του σώματος. Το kotatsu σχεδιάστηκε όταν οι άνθρωποι φορούσαν συνήθως παραδοσιακά ρούχα ιαπωνικού στιλ, όπου η θερμότητα εισερχόταν από το κάτω μέρος του ρούχου και ανέβαινε και έβγαινε γύρω από το λαιμό, θερμαίνοντας έτσι ολόκληρο το σώμα.
Τα περισσότερα ιαπωνικά σπίτια δεν είναι μονωμένα στον ίδιο βαθμό με μια δυτική κατοικία και δεν έχουν κεντρική θέρμανση, βασιζόμενα έτσι κυρίως στη θέρμανση του χώρου. Η θέρμανση είναι ακριβή λόγω της έλλειψης μόνωσης και των ρευμάτων στις κατοικίες. Το kotatsu είναι ένας σχετικά φθηνός τρόπος για να παραμείνουν ζεστοί το χειμώνα, καθώς τα φουτόν παγιδεύουν τον ζεστό αέρα. [3] Οι οικογένειες μπορούν να επιλέξουν να συγκεντρώσουν τη δραστηριότητά τους σε αυτήν την περιοχή του σπιτιού για να εξοικονομήσουν ενεργειακό κόστος. Το καλοκαίρι, η κουβέρτα μπορεί να αφαιρεθεί και το kotatsu να χρησιμοποιηθεί ως κανονικό τραπέζι.
Είναι δυνατό να κοιμηθεί κανείς κάτω από ένα κοτάτσου, αν και αν κανείς δεν είναι αρκετά κοντός, το σώμα του δεν θα είναι πλήρως καλυμμένο. Αυτό γενικά θεωρείται αποδεκτό για έναν σύντομο ύπνο, αλλά όχι για ολονύκτιο ύπνο για πολλούς λόγους: το σώμα κάποιου δεν είναι πλήρως καλυμμένο, με άνιση θέρμανση, το τραπέζι είναι χαμηλό, οπότε μπορεί να αγγίξει τα θερμαντικά στοιχεία κατά λάθος μετακινούμενος ενώ κοιμάται, διακινδυνεύοντας εγκαύματα. Παραδοσιακά, στα παιδιά λένε ότι θα κρυώσουν εάν κοιμούνται κάτω από ένα kotatsu . Κατοικίδια όπως οι γάτες, όμως, κοιμούνται συχνά κάτω από το kotatsu και είναι αρκετά μικρά ώστε να χωράνε εντελώς κάτω - όπως οι γάτες που κοιμούνται σε αεραγωγούς δαπέδου σε δυτικές χώρες (τα ιαπωνικά σπίτια δεν διαθέτουν γενικά αεραγωγούς δαπέδου).
Κατά τους χειμερινούς μήνες στην Ιαπωνία, το kotatsu είναι συχνά το κέντρο της οικιακής ζωής. Το βράδυ τα μέλη της οικογένειας μαζεύονται γύρω από το kotatsu για να απολαύσουν φαγητό, τηλεόραση, παιχνίδια και συζήτηση, διατηρώντας παράλληλα το κάτω μισό του σώματός τους ζεστό. Έχει ειπωθεί ότι "μόλις βρεθεί κανείς κάτω από το kotatsu, όλες οι ανησυχίες του εξαφανίζονται καθώς μια οικεία ζεστασιά σας περιβάλλει και χαλαρώνετε τελείως." [10]
Άλλες χώρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπάρχουν παρόμοια συστήματα σε χώρες σε όλο τον κόσμο: οικονομικοί και συχνά κοινωνικοί τρόποι για να διατηρείται κανείς ζεστός ενώ κάθεται. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, το mesa camilla είναι ένα μικρό στρογγυλό τραπέζι με έναν θερμαντήρα brasero (δηλαδή ένα μαγκάλι) από κάτω. Οι Κάτω Χώρες χρησιμοποιούσαν σόμπα ποδιών. Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Βρετανοί Βασιλικοί Μηχανικοί έχτισαν «ιαπωνικούς θερμαντήρες ποδιών» στα χαρακώματα. [11]
Για αιώνες, ένα παρόμοιο είδος που ονομάζεται sandali χρησιμοποιείται ευρέως στο Τατζικιστάν και το Αφγανιστάν. Ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούνται σε πολλά παραδοσιακά σπίτια, ως ένα ζεστό οικογενειακό μέρος για φαγητό.[12] Ένα παρόμοιο αντικείμενο που ονομάζεται korsi χρησιμοποιείται στο Ιράν .
Στην Κίνα και την Κορέα χρησιμοποιείται παραδοσιακά η ενδοδαπέδια θέρμανση. Οι συσκευές, που χρησιμοποιούνται με παρόμοιο τρόπο, είναι, αντίστοιχα, μια σόμπα Kang και μια ondol.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Chabudai, ένα κοντό τραπέζι που χρησιμοποιείται σε παραδοσιακά ιαπωνικά σπίτια
- Hibachi, μια παραδοσιακή ιαπωνική συσκευή θέρμανσης
- Ηλεκτρική κουβέρτα
- Κορσί
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Kotatsu». Jisho.org. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Kotatsu». JPN-MIYABI. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2014.
- ↑ 3,0 3,1 Buckley, Sandra (2002). Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture. New York: Routledge. σελίδες 267–268. ISBN 9780415481526.
- ↑ Dunn, Charles James (1972). Everyday Life in Traditional Japan. Vermont and Japan: C. E. Tuttle Co. σελίδες 159–160. ISBN 9780804813846.
- ↑ Tourist Industry Division Ministry of Transportation (1953). JAPAN The Official Guide. Japan: Japan Travel Bureau. σελ. 25.
- ↑ «Horigotatsu». Nihongo 101. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ «Okigotatsu». Nihongo 101. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ Arendt, James. «How the Japanese heat their homes in the winter». James Japan. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ «Introduction to Kotatsu & Kotatsugake». Studio Aika. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2011.
- ↑ «Kotatsu Tables & Accessories». J-Life International. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ War Diary of 17 Field Company Royal Engineers, 16 November 1914.
- ↑ Jessica Barry. «Afghanistan: Sandali stoves, a blessing and a curse». ICRC. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013.