Κορνέλις ντε Μπι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κορνέλις ντε Μπι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cornelis de Bie (Ολλανδικά)
Γέννηση10  Φεβρουαρίου 1627[1][2][3]
Λιρ
Θάνατος1715[4]
Orp-le-Grand
ΣπουδέςΠαλαιό πανεπιστήμιο του Λέβεν
Ιδιότηταιστορικός της τέχνης[5], συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής[6]
ΓονείςΆντριεν ντε Μπι
Κίνημαμπαρόκ
Καλλιτεχνικά ρεύματαμπαρόκ
Σημαντικά έργαHet Gulden Cabinet
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κορνέλις ντε Μπι (Cornelis de Bie, 10 Φεβρουαρίου 1627 - π. 1712-1715 ) ήταν Φλαμανδός rederijker (δάσκαλος ρητορικής), ποιητής, νομικός και ελάσσων πολιτικός από τη Λιρ . Είναι συγγραφέας περίπου 64 έργων, κυρίως κωμωδιών . Είναι γνωστός διεθνώς για τις βιογραφίες Φλαμανδών και Ολλανδών ζωγράφων στο Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst (το Χρυσό Γραφείο της Αξιότιμης Ελεύθερης Τέχνης της Ζωγραφικής), που τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1662.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γιος του ζωγράφου Άντριεν ντε Μπι[7] και μέλος του Επιμελητηρίου Ρητορικής στη Λιργνωστό ως den Groeyenden Boom . Μετά τη φοίτησή του στην προπαιδευτική σχολή τεχνών στο Πανεπιστήμιο του Λέουβεν, επέστρεψε στη Λιρ όπου έγινε συμβολαιογράφος και πωλητής βιβλίων. Νυμφεύτηκε δύο φορές: την πρώτη φορά με την Ελίσαμπετ Σμιτς (Elisabeth Smits), η οποία απεβίωσε το 1662 και τη δεύτερη φορά με την Ισαμπέλλα Κελχέυτ (Isabella Caelheyt ), η οποία απεβίωσε το 1706. Είχε οκτώ παιδιά, τέσσερα από κάθε σύζυγο. Πέθανε μετά το 1712 και πριν από το 1715.

Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst (1662)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο εκδότης Γιαν Μέυσσεν (Jan Meyssen) ζήτησε από τον ντε Μπι να γράψει ένα βιβλίο για ζωγράφους, άρχισε να γράφει το σημαντικότερο ολλανδικό βιβλίο για ζωγράφους του 17ου αιώνα. Αυτό το βιβλίο βιογραφιών καλλιτεχνών συνεχίζει τις παραδόσεις των Κάρελ φαν Μάντερ (συνέγραψε το Schilder-Boeck και Τζόρτζο Βαζάρι (συνέγραψε τοVite0 . Χρησιμοποίησε βιογραφικό υλικό από τους Φαν Μάντερ και Βαζάρι, αλλά η σημασία αυτού του έργου είναι ότι αποτελεί τη μόνη γνωστή βιογραφία για πολλούς ζωγράφους του δέκατου έβδομου αιώνα που δραστηριοποιήθηκαν μετά τις περιόδους των Βαζάρι και φαν Μάντερ. Επειδή είναι γραμμένο σε στίχο, είναι μάλλον δύσκολο να διαβαστεί σήμερα, αλλά έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 500 σελίδες και περιλαμβάνει χαρακτικά περισσότερων από πενήντα ζωγράφων από πίνακες της εποχής καθώς και σχέδια. Ήταν σημαντική πηγή για τον Άρνολντ Χαουμπράκεν, ο οποίος αναφέρεται σε αυτόν ως Κ. Ντε Μπι, συντομογραφία του Κορνέλις ντε Μπι.

Το έργο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1662 στην Αμβέρσα και ο ντε Μπι είχε προετοιμάσει και δεύτερη έκδοση του έργου, αλλά αυτή δεν δημοσιεύθηκε ποτέ και το χειρόγραφο βρίσκεται σήμερα στην Koninklijk Bibliotheek van België (Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου) στις Βρυξέλλες . Το έργο περιελάμβανε τις βιογραφίες ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων, που είχαν ήδη αποβιώσει ή βρίσκονταν εν ζωή. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου είναι γραμμένο σε στίχο και ως εκ τούτου, έχει ύφος μάλλον πανηγυρικό. Ο πλήρης τίτλος του έργου είναι το Het Gulden Cabinet vande edele vry Schilder-Const, Ontsloten door den lanck ghewenschten Vrede tusschen de twee machtighe Croonen van Spaignien en Vrancryck, Waer-inne begrepen is den ontsterffelijcken loff vande vermaerstestenne-veneeedere, hier inne meest naer het leven af-gebeldt, verciert met veel vermakelijcke Rijmen ende Spreucken. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι στοιχειοθετήθηκε και τυπώθηκε γρήγορα και, ως εκ τούτου, είναι πιθανό ότι προοριζόταν κυρίως ως εμπορικό έργο.

Ποίηση έναντι ιστορικής ακρίβειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως ο Βαζάρι και ο φαν Μάντερ πριν από αυτόν, οι βιογραφίες του Ντε Μπι φέρουν διάσπαρτα διασκεδαστικά ανέκδοτα. Αν και τέτοια λογοτεχνικά μοτίβα ανήκουν σε μακρά ρητορική παράδοση, πολλές από αυτές τις ιστορίες χαρακτηρίστηκαν "ιστορικά αναξιόπιστες" από κορυφαίους ιστορικούς τον 19ο αιώνα και μόλις πρόσφατα κάποια από αυτά έχουν αποκατασταθεί. Ωστόσο, δεδομένου ότι αποτελούσαν επίσης συχνά τη μόνη πηγή πληροφοριών για ορισμένους ζωγράφους, αυτές οι ιστορίες είχαν επαναληφθεί ως χαλεπά γεγονότα για τη ζωή άλλων ζωγράφων που εμφανίζονται στις ιστορίες. Παραδείγματα είναι όταν ο Ντε Μπι περιγράφει μαθητείες που θεωρήθηκαν απίθανες, επειδή ο καλλιτέχνης ζωγράφισε ένα εντελώς διαφορετικό είδος από τον Δάσκαλο. Ένα παράδειγμα είναι η δήλωση του De Bie ότι ο Φίλιπς Βάουβερμαν εκπαιδεύτηκε από τον Φρανς Χαλς.[8] Αργότερα ιστορικοί ισχυρίστηκαν ότι αυτό ήταν απίθανο, επειδή ο Βάουβερμαν ζωγράφισε τοπία με άλογα και ο Χαλς ήταν ζωγράφος πορτρέτων. Σήμερα αυτό εξακολουθεί να θεωρείται από ορισμένους ως απίθανο, αν και ο Χαλς είχε σαφώς μεγάλο εργαστήριο όπου εκπαίδευσε τους γιους του καθώς και άλλους μαθητές.

Εργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πεζογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst [9] (1662) (επανεκτύπωση: 1971)
  • D'omghekeerde maet der liefde. [10] (1663)
  • Faems Weer-galm der Neder-duytsche poësie [11] (1670)
  • Den weerschijn van 't leven στο de doodt. (1680; )
  • Het sout der sielen welvaart. [12] (1688) (μετάφραση από λατινικά)
  • Ντεν Ζεντιγκεν αναστημένο van de onverdragelijcke weelde, verthoont in 't leven van den verloren soon. (1689)
  • Ο Den wegh der deughden beset met scherpe dornen van quellinghen. (1697)
  • Antiquiteyten der stadt Lier, στο Brabant, byeen vergadert uyt verscheyde annotatie boeken ende curieuse stukken, beginnende int jaer 762 tot 1699 ( χειρόγραφο )
  • Het leven van de heylige Eugenia. (1701)
  • Echos weder-clanck, passende op den gheestelijcken wecker, tot godtvruchtige oeffeninghen. (1706)
  • Den spiegel van de verdrayde werelt, te sien in den bedriegelijcken handel, sotte en ongeregelde manieren van het al te broos menschen-leven. [13] (1708)
  • Mengelrijmen, Meygaven, Lier-en Sneldichten ( χειρόγραφο )

Θεατρικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Alphonsus en Thebasile of the herstelde onnooselheyt, tragi-comedie op den sin: Oprechte Liefde (1673)
  • De cluchte van den verdraeyden advocaet (en de twee borssesnyders) verthoont binnen Lyer den 16 en 17 juny 1659. (1673)
  • Den heyligen αναβάτης Gommarus, patroon der stadt Lier, oft gewillighe verduldigheyt; op het tooneel ghebrocht door de liefhebbers van d'edele gulde, die men noemt Den groeyenden Boom, binnen de voorschreven stadt Lier, den 23 en 25 juny 1669.
  • Cluchte van een misluckt overspel, op den sin: Daer d'ongheregheltheyt van een onkuys ghedacht, (1669)
  • Den grooten hertoghe van Moskovien oft gheweldighe heerschappye, Bly-eyndich treurspel. (1673)
  • Treurspel van de heylighe Cecilia, martelaresse, ghenoemt den Spieghel van d 'Eerbaerheydt
  • Cluchte van Jan Goethals en Griet, zijn wijf, bedroghen door twee geapposteerde soldaten, verbetert en vermeerdert πόρτα C. De Bie.
  • De cluchte van den jaloursen dief, afbeldende d'onghetrouwicheyt, bemonden achterclap en onversaefde lichtveerdicheyt der menschen, στο Reynaldo Plattebors en madam Sacatrap.
  • Den verloren zoon Osias of bekeerden Zondaer
  • Het goddelijck ransoen der zielen salicheyt, στο ξηρό deelen.
  • Clucht-wijse κωμωδία van de Mahometaensche slavinne Sultana Bacherach.
  • De verlichte waerheyt van Godts vleesch-gheworden woordt στο de gheboorte Christi.
  • T geloofs beproevinghe verthoont in de stantvastighe verduldigheyt van de seer edele Roomsche princesse de heylighe Eugenia, blyeyndigh treurspel.
  • Beschermde suyverheyt in de twee heylige Theodora en Didymus, martelaren om 't Rooms geloof onthooft, treurspel.
  • Kluchte van Hans Holleblock, αγωνιστής geusen.
  • Vermaekelijcke klucht van Roeland den Klapper oft Hablador Roelando
  • Wraak van verkrachte kuysheydt, bewesen in 't ramp-salig leven van de princerse Theocrina omteert van den ontuchtigen en bloetgierigen Amurath
  • De klucht van den nieuw-gesinden Doktor, Meester Quinten-Quack en Cortisaen sijnen bly-geestigen knecht
  • Kluchtwijse Commedie van de ontmaskerde liefde
  • Leer-gierich ondersoeck der verlichte duysterheyt en weet-lievende kennisse der waerheyt, bewesen in 't Rooms christen gheloof door den heylighen Epictetus en den seer edelen en overschoonen Astion
  • Het vlaemsche masker van Colonel Spindeler, archlistelijck ontdeckt aen de lichtveerdige françoisen door Oniati, borgemeester van Brugge, έτος 1658
  • Lijden sonder wraak, de de Armoede van τάφος Florelus, bontgenoot van Vranckrijck, blyeyndich treurspel;
  • De klucht van den Subtijlen Smidt, από το het vinden van 't maet-ghesangh oft musica;
  • De klucht van Gijs Snuffelaer en lichtveerdigh Pleuntjen, genoemt d'occasie maekt den dief; ""
  • De comedie der Liersche Furie, του de kettersche verradery op den 14 Οκτωβρίου 1595;
  • De klucht van den bedroghen soldaet;
  • De klucht van den stouten Boer oft gheveynsten Auditeur;
  • De comedie van Mas Aniello στο de beroerte van Napels, ghenoemt: Op en Nedergangh van's menschen leven.
  • Blyeyndigh treurspel van de gravinne Nympha en Carel, hertogh van Calabrien, από wraak-lustighe liefde;
  • De klucht van de ramp-salighe liefde in den ongetrouwen minnaer;
  • Het droef-eyndigh toch geluck-saligh Treurspel van de twee heylighe martelaren Crispinus en Crispianus, του Standtvastighe Lijdtsaemheydt;
  • De klucht van den bedroghen duyvel der onkuysheyt en Deep (sic) makenden geusen Predicant in 't spelen met de de kaert.
  • De comedie van Apollonius en Hildebertus, twee verliefde minnaren van edel geslacht, του de verloren gelegentheyt;
  • De klucht van de bedroghen gierigheyt in Judas en de bedwonghen vrientschap van Pilatus.
  • Klucht van het bedriegelyck mal. [14] (1710)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/423536. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. Biografisch Portaal. 03841883. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. «Bie, Cornelis de» 12  Δεκεμβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp02157428. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. «Dictionary of Art Historians» (Αγγλικά) biec. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2022.
  6. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  7. Adriaan de Bie biography in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) by Arnold Houbraken, courtesy of the Digital library for Dutch literature
  8. Het gulden cabinet vande edel vry schilder const, online facsimile version in Google books, p.281
  9. Bie, Cornelis De (1 Ιανουαρίου 1661). Het gulden Cabinet vande edel vry schilder const, inhoudende den lof vande vermarste schilders, architecte, beldthowers ende plaetsnyders van dese eeuw. Jan Meyssens. 
  10. Bie, Cornelis De (1 Ιανουαρίου 1710). «Klucht van het bedriegelyck-mal». 
  11. Bie, Cornelis De· Neeffs, Jacobus (1 Ιανουαρίου 1670). «Faems weer-galm der Neder-duytsche poësie van Cornelio De Bie tot Lyer, uyt sijnen tydts over-schot vrymoedelijck voor-gestelt op de domme waen-sucht des wereldts, ghenoempt, werelts sots-cap vol zedige moraliteyten en sinne-beelden». Jan Jaye. 
  12. Horstius, Jacobus Merlo· Bie, Cornelis De (1 Ιανουαρίου 1688). Het sout der sielen welvaart getrocken uyt [...] Paradisvs animae christianae. R.D. Iacobi Merlo Horsty. by Augustinus Graet [Boekverkoper]. Cornelis De Bie. 
  13. Bie, Cornelis De· Salpaert, Jean· Bollaert, Quirin-Gilles· Gummarus, St· Bouttats, Gaspar· Everwyn, Willem (1 Ιανουαρίου 1708). «Den spiegel vande verdrayde werelt: te sien in den bedriegelijcken handel, sotte, en ongeregelde manieren van het al te broos menschen leven». Joannes Paulus Robyns. 
  14. Bie, Cornelis De (1 Ιανουαρίου 1710). «Klucht van het bedriegelyck-mal». 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Cornelis de Bie Αρχειοθετήθηκε 2018-06-20 στο Wayback Machine. in the Dictionary of Art Historians
  • Cornelis de Bie στο dbnl. (στα ολλανδικά)
  • Kalff, G., Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Deel 5. JB Wolters, Γκρόνινγκεν, 1910.
  • Lemmens, "Introduction", in: Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst, 1971
  • Van Boeckel, L., Cornelis de Bie. Zijn Leven και zijne werken . Lier, 1910
  • Willems, J.F. (red.), Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands (Vierde deel). Maatschappij tot Bevordering der Nederduitsche Taal- en Letterkunde, Gent 1840.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Cornelis de Bie στο Wikimedia Commons