Κολ της Σουηδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κολ της Σουηδίας
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος1173[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΙωάννης, πρίγκιπας της Σουηδίας (12ος αι.)[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜονάρχης της Σουηδίας

Ο Κολ, σουηδ.: Kol, (απεβ. π. το 1173) ήταν ένας Σουηδός πρίγκιπας, που μαζί με τον αδελφό του Μπουρίσλεφ ήταν διεκδικητής του θρόνου της Σουηδίας από το 1167 μέχρι το βίαιο τέλος του λίγα χρόνια αργότερα. Ο αγώνας ήταν ένα στάδιο στον ανταγωνισμό μεταξύ του Οίκου του Σβέρκερ, στον οποίο ανήκαν ο Κολ και του Μπουρίσλεφ, και του Οίκου του Έρικ.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περισσότερη παλαιότερη λογοτεχνία ο Koλ ονομάζεται Koλ Σβέρκερσον, με βάση μία μη επαληθεύσιμη υπόθεση ότι ήταν γιος του βασιλιά Σβέρκερ Α΄ της Σουηδίας. Ωστόσο η μόνη πηγή που λέει κάτι για την καταγωγή του είναι μία μεσαιωνική γενεαλογία, που αντιγράφηκε από τον Όλαους Πέτρι τον 16ο αι.: «Suercherus Rex senior ... genuit Carolum Regem et Johannem ducem et Sunonem Sijk . . . Johannes dux genuit Koll Regem, Ubbe fortem et Burislevum Regem» [3] Με άλλα λόγια, η γενεαλογία ισχυρίζεται ότι ήταν εγγονός του Σβέρκερ Α΄ και γιος του πρίγκιπα Ιωάννη, και ότι τα αδέλφια του ήταν ο Ούμπε ο Δυνατός και ο βασιλιάς Μπουρίσλεφ. [4] [5] Ένας μεσαιωνικός κατάλογος δωρεών δείχνει ότι η μητέρα τού Κολ ονομαζόταν Ράγκνχιλντ. Μπορεί να ήταν συγγενής του γιάρλ Γκούτορμ, που δώρισε γη στο αβαείο Βρέτα για λογαριασμό της. [6]

Η πρόταση ότι ήταν γιος του Σβέρκερ Α΄ βασίζεται σε μία δανική πηγή, που αναφέρει ότι ο Σβέρκερ είχε έναν γιο Μπόλεσλαφ (Μπουρίσλεφ). Αυτός ο γιος έχει αναγνωριστεί από ορισμένους ιστορικούς (όπως ο Nαθάναελ Μπέκμαν στο Svenskt biografiskt lexikon) ως ο διεκδικητής του θρόνου με το ίδιο όνομα, και έτσι στον Κολ έχει οριστεί επίσης ο Σβέρκερ Α΄ για πατέρας. [4]

Διαμάχη για τη βασιλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρίγκιπας Ιωάννης σκοτώθηκε σε μία συμπλοκή από τους Σουηδούς αγρότες γύρω στο 1152. Από τότε που ήταν νέος ώσπου απεβίωσε, οι γιοι του πρέπει να ήταν ακόμη νήπιοι. Ο θείος τού Κολ, Κάρολος Ζ' της Σουηδίας σκοτώθηκε από τον Κνούτο Α' της Σουηδίας στο Βίσινγκσε το 1167. Τώρα ο Koλ αναγνωρίστηκε τουλάχιστον σε μέρη της Σουηδίας, πιθανώς στο Έστεργκετλαντ, που ήταν η βάση της δύναμης της δυναστείας. Κράτησε τον θρόνο σε αντίθεση με τον Κνούτο Α΄ για μερικά χρόνια, μαζί με τον αδελφό του ή τον θείο του Μπουρίσλεφ. Το σύντομο χρονικό του νόμου των Βηστογότθων αναφέρεται στις λίγες γνωστές λεπτομέρειες: «[Ο βασιλιάς Κνούτος Α΄] κέρδισε τη Σουηδία με το σπαθί του και σκότωσε τον βασιλιά Κολ και τον βασιλιά Μπουρίσλεφ, και είχε πολλές μάχες εναντίον της Σουηδίας και ήταν νικητής σε όλες». [7] Λίγα περισσότερα είναι γνωστά για τον Κολ από μεσαιωνικούς καταλόγους δωρεών. Είχε γη στο Φρένας στο Έλαντ και τη δώρισε στη μητέρα του Ράγκνχιλντ, η οποία με τη σειρά της την έδωσε στο αβαείο Βρέτα, όταν μπήκε στο αβαείο ως μοναχή. [6] Μία παπική επιστολή από το 1171 ή το 1172 αναφέρει έναν "Κ.", που ήταν βασιλιάς των Σουηδών και των Γετών: δεν είναι σαφές αν εννοείται Kολ ή Κνούτος. [8] Ο Koλ πιθανώς σκοτώθηκε σε μάχη ή δολοφονήθηκε από τους άνδρες του Κνούτου Α΄ γύρω στο 1173. Μία πηγή του 14ου αι. ισχυρίζεται ότι σκοτώθηκε στο Μπγέλμπo. [4] Μετά το τέλος του, οι συγγενείς του δώρησαν γη στο αβαείο Βρέτα για την ψυχή του, υποδεικνύοντας ότι μπόρεσαν να διατηρήσουν περιουσίες μετά τη νίκη του Κνούτου Α΄. [9]

Αν και ορισμένες πηγές επιβεβαιώνουν ότι ο Κολ ήταν στην πραγματικότητα βασιλιάς της Σουηδίας για μερικά χρόνια, η Σουηδική Βασιλική Αυλή δεν τον αναγνωρίζει ως τέτοιο στον επίσημο κατάλογο των ηγεμόνων της.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. p15060.htm#i150600.
  2. 2,0 2,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. Nils Ahnlund, "Vreta klosters äldsta donatorer", Historisk tidskrift 65, 1945, p. 341.
  4. 4,0 4,1 4,2 Hans Gillingstam (1977). «Kol». Svenskt biografiskt lexikon band 21. 
  5. Liljegren, Bengt (2004). Rulers of Sweden. Historiska Media. σελ. 34. ISBN 9185057630. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2014. Kol was killed in a battle at Bjälbo in Östergötland in 1173  digitized July 9, 2008
  6. 6,0 6,1 Nils Ahnlund, "Till frågan om den äldsta Erikskulten i Sverige", Historisk tidskrift 68, 1948, p. 318.
  7. Mats G. Larsson, Götarnas riken: Upptäcktsfärder till Sveriges enande. Stockholm: Atlantis, 2002, p. 185.
  8. Hans Gillingstam, "Kol", Svenskt biografiskt lexikon, https://sok.riksarkivet.se/sbl/Presentation.aspx?id=11708
  9. Nils Ahnlund, "Vreta klosters äldsta donatorer", Historisk tidskrift 65, 1945, p. 321.