Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κάταγμα κοπώσεως

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κάταγμα κοπώσεως
Ακτινογραφία με περιοστική αντίδραση λόγω κατάγματος κοπώσεως της κερκίδας του άνω άκρου.
ΕιδικότηταΟρθοπεδική, Αθλητιατρική
Ταξινόμηση

Κάταγμα κοπώσεως είναι ένα κάταγμα οστού που προκαλείται λόγω κόπωσης από επαναλαμβανόμενη καταπόνηση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αντί να προκύπτει από μία μόνο σοβαρή πρόσκρουση, το κάταγμα κοπώσεως είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων μικροτραυματισμών από επαναλαμβανόμενη μηχανική καταπόνηση. Συχνά εμφανίζεται όταν η συχνότητα ή ο βαθμός της σωματικής δραστηριότητας είναι σημαντικά αυξημένος, όπως στο τρέξιμο ή στο άλμα.[1] Ως αποτέλεσμα, το κάταγμα κοπώσεως είναι ένας συνήθης τραυματισμός υπερχρήσης στους αθλητές, και ειδικά στους δρομείς μεγάλων αποστάσεων.[2]

Το κάταγμα κόπωσεως συμβαίνει συχνότερα σε οστά που φέρουν το βάρος των κάτω άκρων, όπως η κνήμη και η περόνη (οστά του κάτω άκρου), τα οστά του μεταταρσίου και του σκαφοειδούς (οστά του ποδιού). Λιγότερο συχνά εμφανίζεται στο μηριαίο οστό, στη λεκάνη και στο ιερό οστό.[2]

Ασθενείς με κάταγμα κοπώσεως παρουσιάζουν ευαισθησία ή οίδημα μετά από πρόσφατη αύξηση της δραστηριότητας ή επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα με περιορισμένη ανάπαυση. Παθήσεις με ανάλογα συμπτώματα είναι η τενοντοπάθεια, το σύνδρομο διαμερίσματος, και το σύνδρομο παγίδευσης νεύρου ή αρτηρίας. Το σύνδρομο επώδυνης κνήμης (shin splints) μπορεί να διακριθεί από το κάταγμα κοπώσεως της κνήμης από διάχυτη ευαισθησία κατά μήκος του οπίσθιου μέσου κνημιαίου άξονα και έλλειψη οιδήματος. Όταν υπάρχει υποψία κατάγματος κοπώσεως, αρχικά λαμβάνεται μια απλή ακτινογραφία και, εάν είναι αρνητική, επαναλαμβάνεται μετά από δύο έως τρεις εβδομάδες για μεγαλύτερη ακρίβεια. Για επείγουσα διάγνωση μπορεί να ληφθεί η μαγνητική τομογραφία.[3]

Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει την ανάπαυση που ακολουθείται από σταδιακή επιστροφή στην άσκηση σε διάστημα μηνών.[2] Τα αναλγητικά είναι κατάλληλα για την ανακούφιση του πόνου και μπορούν να χρησιμοποιηθούν νάρθηκες ή αντικραδασμικά ορθωτικά για τη διευκόλυνση της επούλωσης.[3]

H επιδημιολογία των καταγμάτων κοπώσεως είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Αναδρομικές μελέτες έχουν βρει ότι το 8,3% έως το 52% των δρομέων είχαν ιστορικό κατάγματος κοπώσεως, ενώ η συχνότητα εμφάνισης σε μια προοπτική μελέτη 12 μηνών σε αθλητές στίβου ήταν 21,1%. Τα κατάγματα κοπώσεως, όταν εκφράζονται ως ποσοστό όλων των τραυματισμών, αναφέρονται ότι αντιπροσωπεύουν μεταξύ 0,5% και 20,0% όλων των τραυματισμών που έχουν υποστεί οι αθλητές.[4]

Τα πιο κοινά συμπτώματα ενός κατάγματος κοπώσεως περιλαμβάνουν[5]:

  • Πόνος που αρχίζει και επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας.
  • Πόνος που δεν βελτιώνεται μετά τη διακοπή της δραστηριότητας.
  • Πόνος που είναι πιο αισθητός κατά τη διάρκεια της ξεκούρασης.
  • Ευαισθησία ακόμη και σε ένα ελαφρύ άγγιγμα πάνω ή κοντά στο προσβεβλημένο οστό.
  • Πρήξιμο

Οι περισσότεροι άνθρωποι με ένα κάταγμα κοπώσεως αισθάνονται λιγότερο πόνο αφού σταματήσουν τη σωματική δραστηριότητα. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται πόνο όλη την ώρα ανάλογα με το πού βρίσκεται το κάταγμα κοπώσεως. Επειδή τα κατάγματα αυτού του είδους είναι πιο συχνά στα κάτω άκρα και στα πόδια, ο πόνος συνήθως χειροτερεύει κατά τη διάρκεια της βάδισης ή σε όρθια στάση με το βάρος στο προσβεβλημένο οστό.[5]

  1. May, Todd· Marappa-Ganeshan, Raghavendra (2024). Stress Fractures. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Behrens, Steve B.; Deren, Matthew E.; Matson, Andrew; Fadale, Paul D.; Monchik, Keith O. (2013-03). «Stress Fractures of the Pelvis and Legs in Athletes». Sports Health 5 (2): 165–174. doi:10.1177/1941738112467423. ISSN 1941-7381. PMID 24427386. PMC 3658382. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3658382/. 
  3. 3,0 3,1 Patel, Deepak S.; Roth, Matt; Kapil, Neha (2011-01-01). «Stress Fractures: Diagnosis, Treatment, and Prevention» (στα αγγλικά). American Family Physician 83 (1): 39–46. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2011/0101/p39.html. 
  4. Warden, Stuart J.; Burr, David B.; Brukner, Peter D. (2006-09-01). «Stress fractures: Pathophysiology, epidemiology, and risk factors» (στα αγγλικά). Current Osteoporosis Reports 4 (3): 103–109. doi:10.1007/s11914-996-0029-y. ISSN 1544-2241. https://link.springer.com/article/10.1007/s11914-996-0029-y. 
  5. 5,0 5,1 "Stress fracture", Cleveland Clinic, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15841-stress-fractures (retrieved 18 August 2024)