Κάστρα της Ανκόνα
Ως κάστρα της Ανκόνα ορίζονται τα κάστρα τα οποία ανεγέρθηκαν ή αποκτήθηκαν έναντι χρηματικού ανταλλάγματος από την Δημοκρατία της Ανκόνα για την υπεράσπιση των εδαφών της. Τα σύνορα της ναυτικής δημοκρατίας της Ανκόνα, κατά την περίοδο της μέγιστης εδαφικής της έκτασης, κατά κύριο λόγο, ήσαν: στα βορειοδυτικά ο ποταμός Έζινο, στα βορειοανατολικά η Αδριατική Θάλασσα, στα νότια οι ποταμοί Άσπιο και Μουζόνε. Τα βορειοδυτικά σύνορα ευρίσκονταν, πιο συγκεκριμένα, στην Κάζε Μπρουτσάτε (τοποθεσία η οποία είναι σήμερα γνωστή ως Μαρίνα ντι Μοντεμαρτσάνο).
Η ονομασία αυτή έχει διαφορετικές εκδοχές εντός του Μάρκε, όπως για παράδειγμα "Κάστρα του Γιέζι".
Τα κάστρα της Ανκόνα ήταν συνολικά είκοσι στον αριθμό. Έξι εξ αυτών είχαν ως ρόλο την υπεράσπιση του Έζινο: το Μόντε Σαν Βίτο, το Φιουμεζίνο, το Κάσσερο, Καμεράτα, το Καστέλ ντ'Εμίλιο και η Φαλκονάρα. Πέντε εξ αυτών αποτελούσαν φυλάκια φρουράς στα σύνορα του Άσπιο: το Αγκουλιάνο, το Πολβερίτζι, η Οφφάνια, το Μπολινιάνο και το Καμεράνο. Πέντε εξ'αυτών, τέλος, χρησίμευαν για την υπεράσπιση της ακτογραμμής του Μόντε: το Πότζο, το Μασσινιάνο, το Βαράνο, το Σιρόλο και η Νουμάνα. Τέσσερα, ακόμη, χρησίμευαν για την υπεράσπιση του κεντρικού τμήματος των εδαφών: το Πατέρνο, το Σαππανίκο, το Γκαλλινιάνο και το Μοντεσικούρο.
Η διοικητική δομή της Δημοκρατίας της Ανκόνα προέβλεπε πως η διοίκηση του κάθε κάστρου θα ανατίθετο σε έναν Ποδεστά, ευγενή ο οποίος θα προερχόταν από εκείνους οι οποίοι ήσαν γνωστοί ως "δευτέρας διαλογής" ή "δευτέρου βαθμού". Αυτός, του οποίου η θητεία διαρκούσε διάστημα έξι μηνών, αμειβόταν και υποχρεούταν να διαμένει στο κάστρο.
Ένα ενδιαφέρον περιστατικό το οποίο αφορούσε το σύνολο των κάστρων της Ανκόνα έλαβε χώρα τον 15ο αιώνα, με την ευκαιρία της Πεντηκοστής. Συγκεκριμένα, επρόκειτο για έναν διαγωνισμό μεταξύ των καλύτερων τοξοτών, οι οποίοι δοκίμασαν τις ικανότητές τους στην Πιάτσα Γκράντε (την σημερινή Πιάτσα ντελ Πλεμπισίτο). Η σχετική σημασία των διαφόρων κάστρων μπορεί να υπολογισθεί βάσει του αριθμού των τοξοτών που το καθένα εξ αυτών απέστειλε στον διαγωνισμό: τα κάστρα του Αγκουλιάνο, του Καμεράνο και της Οφφάνια απέστειλαν δώδεκα εκπροσώπους, το Καστέλ ντ'Εμίλιο, το Μόντε Σαν Βίτο, το Πολβερίτζι, το Σιρόλο αι το Βαράνο απέστειλαν δέκα, το Πατέρνο, το Γκαλλινιάνο, το Μασσινιάνο, το Πότζο, το Μοντεσικούρ και η Καμεράτα απέστειλαν έξι, ενώ το Σαππανίκο μόλις τρεις.[1]
Καθένα από τα κάστρα της Ανκόνα είχε υποχρέωση να προμηθεύει με λάδι μία από τις λυχνίες οι οποίες περιτριγυρίζουν, έως σήμερα, το ιερό που έχτισε ο Βανβιτέλλι και το οποίο ευρίσκεται εντός του Ντουόμο της πρωτεύουσας, ενώ φιλοξενεί εικόνισμα της Παναγίας, από κοινού Αγίας Προστάτιδας της πόλης μαζί με τον Άγιος Κυριάκο.
Σήμερα, ορισμένα από τα κάστρα της Ανκόνα έχουν καταστεί ανεξάρτητοι της πρωτεύουσας Δήμοι: η Φαλκονάρα, το Μόντε Σαν Βίτο, η Καμεράτα Πιτσένα, το Αγκουλιάνο, το Πολβερίτζι, η Οφφάνια, το Καμεράνο και το Σιρόλο. Άλλα αποτελούν, σήμερα, διαμερίσματα της Ανκόνα: το Μοντεσικούρο, το Γκαλλινιάνο, το Σαππανίκο, το Πότζο, το Βαράνο, το Μασσινιάνο, το Πατέρνο. Άλλα, τέλος, αποτελούν διαμερίσματα άλλων Δήμων: η Ρόκκα Πριόρα της Φαλκονάρα, το Κάσσερο της Καμεράτα Πιτσένα και το Καστέλ ντ'Εμίλιο του Αγκουλιάνο. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί το κάστρο του Μπολινιάνο, το οποίο δεν ευρίσκεται εντός κατοικημένης περιοχής, αλλά στέκει, έως σήμερα, επί της κορυφής ενός λόφου, ο οποίος και επιβλέπει τον ποταμό Άσπιο.
Ίχνη των αρχικών οχυρωματικών κατασκευών δεν έχουν διατηρηθεί στο σύνολο των κάστρων της Ανκόνα. Δίχως αμφιβολία, ωστόσο, καλύτερα διατηρημένα κάστρα είναι αυτά της Οφφάνια, του Μπολινιάνο και του Φιουμεζίνο (δηλαδή η Ρόκκα Πριόρα). Ενδιαφέροντα κατάλοιπα είναι, ακόμη, ορατά στο Καστέλ ντ'Εμίλιο, την Φαλκονάρα (κάστρο της Φαλκονάρα Άλτα) και το Σιρόλο, όπου το σύνολο οικισμού είναι περιτειχισμένο από τα τείχη του παλαιού κάστρου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Vincenzo Pirani. Ancona dentro le mura. Bagaloni editore.
Πηγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Maurizio Mauro, Castelli, rocche, torri, cinte fortificate delle Marche (Adriapress, 1997)