Η τραγωδία του Εκδικητή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η τραγωδία του Εκδικητή
ΣυγγραφέαςΤόμας Μίντλετον
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1607
Μορφήθεατρικό έργο

Η τραγωδία του Εκδικητή είναι τραγωδία εκδίκησης του Άγγλου θεατρικού συγγραφέα Τόμας Μίντλετον που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1607 και δημοσιεύθηκε ανώνυμα το 1608. Το έργο αρχικά αποδόθηκε στον Σίριλ Τέρνερ, μια άποψη ευρέως διαδεδομένη μέχρι το 1923, όταν η πατρότητα του έργου αμφισβητήθηκε. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, σημασιολογικές και υφολογικές μελέτες (1987) [1]που πραγματοποιήθηκαν μέσω υπολογιστή έδειξαν ότι ο Τόμας Μίντλετον είναι πιθανότατα ο πραγματικός συγγραφέας της τραγωδίας και, αν και το θέμα δεν έχει επιλυθεί ποτέ πλήρως, σήμερα το έργο αποδίδεται γενικά στον Μίντλετον.

Το έργο παρουσιάζει μια τραγική ιστορία εκδίκησης και έναν φιλόδοξο αγώνα για την εξουσία σε μια ιταλική πόλη του 17ου αιώνα.[2]

Τα ονόματα των χαρακτήρων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως συμβαίνει συχνά με χαρακτήρες στις τραγωδίες εκδίκησης, σχεδόν όλα τα ονόματα καθιστούν σαφείς τις φιλοδοξίες και τον χαρακτήρα των προσώπων:[3]

  • Βίντις: Εκδικητής των αδικιών, που όταν είναι μεταμφιεσμένος, αυτοαποκαλείται Πιάτο.
  • Πιάτο: Κρυφός, μυστικός, στα λατινικά ιερέας εξιλαστήριων τελετών.
  • Λουσουριόζο: Αισθησιακός, ηδονικός, λάγνος. Ο διάδοχος, νόμιμος γιος του Δούκα, από τον πρώτο γάμο του.
  • Σπούριο: Νόθος, μοιχός. Νόθος γιος του Δούκα.
  • Αμπισιόζο: Φιλόδοξος. Ο πρωτότοκος γιος της Δούκισσας, από προηγούμενο γάμο.
  • Σουπερβάκουο: Μάταιος, περιττός, άχρηστος. Ο δεύτερος γιος της Δούκισσας από προηγούμενο γάμο.
  • Τζούνιορ. Ο μικρότερος γιος της Δούκισσας από προηγούμενο γάμο.
  • Κάστιζα: Αγνή. Η αδερφή των Βίντις και Ιππόλυτου.

Αυτό ισχύει ακόμη και για τους δευτερεύοντες χαρακτήρες, τους υπηρέτες:

  • Σόρντιντο: Ανόητος, ανόητος, βρώμικος, διεφθαρμένος
  • Νέντσιο: Τρελός, ηλίθιος
  • Ντόντολο: Ηλίθιο, επιπόλαιο, αλόγιστο άτομο

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε μια απροσδιόριστη ιταλική πόλη, ο Βίντις θρηνεί τον θάνατο της αγαπημένης του Γκλοριάνας, που δηλητηριάστηκε από τον Δούκα εννέα χρόνια νωρίτερα επειδή δεν είχε ενδώσει στις επιθυμίες του. Ο αδερφός του Ιππόλυτος του φέρνει νέα: ο Λουσουριόζο, ο γιος και κληρονόμος του Δούκα από τον πρώτο γάμο του, ψάχνει για κάποιον που θα του φέρει παρθένες για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του. Οι δυο τους αποφασίζουν ότι ο Βίντις θα αναλάβει αυτόν τον ρόλο μεταμφιεσμένος, έτσι ώστε να πλησιάσει τον Δούκα και να εκδικηθεί αυτόν και την οικογένειά του. Εν τω μεταξύ, ο Τζούνιορ, ο μικρότερος γιος της Δούκισσας, δικάζεται για τον βιασμό της ενάρετης συζύγου του ευγενή Αντόνιο. Ο Δούκας αρνείται να του δώσει χάρη, η Δούκισσα εξοργίζεται και για να τον εκδικηθεί δημιουργεί σχέση με το νόθο γιο του Δούκα, Σπούριο, που προσποιείται ότι την αγαπά αλλά θέλει να καταστρέψει τους νόμιμους κληρονόμους του πατέρα του. Ο Αμπισιόζο και ο Σουπερβάκουο, οι άλλοι γιοι της δούκισσας, υπόσχονται στον αδερφό τους να τον απελευθερώσουν από τη φυλακή, έχοντας όμως και οι δύο τις δικές τους φιλοδοξίες για τον θρόνο. Ο Βίντις παρουσιάζεται ως Πιάτο και προσλαμβάνεται από τον Λουσουριόζο, ο οποίος του αποκαλύπτει ότι η γυναίκα που θέλει είναι η Κάστιζα, η αδερφή του Βίντις και του Ιππόλυτου. Στο μεταξύ, η σύζυγος του Αντόνιο αυτοκτονεί από τη ντροπή της.[4]

Μεταμφιεσμένος, ο Βίντις δοκιμάζει την αγνότητα της αδερφής του και της μητέρας του: η πρώτη αρνείται, αλλά η δεύτερη, προς μεγάλη του φρίκη, δωροδοκείται και δέχεται να ενεργήσει ως μαστροπός για την κόρη της. Ο Βίντις λέει ψέματα στον Λουσουριόζο ότι η Κάστιζα δέχεται την πρότασή του και συγχρόνως τον πληροφορεί ​​ότι η μητέρα του βρίσκεται στο κρεβάτι με τον Σπούριο. Έξαλλος, ο Λουσουριόζο εισβάλλει στο δωμάτιο της μητέρας του για να σκοτώσει τον Σπούριο, αλλά αντί αυτού βρίσκει τον πατέρα του εκεί: ο Δούκας, πιστεύοντας ότι πρόκειται για συνωμοσία, συλλαμβάνει τον Λουσουριόζο. Ο Δούκας υπογράφει τη θανατική ποινή για τον γιο του και την παραδίδει στους Αμπισιόζο και ο Σουπερβάκουο, αλλά αλλάζει γνώμη και αποφασίζει να του δώσει χάρη. Ο Αμπισιόζο και ο Σουπερβάκουο, ικανοποιημένοι που θα απαλλαγούν από τον νόμιμο διάδοχο, πηγαίνουν κατευθείαν στη φυλακή αλλά, άγνωστο σ' αυτούς, ο Λουσουριόζο έχει ήδη αποφυλακιστεί. Παραδίδουν στους φρουρούς την εντολή να εκτελεστεί ο «γιος του Δούκα», αλλά η εντολή παρερμηνεύεται και ο δήμιος σκοτώνει τον αδελφό τους Τζούνιορ.[5]

Ο Δούκας παραγγέλλει στον Πιάτο να βρει και σ' αυτόν μια παρθένα και τα δύο αδέλφια σχεδιάζουν ένα μακάβριο σχέδιο για να τον δολοφονήσουν: δηλητηριάζουν το κρανίο της Γκλοριάνας, το ντύνουν και σε ένα σκοτεινό δωμάτιο κάνουν τον Δούκα να πιστέψει ότι πρόκειται για εταίρα, αυτός φιλάει τον σκελετό και δηλητηριάζεται. Πριν πεθάνει μαθαίνει την αληθινή ταυτότητα του Πιάτο. Στη συνέχεια, ντύνουν το πτώμα του Δούκα με τα ρούχα του Πιάτο, για να κάνουν τον κόσμο να πιστέψει ότι σκότωσε τον δούκα και στη συνέχεια αντάλλαξε τα ρούχα με τα δικά του για να δραπετεύσει. Ο θάνατος του Δούκα ανακοινώνεται και ο Λουσουριόζο ανεβαίνει στο θρόνο, για να δολοφονηθεί κατά τη διάρκεια της εορταστικής μάσκας από τον Βίντις και τον Ιππόλυτο. Εκείνη τη στιγμή ο Σπούριο, ο Αμπισιόζο και ο Σουπερβάκουο μπαίνουν στη σκηνή για να σκοτώσουν τον Λουσουριόζο, αλλά μόλις τον ανακαλύπτουν ήδη νεκρό, διεκδικούν όλοι τους τον θρόνο και τελικά στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου και αλληλοσκοτώνονται.[3]

Ο ευγενής Αντόνιο αποκαθιστά την τάξη και γίνεται ο νέος δούκας. Ο Βίντις, ενθουσιασμένος με την επιτυχία του, του αποκαλύπτει τον ρόλο του στα αιματηρά γεγονότα και ο Αντόνιο τρομοκρατημένος καταδικάζει τον ίδιο και τον αδελφό του σε θάνατο ανησυχώντας ότι μπορεί να συνωμοτήσουν και εναντίον του. Ο Βίντις αποδέχεται τη μοίρα του, ευχαριστημένος που κατάφερε να εκδικηθεί.[6]

Σχόλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η υπερβολική βία, τα θέματα ταμπού, όπως η νεκροφιλία, και η έντονη εστίαση σε μια διεστραμμένη και νοσηρή σεξουαλικότητα, έκαναν το δράμα σχεδόν ακατάλληλο για τη σκηνή για αρκετούς αιώνες, πριν «ανακαλυφθεί ξανά» τον 20ό αιώνα, οπότε και επαναξιολογήθηκε σαν μαύρη κωμωδία δεδομένου ότι η υπερβολικά περίπλοκη πλοκή και οι άπειρες δολοφονίες καθιστούν το έργο μάλλον γκροτέσκο παρά ρεαλιστικό, τόσο που ορισμένοι κριτικοί το θεωρούν παρωδία του είδους της τραγωδίας εκδίκησης. [7]

Διασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2002 διασκευάστηκε σε ομώνυμη ταινία.[8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. M. W. A. Smith, The Revenger's Tragedy: the derivation and interpretation of statistical results, Computers and the Humanities, 1987
  2. . «shmoop.com/study-guides/literature/the-revengers-tragedy/summary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2023. 
  3. 3,0 3,1 . «gradesaver.com/the-revengers-tragedy/study-guide/summary». 
  4. . «supersummary.com/the-revenger-s-tragedy/summary/». 
  5. . «cord.ung.edu/the revenger's tragedy». 
  6. . «litcharts.com/lit/the-revenger-s-tragedy/summary». 
  7. . «nottinghamplayhouse.co.uk/wp-content/uploads/2020/09/The-Revengers-Tragedy-2016.pdf» (PDF). 
  8. . «imdb.com/title/Revengers Tragedy/2002».