Η δεύτερη πνοή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η δεύτερη πνοή
ΣκηνοθεσίαΖαν-Πιερ Μελβίλ[1][2]
ΣενάριοΖαν-Πιερ Μελβίλ και Ζοζέ Ζιοβανί
ΠρωταγωνιστέςΛίνο Βεντούρα[2][3], Πολ Μορίς[2][3], Ρέιμοντ Πελεγκρίν[3], Μαρσέλ Μποζουφί[3], Μισέλ Κονσταντέν[2][3], Πολ Φρανκέρ[3], Pierre Zimmer[3], Albert Dagnant[3], Αλμπέρ Μισέλ[3], Κριστίν Φαμπρεγκά[3], Denis Manuel[3], Ζακ Λεονάρ[3], Ζαν Νεγκρονί[3], Jean-Claude Bercq[3], Louis Bugette[3], Μαρσέλ Μπερνιέ[3], Pierre Grasset[3], Raymond Loyer[3] και Roger Fradet[3]
ΜουσικήBernard Gérard
ΔιανομήThe Criterion Collection, Netflix και iTunes
Πρώτη προβολή1966, 5  Νοεμβρίου 1966 και 2  Νοεμβρίου 1966 (Γαλλία)[4]
Διάρκεια144 λεπτά
ΠροέλευσηΓαλλία
ΓλώσσαΓαλλικά

Η δεύτερη πνοή (γαλλικά: Le deuxieme souffle), είναι Γαλλικό αστυνομικό θρίλερ του 1966 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ζαν-Πιέρ Μελβίλ βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ζοζέ Ζιοβανί. Πρωταγωνιστούν οι Λίνο Βεντούρα, Πολ Μορίς και ο Μαρσέλ Μποζουφί.[5]

Το 2007 ο Αλέν Κορνό σκηνοθέτησε το ριμέικ της ταινίας με πρωταγωνιστές τους Ντανιέλ Οτέιγ και Μόνικα Μπελλούτσι.[6]

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκουστάβ Μιντά, γνωστός ως "Γκι", δραπατεύει από τη φυλακή. Γνωστός στην κοινότητα για την αξιοπιστία του και το θάρρος του, βρίσκει στο Παρίσι την παιδική του φίλη και ερωμένη, την Μανούς η οποία θα του βρει ένα ασφαλές καταφύγιο και θα κινήσει τις διαδικασίες ώστε να αποδράσουν μαζί, για ένα καλύτερο αύριο. Εκεί θα συναντήσει και τον και τον πιστό του φίλο, Αλμπάν.

Σε ένα μπαρ-εστιατόριο στη λεωφόρο Κλεμπέρ πέφτουν πυροβολισμοί. Ο μάνατζερ, «Ζακ ο δικηγόρος», σκοτώνεται μπροστά στα μάτια της Μανούς. Ο Επιθεωρητής Μπλο, που γνωρίζει καλά όλους αυτούς τους ανθρώπους, είναι υπεύθυνος για την έρευνα. Καταλαβαίνει εύκολα ότι έχει να κάνει με ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ γκάνγκστερς. Και μάλιστα, το επόμενο βράδυ, η Μανούς δέχεται επίσκεψη από δύο κολλητούς που έστειλε ο Τζο Ρίτσι, ηθικός αυτουργός των πυροβολισμών. Αυτός θέλει να την εκφοβίσει και να την εκβιάσει. Ο Γκι φτάνει εγκαίρως για να αφοπλίσει τους δύο κολλητούς. Σε ένα κινούμενο αυτοκίνητο, τους πυροβολεί στο δάσος της Βιλλ- ντ' Εβρέ. Ο Μπλο υποπτεύεται αμέσως τον Γκι, ο οποίος χρησιμοποίησε μια παρόμοια μέθοδο δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα για να εξαλείψει τον "Francis-le-Bancal".

Η Μανούς και ο Άλμπαν κρύβουν τον Γκι σε ένα βρώμικο διαμέρισμα στο Μοντρόζ. Ο Γκι θέλει να φύγει στην Ιταλία αλλά του λείπουν τα χρήματα. Η Μανούς φροντίζει για την αναχώρηση του. Κοντά στη Μασσαλία, ο ξάδερφός του Τεό, ψαράς και λαθρέμπορος στον ελεύθερο χρόνο του, του δανείζει το απομονωμένο σπίτι που κληρονόμησε από τον πατέρα του και μπορεί να δώσει στον Γκι πλαστά χαρτιά. Στο μεταξύ, ο Ορλώφ, ένας παλιός γνώριμος του Γκι, προσεγγίζεται από τον Πολ Ρίτσι, αδελφό του Τζο και φίλο του Γκι, για να ληστέψει ένα βαν που περιέχει 500 κιλά πλατίνα. Αυτό απαιτεί τη δολοφονία των δύο αστυνομικών συνοδών. Ο Ορλώφ παραιτείται. Αλλά μυστικά, μέσω του Τεό, ενημερώνει τον Γκι για την δουλειά. Παρά την αντίθεση από την Μανούς, η οποία φοβάται ότι η συμφωνία θα πάει στραβά, ο Γκι, χωρίς κεφάλαια και πρόθυμος να βοηθήσει τον Πωλ, αποδέχεται τη συμφωνία. Η ληστεία λαμβάνει χώρα, κατά την οποία ο Γκι πυροβολεί έναν αστυνομικό και τον σκοτώνει.

Ο Επιθεωρητής Μπλο πηγαίνει στη Μασσαλία για να βρει τον Γκι. Συναντά τον Επιθεωρητή Φαρντιάνο, έναν τραχύ, μη συνεργάσιμο και αδίστακτο άνθρωπο. Μια οργανωμένη επιχείρηση οδηγεί στη σύλληψη του Γκι. Ηχογραφημένη εν αγνοία του σε ένα μαγνητόφωνο, ανέφερε τη συνενοχή του Πολ Ρίτσι στην πρόσφατη ληστεία. Η ομολογία του έγινε πρωτοσέλιδο. Ο Τζο θέλει να εκδικηθεί για τον έγκλειστο αδερφό του αλλά και -και πάνω απ' όλα- να τσεπώσει το μερίδιό του από τα κλοπιμαία. Έχοντας έρθει στη Μασσαλία, χειραγωγεί τους δύο συνδαιτυμόνες, οι οποίοι φοβούνται ότι ο Γκι θα τους καταγγείλει. Αλλά πιστός στον κώδικα τιμής, ο Γκι δραπετεύει για να αποκαταστήσει την αλήθεια. Κρυμμένος στο αυτοκίνητο του Φαρντιάνο, τον αναγκάζει να γράψει σε ένα σημειωματάριο την υπογεγραμμένη ομολογία των παράνομων μεθόδων του (η μία προοριζόταν για τον Τύπο και η άλλη για το Υπουργείο Δικαιοσύνης) και στη συνέχεια τον πυροβολεί και τον σκοτώνει οδηγώντας. Στη συνέχεια, κανονίζει μια συνάντηση με τον Τζο Ρίτσι και τη συμμορία του, όπου ο Γκι τους σκοτώνει όλους. Ο Επιθεωρητής Μπλο φτάνει στον Γκι, ο οποίος πεθαίνει μετά από ανταλλαγή πυροβολισμών με τους αστυνομικούς. Σε μια τελευταία πνοή, ο Γκι προφέρει το όνομα της Μανούς και στη συνέχεια βγάζει από την τσέπη του το σημειωματάριο που περιέχει τις εξομολογήσεις του Φαρντιάνο. Στην Μανούς που τον αμφισβητεί, ο Επιθεωρητής Μπλο επιβεβαιώνει ότι ο Γκι δεν είπε απολύτως τίποτα όταν πέθανε. Η Μανούς είναι βαθιά λυπημένη για αυτό. Μπροστά στο πιεστήριο, ο Μπλο ρίχνει το σημειωματάριο στο έδαφος, σαν ακούσια πράξη. Εκεί τραβάει την προσοχή ενός δημοσιογράφου, που το σηκώνει.

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χαρακτήρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζοζέ Τζιοβάνι άντλησε έμπνευση για το πρωτότυπο μυθιστόρημά του από πραγματικούς ανθρώπους που γνώρισε στη «μέση» κατά τη διάρκεια της Κατοχής ή στη φυλακή μετά τον πόλεμο:

  • Ο χαρακτήρας του Γκι Μαντά είναι εμπνευσμένος από τον Ωγκίστ Μελά, γνωστό ως «Γκι ο τρομερός» [7], ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 1938 πραγματοποίησε την επίθεση στο «χρυσό τρένο». Καταδικασμένος, δραπέτευσε από τη φυλακή τον Μάρτιο του 1944 με τον Μπερνάρντ Μαντλίν, όπως στην αρχή της ταινίας.
  • Ο χαρακτήρας της Μανούς είναι εμπνευσμένος από την Ζερμαίν Ζερμαίν, γνωστή ως «Μανούς»[8], η οποία ήταν η ερωμένη του Πολ Καρμπόνε, «του αυτοκράτορα της Μασσαλίας» . Όταν κυκλοφόρησε η ταινία, η Ζερμαίν Ζερμαίν έκανε επίσης γνωστό με συνοπτικές διαδικασίες ότι δεν είχε ποτέ σχέση με τον Ωγκίστ Μελά.[9]
  • Ο Ορλώφ εμπνέεται από τον Νικολάι Αλεξάντρ Ραινέροφ γνωστός ως «Ορλώφ», έναν πράκτορα της Γκεστάπο που πυροβολήθηκε γιατί παρείχε πληροφορίες στον εχθρό στις 8 Μαΐου 1945.[9]
  • Ο χαρακτήρας του Επιθεωρητή Μπλο είναι εμπνευσμένος από τον Επιθεωρητή Ζορζ Κλο[10], υπεύθυνο για την απελευθέρωση του πυρήνα κατά της Γκεστάπο της δικαστικής αστυνομίας.[11]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία απέσπασε θετικές και εγκωμιαστικές κριτικές κατά την κυκλοφορία της[12]

Η Le Monde έγραψε:

«Είναι ένα πολύ καλό φιλμ νουάρ, ένα βίαιο αστυνομικό με γρήγορους ρυθμούς (…), μια γαλλική απάντηση στον αμερικανικό κινηματογράφο της δεκαετίας 1930-1940 που θαυμάζει ο Ζαν-Πιερ Μελβίλ και που μπόρεσε να μεταφέρει και να επανεφεύρει με εκπληκτική μαεστρία.»

— Ιβόν Μπέιμπι, 07.11.1966[12]

Η France Soir έγραψε:

«Εξαιρετική ταινία. Μια επιτυχία συγκρίσιμη με αυτή της ταινίας Ας με κρίνει η κοινωνία, του Ζακ Μπεκέρ (…): γεύση για τη λεπτομέρεια, αίσθηση χειρονομίας, πάθος για τους χαρακτήρες του και τέλεια γνώση της τεχνικής και της τέχνης του κινηματογράφου.»

— Ρομπέρ Καζάλ, 04.11.1966[12]

Η Le Figaro έγραψε:

«Πολύ μεγάλη ταινία (τα μήκη της περισσότερο μπερδεύουν παρά ξεμπερδεύουν), πολύ αργή ίσως (για να μπορούμε να δούμε καλύτερα τα απίθανα). Αναίτια προσανατολισμένη στην αρχαία τραγωδία. Ωστόσο, μια ασυνήθιστη ταινία, αρκετά συναρπαστική

— Λουί Τσοβέ, 08.11.1966[12]

Η Les Echos έγραψε:

«Για αυτούς που τους αρέσουν οι αστυνομικές ταινίες, ιδού μια, χωρίς μελόδραμα, χωρίς περιττές διακοσμήσεις, στη μεγάλη παράδοση του αμερικανικού μαύρου κινηματογράφου (…). Η δεύτερη πνοή είναι, στο είδος του, μια καλή ταινία.»

— Αννί Κόπερμαν, 10.11.1966[12]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.imdb.com/title/tt0060305/. Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=76484.html. Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2016.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 www.imdb.com/title/tt0060305/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2016.
  4. (πολλαπλές γλώσσες) The Movie Database. www.themoviedb.org/movie/25047-le-deuxi-me-souffle/releases. Ανακτήθηκε στις 2  Απριλίου 2023.
  5. «Τα 100 καλύτερα φιλμ νουάρ όλων των εποχών». Slant magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2019.  (Αγγλικά)
  6. «The Second Wind (Le deuxieme souffle)». The Hollywood Reporter. 11 September 2007. https://www.hollywoodreporter.com/review/second-wind-le-deuxieme-souffle-159251. 
  7. Jean-Luc Douin, « Le Deuxième Souffle : symphonie infernale pour un truand à bout de souffle », Le Monde du 24 octobre 2007
  8. «L'histoire peu engageante d'une petite femme qui a mal tourné» (στα Γαλλικά). Le Monde.fr. 4 Αυγούστου 1972. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  9. 9,0 9,1 Tessier, Bertrand (2017). Jean-Pierre Melville (στα Γαλλικά). Librairie Arthème Fayard. σελ. 272. ISBN 978-2-213-70811-9. 
  10. «Mort du commissaire Georges Clot» (στα Γαλλικά). Le Monde.fr. 13 Ιουλίου 1972. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  11. Franck Lhomeau, « Joseph Damiani, alias José Giovanni », dans Temps noir la Revue des littératures policières, no 16, septembre 2013, Nantes, Éditions Joseph K. (ISBN 978-2-910686-65-9)
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Cf. Accueil critique des films de Jean-Pierre Melville - Le Deuxième Souffle. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]