Ηφαιστειακά κέντρα της Αίγινας

Δώδεκα ηφαιστειακά κέντρα (ανενεργά), που χρονολογούνται από την Πλειόκαινο και την Πλειστόκαινο περίοδο βρίσκονται στην περιοχή της Παλαιοχώρας και της Αγίας Μαρίνας της Αίγινας.

Η Αίγινα βρίσκεται στις δυτικές απολήξεις του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου. Το μεγαλύτερο μέρος της είναι ημιορεινό, ενώ τα 2/3 της επιφάνειάς της αποτελούνται από ηφαιστειακά πετρώματα. Στο πτυχωμένο υπόβαθρό της κυριαρχούν οι ασβεστολιθικοί σχιστόλιθοι, καθώς και οι ψαμμίτες, που διακρίνονται στην βόρεια πλευρά του νησιού. Υπάρχουν περίπου 12 ηφαιστειακά κέντρα, χωρίς να είναι κανένα ενεργό. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα άρχισε πιο νωρίς από τα Μέθανα, καθώς και από όλα τα άλλα ηφαίστεια του ηφαιστειακού τόξου, του Αιγαίου.

Ηφαιστειακή δράση

Σύμφωνα με τους γεωλόγους, η ηφαιστειακή δραστηριότητα άρχισε αρχικά στο κεντρικό και στο βόρειο τμήμα του νησιού. Η πρώτη ηφαιστειακή φάση, η οποία αποτέλεσε κατά κάποιον τρόπο και την κύρια βάση του νησιού έλαβε χώρα πριν από 4,4 εκατομμύρια, με 3 εκατομμύρια χρόνια πριν. Η ηφαιστειότητα περιγράφεται από τρεις κύριες φάσεις. Η πρώτη, από την οποία και προέρχονται και τα παλαιότερα ηφαιστειακά πετρώματα εντάσσεται στις αρχές του Πλειόκαινου (4,7-4,4 εκατομμύρια χρόνια πριν). Χαρακτηρίζεται από ποικίλα ηφαιστειακά προϊόντα, μεταξύ των οποίων είναι τοφφίτες, ρυοδακιτικές λάβες, καθώς και ανδεσίτες. Σχημάτισε μάλιστα και τους δακίτες της Παλαιοχώρας, όπου ήταν η δεύτερη έκρηξη, κατά σειρά, από την στιγμή που άρχισε η ηφαιστειακή δράση, στην Αίγινα. Από αυτήν την έκρηξη δημιουργήθηκαν ο κεροστιλβικός δακίτης και ο κεροστιλβικός αυγιτικός δακίτης. Η δεύτερη φάση εξελίσσεται πριν από 3,9-3,0 εκατομμύρια χρόνια πριν (μέσο Πλειόκαινου). Τέλος, η τρίτη φάση εξελίσσεται πριν από 3,0-2,1 εκατομμύρια χρόνια πριν, σχηματίζοντας λάβα ανδεσιτικής και βασαλτικοανδεσιτικής σύστασης.

Η ηλικία της δεύτερης ηφαιστειακής φάσης είναι στα μέσα του Πλειόκαινου. Περιλαμβάνει δακίτες, ανδεσιτικό δακίτη, βιοτικό κεροστιλβικό δακίτη, επικλαστικές και ηφαιστειοκλαστικές ροές , ρυοδακιτική κίσσηρη και βιοτικό δακίτη και άλλα πετρώματα που δημιουργήθηκαν, ύστερα από εκχύσεις της λάβας στο ΒΑ μέρος του νησιού.

Το δεύτερο ηφαιστειακό επεισόδιο, γίνεται ίσως στο Πλειστόκαινο, αλλά η ακριβής ηλικία του είναι πολύ δύσκολο για να προσδιοριστεί. Περιλαμβάνει ρυοδακίτη, κεροστιλβικό ανδεσίτη, υπερσθενικό ανδεσίτη και ανδεσίτη. Γενικά οι πρώτες εκρήξεις του ρυοδακίτη και του ανδεσίτη, στις αρχές του Πλειόκαινου, δημιούργησαν το κύριο ηφαιστειακό οικοδόμημα του νησιού. Αυτή όμως η διαδικασία επιταχύνθηκε στα μέσα του Πλειόκαινου, ύστερα από τις βίαιες πλινιακές εκρήξεις. Άρα στο μεγαλύτερο της Αίγινας κυριαρχούν διάφοροι τύποι του Δακίτη και λιγότεροι του ανδεσίτη. Από την τελευταία ηφαιστειακή δράση δεν έχει υπάρξει ξανά κάποιο ηφαιστειακό επεισόδιο μέχρι σήμερα, για αυτό και θεωρείται ανενεργό.

Θερμές πηγές

Θερμές πηγές γνωστές για τις θαυμαστές θεραπευτικές ιδιότητές τους, υπάρχουν στην βόρεια πλευρά της Αίγινας, κοντά στη Σουβάλα και στη θέση Κακοπέρατο. Περιέχουν υδρόθειο και άλλα θεραπευτικά συστατικά, ενώ και οι δύο έχουν θερμοκρασία κοντά στους 25οC Τα ερείπια που υπάρχουν εκεί κοντά μας δείχνουν ότι χρησιμοποιούνταν ευρέως κατά την αρχαιότητα.