Ηρακλάς
| Ηρακλάς | |
|---|---|
| Γέννηση | 1ος αιώνας |
| Θάνατος | 1ος αιώνας |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ιδιότητα | ιατρός και φυσικός |
| δεδομένα () | |
Ο Ηρακλάς (αρχ. Ἡρακλᾶς) ήταν αρχαίος Έλληνας ιατρός και φυσικός του 1ου αιώνα μ.Χ. του οποίου οι περιγραφές των χειρουργικών κόμβων και επιδέσεων σώζονται στο 48ο βιβλίο του Ορειβάσιου «Ἰατρικαὶ Συναγωγαί» με τον τίτλο «ὑπὸ τοῦ Ἡρακλᾶ».[1]
Ο Ηρακλάς περιέγραψε λεπτομερώς 16 διαφορετικούς κόμβους και επιδέσεις,[1] συμπεριλαμβανομένης της αρχαιότερης γνωστής γραπτής αναφοράς σε ένα έγχορδο σχήμα.[2] Οι συνοδευτικές εικονογραφήσεις των κόμβων προστέθηκαν αργότερα από τους αντιγραφείς του βιβλίου κατά την Αναγέννηση, αλλά η σύγχρονη ανάλυση των γραπτών του από εμπειρογνώμονες κόμβων έχει δείξει ότι πολλά από αυτά τα πρώτα σχέδια περιείχαν σημαντικά λάθη ή παρερμηνείες των γραπτών του Ηρακλά.[3]
Οι προσδιορισμένοι κόμβοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κατανόηση των κόμβων του Ηρακλά σήμερα προκύπτει κυρίως από την ανάλυση και ταυτοποίησή τους από τους Hjalmar Öhrvall, Lawrence G. Miller και Cyrus L. Day, αν και εξακολουθούν να δίδονται ελαφρώς διαφορετικές ερμηνείες και να γίνονται βελτιώσεις.[1]
Ο πίνακας παρακάτω δείχνει τους κόμβους (βρόχους) που πιστεύεται ότι έχουν περιγραφεί από τον Ηρακλά.
| Κεφάλαιο | Αρχαία ονομασία | Διεθνής ονομασία | Σύγχρονη ονομασία |
|---|---|---|---|
| I | ερτός βρόχος | threaded noose | ανάποδη αγελάδα |
| II | ναυτικός βρόχος | nautical noose | ανάποδο γαρύφαλλο |
| III | χιαστός βρόχος | crossed noose | κόμπος ή θηλιά παλάμης |
| IV | βουκολικός βρόχος ή σανδάλιος βρόχος | pastoral noose / sandal noose | παραλλαγή της θηλιάς παλάμης |
| V | δράκοντος βρόχος | dragon noose | παραλλαγή της θηλιάς παλάμης |
| VI | απλούν άμμα βρόχος | single knot noose | θηλιά μονού κόμπου |
| VII | λύκου βρόχος | wolf noose | σταυρόκομπος ή κόμπος υφάλου |
| VIII | Ηρακλειοτικόν άμμα | Hercules knot | σταυρόκομπος ή κόμπος υφάλου(1) |
| IX | απλούς καρχέσιος βρόχος | single jug-sling noose | «κόμπος εραστών»[4] |
| X–XII | διπλούς καρχέσιος βρόχος | double jug-sling noose | πώμα μπουκαλιού |
| XIII | τετράκυκλος πλίνθιος βρόχος | four-looped rectangular noose | «συννεφιασμένος ήλιος»[5] |
| XIV | επαγκυλωτός βρόχος | interlooped noose | διακλαδωμένη θηλιά |
| XV | ώτων βρόχος | ears noose | — |
| XVI | διάγκυλος βρόχος | two-looped noose | διπλή θηλιά |
| XVII | άγχων βρόχος | strangler noose | κόμπος συσφιγκτήρα ή «κόμπος εραστών»(2)[4] |
| XVIII | υπερβατός βρόχος | transposed noose | ανάποδο γαρύφαλλο(3) |
| (1): Αν και τοπολογικά είναι ταυτόσημος, χρησιμοποιείται κατά διαφορετικό τρόπο από ό,τι ο "VII". Συγκεκριμένα το αντικείμενο προς δέσιμο (π.χ. ένα άκρο) τοποθετείται στο κέντρο του κόμπου υφάλου. (2): Αν και τοπολογικά είναι ταυτόσημος, χρησιμοποιείται κατά διαφορετικό τρόπο από ό,τι ο "IX". (3): Αν και τοπολογικά είναι ταυτόσημος, χρησιμοποιείται κατά διαφορετικό τρόπο από ό,τι ο "II". | |||
Εικόνες κόμβων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
ερτός βρόχος -
ναυτικός βρόχος -
λύκου βρόχος -
Ηρακλειοτικόν άμμα -
διπλούς καρχέσιος βρόχος -
επαγκυλωτός βρόχος
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Hage, J. Joris (Απρίλιος 2008). «Heraklas on Knots: Sixteen Surgical Nooses and Knots from the First Century A.D.». World Journal of Surgery 32 (4): 648–655. doi:. PMID 18224483. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-12-08. https://archive.today/20121208144109/http://link.springer.com/article/10.1007/s00268-007-9359-x. Ανακτήθηκε στις 2009-07-15.
- ↑ Miller, Lawrence G. (1945). «The Earliest (?) Description of a String Figure». American Anthropologist, New Series 47 (3): 461–462. doi:.
- ↑ Day, Cyrus L. (1967), Quipus and Witches' Knots, Lawrence: University of Kansas Press, σελ. 86–89, 101–151
- ↑ 4,0 4,1 Ashley, Clifford W. (1993), The Ashley Book of Knots, New York: Doubleday, σελ. 1038, ISBN 0-385-04025-3
- ↑ Furness Jayne, Caroline (1906), String Figures and How to Make Them, Dover, https://en.wikisource.org/wiki/Index:String_Figures_and_How_to_Make_Them.djvu σελ. 383 φιγ. Roth Plate X, 1 και σελ. 161 φιγ. 359
|