Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ηλιαστικός όρκος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο ηλιαστικός όρκος (αρχαία ελληνικά: ἡλιαστικὸς ὅρκος‎‎) ήταν όρκος ο οποίος δινόταν από δικαστές στα αρχαία αθηναϊκά δικαστήρια.

Στον λόγο του Δημοσθένη υπό τον τίτλο Κατά Τιμοκράτους, γίνεται αναφορά στον όρκο, ενώ μέσω της χρήσης αποσπασμάτων από άλλους λόγους, είναι δυνατό να παρατεθεί, σε γενικές γραμμές, το κυρίως περιεχόμενο του όρκου. Ο συγκεκριμένος όρκος δινόταν εις το όνομα του Δία, του Απόλλωνα, καθώς και της Δήμητρας.[1] Με το πέρας του όρκου, ο δικαστής αναφωνούσε όρκο εναντίον του ιδίου σε περίπτωση κατά την οποία παραβίαζε τον όρκο του. Ωστόσο, η διαδικασία της ψηφοφορίας στο δικαστήριο ήταν μυστική, με αποτέλεσμα ένας δικαστής να μην είναι δυνατό να κατηγορηθεί για παράβαση του όρκου του. Όμως, ο δικαστής ήταν δυνατό να υποστεί την θεία δίκη για την παράβαση του όρκου του.

«Θα δώσω την ψήφο μου σύμφωνα με τους νόμους και τα διατάγματα τα οποία έχουν εγκριθεί από τη Συνέλευση και το Συμβούλιο, ωστόσο, εάν δεν υπάρχει κάποιος νόμος, τότε, σύμφωνα με το δικό μου αίσθημα για το τί είναι περισσότερο δίκαιο, χωρίς την οποιαδήποτε εύνοια ή εχθρότητα. Θα ψηφίζω μόνον για ζητήματα τα οποία άπτονται της κατηγορίας, ενώ θα ακούω αμερόληπτα τόσο τους κατήγορους όσο και τους κατηγορούμενους, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.» [2]

Ο Γερμανός φιλόλογος Μαξ Φρένκελ (1846 - 1903) ανασκεύασε το σύνολο του όρκου ως κάτωθι: "Θα ψηφίζω σύμφωνα με τους νόμους και τα ψηφίσματα του Δήμου των Αθηναίων, καθώς και του Συμβουλίου των Πεντακοσίων, ενώ σχετικά με ζητήματα περί των οποίων ουδεμία νομοθεσία υφίσταται, μετά της πλέον δέουσας προσοχής και κατανόησης, καθώς και με ουδεμία πρόθεση εύνοιας ή εχθρότητας. Επίσης, θα ψηφίζω αποκλειστικά για ζητήματα τα οποία άπτονται της συγκεκριμένης κατηγορίας, ενώ θα ακούω τόσο τους κατηγόρους όσο και τους κατηγορούμενους, και τους δύο με ισότητα. Ορκίζομαι τα άνωθεν εις το όνομα του Διός, του Απόλλωνα και της Δήμητρας, και εύχομαι πολλά πράγματα να μου τύχουν καλώς εάν τηρήσω τον όρκο μου, όμως καταστροφή να βρει εμένα και την οικογένειά μου, εφόσον παραβώ τον όρκο μου." [3]

  1. «Criminal Procedure in Ancient Greece». Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2013. 
  2. Hansen, Mogens (1998). Athenian Democracy in the Age of Demosthenes. Bristol Classical Press. ISBN 9781853995859. 
  3. Fränkel, Max (1877) Die attischen Geschworenengerichte. Ein Beitrag zum attischen Staatsrecht, Berlin. Quoted in Mirhady, David C., "The Dikasts' Oath and the Question of Fact." Translated by Mirhady, David C.