Ζώνη της Μοζαμβίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Δυτική Γκοντβάνα με τους κύριους κρατώνες με καφέ χρώμα και τις Παναφρικανικές ορογενέσεις με γκρι.

Η Ζώνη της Μοζαμβίκης είναι μια ζώνη στον φλοιό της γης που εκτείνεται από την Ανατολική Ανταρκτική έως και την Ανατολική Αφρική μέχρι την Αραβο-Νουβική Ασπίδα. Σχηματίστηκε ως περιοχή μεταξύ των πλακών κατά την Παν-αφρικανική ορογένεση, όταν σχηματίστηκε η Γκοντβάνα.

Η ζώνη της Μοζαμβίκης περιλαμβάνει στοιχεία που δημιουργήθηκαν όταν άνοιξε ο Ωκεανός της Μοζαμβίκης και άλλα που δημιουργήθηκαν όταν ο ωκεανός έκλεισε αργότερα.

Έκταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δυτικό τμήμα της ζώνης της Μοζαμβίκης αποτελείται ως επί το πλείστον από πετρώματα γνευσίου, πετρώματα από τον κρατώνα της Τανζανίας και τη Ζώνη Ουσαγκαράν, που τοποθετήθηκαν μεταξύ 2.970 και 2.648 εκατομμύρια χρόνια πριν. Το ανατολικό τμήμα έχει πετρώματα υψηλής ποιότητας που προέρχονται από τόξο ηλικίας από 841 έως 632 εκατομμυρίων ετών.

Και τα δύο εδάφη περιλαμβάνουν επίσης νεοπροτεροζωικά μεταϊζηματογενή πετρώματα.

Οι διαφορές μπορεί να υποδηλώνουν προέλευση σε δύο διαφορετικές λεκάνες, με τους βράχους της ανατολικής λεκάνης να ωθούνται πάνω από εκείνους της δυτικής λεκάνης κατά το κλείσιμο του ωκεανού της Μοζαμβίκης μεταξύ 585 και 550 εκατομμυρίων ετών πριν.

Σχηματισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλοί γεωλόγοι θεωρούν ότι ο ωκεανός της Μοζαμβίκης σχηματίστηκε κατά τη διάσπαση της Ροδινίας μεταξύ 800 και 700 εκατομμυρίων ετών πριν, συνοδευόμενος από ηφαιστειακή δραστηριότητα. Ο μαγματισμός αυτής της περιόδου εντοπίζεται στην Ανατολική Αφρική και τη Μαδαγασκάρη, αν και όχι στη νότια ζώνη της Μοζαμβίκης. Ο ωκεανός πιθανώς χώριζε τον Κρατώνα του Καλαχάρι από τους κρατώνες του Κονγκό και της Τανζανία και χώριζε το μπλοκ Μαδαγασκάρης-Ινδίας από το μπλοκ Κονγκό-Τανζανίας. Ο ωκεανός άρχισε να κλείνει μεταξύ Μαδαγασκάρης-Ινδίας και Κονγκό-Τανζανίας μεταξύ 700 και 580 εκατομμυρίων ετών πριν, με το οριστικό πια κλείσιμο να επέρχεται πριν από 600 με 500 εκατομμύρια χρόνια.

Τα εκτεθειμένα πετρώματα στην Κένυα και την Τανζανία περιλαμβάνουν ρηχά ιζήματα και μεταϊζήματα παθητικού περιθωρίου από το ηπειρωτικό περιθώριο του πρώιμου Νεοπροτεροζωικού. Περιλαμβάνουν επίσης παλαιότερο υλικό κρούστας από τον κρατώνα της Τανζανίας που είχε υποστεί εκ νέου επεξεργασία. Κάποτε η ζώνη θεωρήθηκε ότι προκλήθηκε από τη σύγκρουση της ανατολικής και της δυτικής Γκοντβάνα. Σύμφωνα με μια πιο πρόσφατη θεωρία, η Γκοντβάνα σχηματίστηκε για μια εκτεταμένη περίοδο από τη συσσώρευση ανεξάρτητων εδαφών.

Τα πετρώματα της ζώνης της Μοζαμβίκης σχηματίστηκαν από μαγματική υποεπικάλυψη και μια περίοδο παραμονής στον μεσαίο κατώτερο φλοιό που ακολουθήθηκε την ψύξη μεταξύ 640 και 620 εκατομμυρίων ετών πριν. Τα πετρώματα εξετάφησαν πριν από 500 εκατομμύρια χρόνια. Τα βαθύτερα επίπεδα του φλοιού αυξήθηκαν με το κλείσιμο του Ωκεανού της Μοζαμβίκης και τα υπολείμματα του άνω φλοιού του τόξου απομακρύνθηκαν από τη διάβρωση[1].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Yoshida, Masaru· Windley, Brian F. (2003). Proterozoic East Gondwana: Supercontinent Assembly and Breakup. Geological Society of London. ISBN 978-1-86239-125-3.