Ζοάο Ζιλμπέρτο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζοάο Ζιλμπέρτο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση10  Ιουνίου 1931[1][2][3]
Τζουαζέιρο
Θάνατος6  Ιουλίου 2019[4][5][6]
Ρίο ντε Τζανέιρο
Τόπος ταφήςΝιτερόι
ΚατοικίαΡίο ντε Τζανέιρο
ΨευδώνυμοJoão Gilberto
Χώρα πολιτογράφησηςΒραζιλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδιστής
κιθαρίστας
τραγουδοποιός
μουσικός της τζαζ
κιθαρίστας τζαζ
μουσικός ηχογραφήσεων
Αξιοσημείωτο έργοChega de saudade
Περίοδος ακμής1950 - 2019
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆστρουντ Ζιλμπέρτο (1960–1964)
Miúcha (1965–1971)
ΤέκναΜπεμπέλ Ζιλμπέρτο
Ζοάο Μαρσέλο Γκιλμπέρτο
Λουίζα Καρολίνα Γκιλμπέρτο
ΣυγγενείςΣοφία Ζιλμπέρτο (εγγονή)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα της Καλλιτεχνικής Αξίας (2005)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κολούμπια (2017)[8]
Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1965)
International Latin Music Hall of Fame (2001)
Grammy Award for Best Global Music Album (2001)
Ιστότοπος
www.joaogilberto.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζοάο Ζιλμπέρτο Πράντο Περέιρα ντε Ολιβέιρα, γνωστός ως Ζοάο Ζιλμπέρτο (Πορτογαλικά: ʒuˈɐ̃w ʒiwˈbɛʁtu; 10 Ιουνίου 1931 – 6 Ιουλίου 2019), ήταν Βραζιλιάνος τραγουδιστής, τραγουδοποιός και κιθαρίστας. Πρωτοστάτησε στο μουσικό είδος της μπόσα νόβα στα τέλη της δεκαετίας του 1950.[9][10][11]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζοάο Ζιλμπέρτο γεννήθηκε στο Ζουαζέιρο της Μπαία, γιος του Ζοβινιάνο Ντομίνγκος ντε Ολιβέιρα, ενός πλούσιου εμπόρου, και της Μαρτίνια ντο Πράντο Περέιρα ντε Ολιβέιρα. Έζησε στη γενέτειρά του μέχρι το 1942 όταν άρχισε να σπουδάζει στο Αρακαζού του Σερζίπε, επιστρέφοντας στο Ζουαζέιρο το 1946. Στην ηλικία των 14 ετών, ο πατέρας του αγόρασε την πρώτη του κιθάρα. Στο Ζουαζέιρο ίδρυσε το πρώτο του συγκρότημα με τίτλο "Εναμοράντος ντου Ρίτμου". Μετακόμισε στο Σαλβαδόρ το 1947. Κατά τη διάρκεια της τρίχρονης παραμονής του στην πόλη, παράτησε τις σπουδές του για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη μουσική και σε ηλικία 18 ετών ξεκίνησε την καλλιτεχνική του καριέρα ως τραγουδιστής στην Εταιρεία Ραδιοφώνου της Πολιτείας.[12][13][14][15]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες ηχογραφήσεις του Ζιλμπέρτο κυκλοφόρησαν σε δύο δίσκους το 1951-1959. Στη δεκαετία του 1960 τα βραζιλιάνικα σινγκλ εξελίχθηκαν σε "διπλή συμπαγή" μορφή, ενώ ο Ζοάο κυκλοφόρησε μερικά ΕΡ σε αυτή τη νέα μορφή.

Λίγο αργότερα, ο πατέρας του Ζιλμπέρτο, αναστατώθηκε από το παράξενο στυλ του και την άρνηση του να εργαστεί σε κάποια "κανονική" δουλειά. Έτσι τον έκλεισε στο ψυχιατρείο. Σε μια συνέντευξη εκεί, ο Ζιλμπέρτο κοίταξεε έξω από το παράθυρο και παρατήρησε: "Κοίτα τον αέρα που χτυπά τα δέντρα." Ο ψυχολόγος απάντησε "αλλά τα δέντρα δεν έχουν μαλλιά, Ζοάο" για να του απαντήσει ότι "και υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν καμία ποίηση." Αφέθηκε ελεύθερος μετά από μια εβδομάδα. Το επόμενο έτος (1956), επέστρεψε στο Ρίο και γνώρισε διάφορα πρόσωπα της βραζιλιάνικης μουσικής βιομηχανίας, όπως τον Αντόνιο Κάρλος Ζομπίμ, συνθέτης, παραγωγός της Odeon Records. Ο Ζομπίμ εντυπωσιάστηκε από το στυλ του Ζιλμπέρτο και άρχισε τη προσπάθεια να βρει το κατάλληλο τραγούδι για να ταιριάξει με το στυλ της εταιρείας του.

Ο Ζιλμπέρτο ήταν γνωστός για την απαιτητική ακουστική και τα πρότυπα ελέγχου θορύβου. Κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης του τραγουδιού "Ρόζα Μορένα", χρειάστηκαν 28 φορές για να προφέρει σωστά το ο στη λέξη Ρόζα.[16]

Το 1997, ο Ζιλμπέρτο έκανε μήνυση στην δισκογραφική εταιρεία EMI επειδή επανεξέδωσε πολλά από τα πρώτα έργα του υποστηρίζοντας ότι πολλά είχαν κακή ποιότητα. Μετά το περιστατικό, η EMI σταμάτησε την παραγωγή του άλμπουμ και το 2008 η μήνυση ακόμα εκκρεμούσε.[17]

Το 2000, ο Ζιλμπέρτο κέρδισε το βραβείο του Καλύτερου Παγκόσμιου Μουσικού Άλμπουμ στα 42α Ετήσια Βραβεία Γκράμι για τη δουλειά του στο άλμπουμ João Voz E Violão.[18]

Το 2011 η σπιτονοικοκύρισσα του Ζορζίνα Μπραντολίνι ντ'Άντα του έκανε μήνυση και διώχθηκε από ένα διαμέρισμα στο Λεμπλόν.[19][20]

Στις 17 Μαΐου 2017, ο Ζιλμπέρτο έλαβε τιμητικό διδακτορικό στη μουσική από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια αν και ο ίδιος δεν παρέστη στην τελετή.[21]

Τον Δεκέμβριο του 2017, αναφέρθηκε ότι η Μπεμπέλ Ζιλμπέρτο (Ισαμπέλ), κόρη του Ζοάο μέσω του γάμου του με τη Μιούτσα, προσπαθούσε να πάρει τον έλεγχο των οικονομικών του, λόγω της φθίνουσας ψυχικής κατάστασης και του μεγάλου χρέους.[22]

Ο Ζοάο Ζιλμπέρτο πέθανε στις 6 Ιουλίου 2019, στο Ρίο ντε Τζανέιρο.[23][24]

Δισκογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζιλμπέρτο σε συναυλία, 1996
  • 1951: Quando Você Recordar/Amar é Bom
  • 1951: Anjo Crue/Sem Ela
  • 1952: Quando Ela Sai/Meia Luz
  • 1958: Chega de Saudade/Bim Bom
  • 1958: Desafinado/Hô-bá-lá-lá
  • 1959: Chega de Saudade
  • 1960: O Amor, o Sorriso e a Flor
  • 1961: João Gilberto
  • 1962: João Gilberto Cantando as Musicás do Filme Orfeo do Carnaval
  • 1962: Boss of Bossa Nova
  • 1962: Bossa Nova at Carnegie Hall
  • 1963: The Warm World of João Gilberto
  • 1964: Getz/Gilberto (με τον Σταν Γκετς)
  • 1965: Herbie Mann & João Gilberto with Antônio Carlos Jobim
  • 1966: Getz/Gilberto Vol. 2 (με τον Σταν Γκετς)
  • 1970: João Gilberto en Mexico
  • 1973: João Gilberto
  • 1976: The Best of Two Worlds (με τον Σταν Γκετς)
  • 1976: Amoroso
  • 1977: Gilberto and Jobim
  • 1980: João Gilberto Prado Pereira de Oliveira
  • 1981: Brasil (με τον Καετάνο Βελόζο, Ζιλμπέρτο Ζιλ και Μαρία Μπετάνια)
  • 1985: Interpreta Tom Jobim
  • 1985: Meditação
  • 1986: Live in Montreux (Βραζιλία)
  • 1987: Live in Montreux (ΗΠΑ)
  • 1988: O Mito
  • 1990: Stan Getz meets João & Astrud Gilberto
  • 1991: João
  • 1994: Eu Sei que Vou Te Amar
  • 1996: Live at Umbria Jazz
  • 2000: João Voz e Violão
  • 2004: In Tokyo
  • 2007: For Tokyo - επεξεργάστηκε μόνο στην Ιαπωνία
  • 2015: Um encontro no Au bon gourmet
  • 2016: Getz/Gilberto '76 (με τον Σταν Γκετς)

Οι πρώτοι δίσκοι του Ζιλμπέρτο (1951-1958) κυκλοφόρησαν με ενιαίες εκδόσεις 78 rpm.

Το άλμπουμ João Gilberto κυκλοφόρησε το 1970 είναι η ίδια έκδοση με το João Gilberto en Mexico (του ιδίου έτους) αλλά κυκλοφόρησε από διαφορετικές δισκογραφικές εταιρείες.


Επιλεγμένες συνθέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • "Bim bom" (γενικά θεωρείται ως το πρώτο τραγούδι της μπόσα νόβα)
  • "Hô-bá-lá-lá"
  • "Um Abraço no Bonfá"
  • "Undiú"
  • "Valsa (Bebel) (Como são lindos os Youguis)"
  • "Você esteve com meu bem?"

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0318291. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa12770/joao-gilberto. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
  4. ↑ «Morre João Gilberto, pai da bossa nova e lenda da música brasileira, aos 88 anos». O Globo.
  5. ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. gilberto-joao. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 138944675.
  7. ↑ CONOR.SI. 20119907.
  8. ↑ «João Gilberto to Receive Honorary Doctorate». Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
  9. ↑ «João Gilberto: Brazilian 'father of bossa nova' dies aged 88». BBC. 7 July 2019. https://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-48894651. Ανακτήθηκε στις 7 July 2019. 
  10. ↑ «Brazilian musician João Gilberto dies aged 88». The Guardian. 6 July 2019. https://www.theguardian.com/music/2019/jul/06/brazilian-musician-joao-gilberto-dies-aged-88. Ανακτήθηκε στις 7 July 2019. 
  11. ↑ Robin Denselow (6 July 2019). «João Gilberto obituary». The Guardian. https://www.theguardian.com/theguardian/2019/jul/06/joao-gilberto-obituary. Ανακτήθηκε στις 7 July 2019. 
  12. ↑ Garcia, Walter (1999). Bim bom : a contradição sem conflitos de João Gilberto (στα Portuguese). Paz e Terra. ISBN 852190343X. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  13. ↑ Garcia, Walter (2012). João Gilberto (στα Portuguese). Cosac Naify. σελ. 451. ISBN 8575037374. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  14. ↑ «João Gilberto do Prado Pereira de Oliveira». Dicionário da Música Popular Brasileira (στα Portuguese). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  15. ↑ «A vida de João Gilberto, símbolo da bossa nova e da consagração da música brasileira no mundo». Terra.com.br (στα Portuguese). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  16. ↑ Chediak, Almir (1990). Bossa nova (στα Πορτογαλικά). Irmãos Vitale. ISBN 9788585426347. 
  17. ↑ Ratliff, Ben (15 June 2008). «João Gilberto's Pioneering Bossa Nova Records Are Caught In a Legal Limbo». The New York Times. https://www.nytimes.com/2008/06/15/arts/music/15ratl.html?pagewanted=print. Ανακτήθηκε στις 10 December 2017. 
  18. ↑ «Awards». GRAMMY.com. 30 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2017. 
  19. ↑ «EGO - NOTÍCIAS - João Gilberto devolve apartamento a condessa, diz jornal». ego.globo.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. 
  20. ↑ https://jornalggn.com.br/blog/luisnassif/a-condessa-que-esta-despejando-joao-gilberto
  21. ↑ «João Gilberto to Receive Honorary Doctorate» (στα αγγλικά). Columbia University Department of Music. 12 April 2017. http://music.columbia.edu/news/joao-gilberto-to-receive-honorary-doctorate. Ανακτήθηκε στις 9 December 2017. 
  22. ↑ Clarin.com. «El drama de Joao Gilberto, uno de los padres de la bossa nova» (στα es). https://www.clarin.com/espectaculos/musica/drama-joao-gilberto-padres-bossa-nova_0_rJSjZiZmG.html. Ανακτήθηκε στις 2018-02-08. 
  23. ↑ «Morre o cantor e compositor João Gilberto». Época (στα Πορτογαλικά). 6 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2019. 
  24. ↑ Forrest, Adam (6 Ιουλίου 2019). «Joao Gilberto dead: Brazilian Bossa Nova legend dies, aged 88». The Independent. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2019. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Castro, Ruy (trans. by Lysa Salsbury). Bossa Nova: The Story of the Brazilian Music That Seduced the World. 2000. 1st English language edition. A Capella Books, an imprint of Chicago Review Press, Inc. (ISBN 1-55652-409-9) First published in Brasil by Companhia das Letras. 1990.
  • McGowan, Chris and Pessanha, Ricardo. The Brazilian Sound: Samba, Bossa Nova and the Popular Music of Brazil. 1998. 2nd edition. Temple University Press. (ISBN 1-56639-545-3)
  • Gridley, Mark. Jazz Styles: History and Analysis. 9th. NJ: Pearson Prentice Hall, Print.
  • De Stefano, Gildo, Il popolo del samba, La vicenda e i protagonisti della storia della musica popolare brasiliana, Preface by Chico Buarque de Hollanda, Introduction by Gianni Minà, RAI-ERI, Rome 2005, (ISBN 8839713484)
  • De Stefano, Gildo, Saudade Bossa Nova: musiche, contaminazioni e ritmi del Brasile, Preface by Chico Buarque, Introduction by Gianni Minà, Logisma Editore, Firenze 2017, (ISBN 978-88-97530-88-6)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζοάο_Ζιλμπέρτο&oldid=9928682"