Ζαν-Φρανσουά Ζεβακό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Ζαν-Φρανσουά Ζεβακό
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean-François Zevaco (Γαλλικά)
Γέννηση8  Αυγούστου 1916[1][2]
Καζαμπλάνκα[3]
Θάνατος22  Ιανουαρίου 2003[4][5][1]
Καζαμπλάνκα[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[3]
Μαρόκο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[7]
ΣπουδέςΣχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[8]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν-Φρανσουά Ζεβακό (γαλλ.: Jean-François Zevaco, 8 Αυγούστου 1916 - 2003) ήταν Γάλλος αρχιτέκτονας. Αποφοίτησε το 1945, από την ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, στη Γαλλία. Προσπάθησε να δώσει μια μοντέρνα έκφραση στη μαροκινή αρχιτεκτονική, συμφιλιώνοντας την παράδοση με το νεωτερισμό.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν έχουν δημοσιοποιηθεί στοιχεία για τα νεανικά χρόνια του αρχιτέκτονα. Έγινε δεκτός στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού το 1937, στο ατελιέ των Emmanuel Pontrémoli-Lecont. Το 1945, λόγω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αποφοιτώντας, μεταφέρθηκε στη Μασσαλία, στο ατελιέ του Eugène Beaudoin κι έμεινε εκεί κατά τη διάρκεια της κατοχής.

Αρχική δραστηριοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εγκαταστάθηκε στη Καζαμπλάνκα το 1947, επιχειρώντας να δημιουργήσει μια μοντέρνα αρχιτεκτονική, έντονα ενισχυμένη με αραβικά στοιχεία. Μέσα από την ανασυγκρότηση της μητρόπολής του, αναδύθηκε μια νέα γενιά αρχιτεκτόνων στο Μεταπολεμικό Μαρόκο, που ενισχύθηκε με την παρουσία του επικεφαλής της υπηρεσίας σχεδιασμού του Μαρόκου Michel Echohard, ώστε να ανοίξει το αρχιτεκτονικό του γραφείο στην Καζαμπλάνκα την ίδια χρονιά. Εκμεταλλεύτηκε τη νεωτερικότητα που είχε η Καζαμπλάνκα στα τέλη της δεκαετίας του 1940, με την ξαφνική και γρήγορη οικονομική και δημογραφική ανάπτυξη, δημιουργώντας κι εκείνος αρκετές βίλλες, όπως κι οι υπόλοιποι μοντερνιστές.

Κύρια περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η φιλοδοξία του για νεωτερικότητα συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια με αρκετά φιλόδοξα έργα, όπως το Κέντρο της Κοινωνίας των Πολιτών στην Καζαμπλάνκα, έργο του 1949, τον αεροσταθμό και το κέντρο παρατήρησης και αποκατάστασης του Tit-Mellil, 1951-1960. Συνεργάστηκε με καλλιτέχνες, όπως ο γλύπτης Olivier Seguin, με τον οποίο κέρδισε το Grand Prix du Salon d’ Automne Marocain στην Καζαμπλάνκα το 1956. Μετά το 1960, ο Ζεβακό ανέλαβε μαζί με τον Elie Azagury το σχεδιασμό της ανοικοδόμησης της πόλης του Αγαδίρ, η οποία καταστράφηκε από σεισμό. Χρησιμοποιώντας σε αρκετά μεγάλο βαθμό το οπλισμένο σκυρόδεμα, σχεδίασαν κι υλοποίησαν το κεντρικό ταχυδρομείο, τον πυροσβεστικό σταθμό, τα σχολεία, πολλά σπίτια και τους χώρους διαμονής των εργαζομένων.

Η βίλλα Rosilio με Πάολο Μεσσίνα, 1951

Τελικά χρόνια και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τις δεκαετίες του 1970 και 1980 διατηρήθηκε στους ίδιους ρυθμούς, ενσωματώνοντας τις επιρροές των Φρανκ Λόιντ Ράιτ, Λε Κορμπυζιέ, Όσκαρ Νίεμαϊερ και Αντρέ Μπλοκ. Ο Ζεβακό ανέπτυξε μια αξιοσημείωτη αρχιτεκτονική γλώσσα, λόγω του πλαστικού του πλούτου και της επιθυμίας του να ενσωματωθεί στο εκάστοτε τοπίο του (Landscape), δίχως την αυστηρή οριοθέτησή του. Το 1980 κέρδισε το βραβείο Aga Kahn για το σχεδιασμό καταλυμάτων σε προσιτές τιμές στο Αγαδίρ. Ήταν μέλος της Ένωσης Μοντέρνων Αρχιτεκτόνων και ιδρυτικό μέλος του μαροκινού κλάδου του CIAM – GAMMA (Group architects modern Moroccan).

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιρροές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροσταθμός στο Tit-Mellil, 1951

Η αρχιτεκτονική του Ζεβακό, πέραν από τους κύριους εκφραστές του μοντέρνου κινήματος (Λε Κορμπυζιέ), είναι αρκετά επηρεασμένη από τους μεταπολεμικούς πειραματισμούς των Μεξικανών και των Βραζιλιάνων αρχιτεκτόνων. Διατηρώντας τις αρχές του διεθνούς μοντερνισμού, προσπάθησε να μεταφέρει τα ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία της μαροκινής αρχιτεκτονικής στις νέες κατασκευές. Η χαρακτηριστική του λευκή βίλλα, με την πολύ μεγάλη προεξοχή στην είσοδο και τα πετάσματα σκίασης που διεισδύουν μέσα στο κτίριο, δημοσιεύθηκαν σε αρκετά περιοδικά, συμπεριλαμβανομένου του περιοδικού του Andre Bloc, L’Architecture d’ Aujourd’ hui (Η Αρχιτεκτονική του Σήμερα). Σύμφωνα με το Jean-Louis Cohen, τα επιτεύγματα αυτά απεικονίζουν ένα ιδανικό μέρος μεταξύ «της Μεσογείου και του Καλιφορνέζικου ονείρου», το οποίο αντικατοπτρίζει το ιδιαίτερο πλαίσιο της πόλης μετά τον πόλεμο.

Σημαντικότερα Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Villa Sami Suissa, Anfa, Καζαμπλάνκα, 1947
  • Villa Craig, rue d’Auteuil, Καζαμπλάνκα, 1949
  • Κέντρο Κοινωνίας Πολιτών, Ραμπάτ, 1949
  • Αεροσταθμός, Tit Mellil, 1951
  • Villa Rossilio, Maarif, 1951
  • Κέντρο επανεκπαίδευσης, Tit Mellil, 1953-1960
  • Σχολικές Εγκαταστάσεις, Αγαδίρ, Talborjt, 1955
  • Ιατρείο, Ben Slimane, 1956
  • Δικαστήρια στη Mohammedia, 1958, στο Ben Ahmed, 1958 και στο Beni Mellal, 1960
  • Σταθμός τρένων, Μαρακές, 1958
  • Σχολικές εγκαταστάσεις Georges-Bizet, Καζαμπλάνκα, 1960
  • Εγκαταστάσεις spa, Sidi Harazem, 1960
  • Τράπεζα B.N.D.E, Ραμπάτ, 1962
  • Πυροσβεστικός σταθμός και ταχυδρομείο, Αγαδίρ, 1963
  • Σχολείο Théophile Gautier, Καζαμπλάνκα, 1963
  • Σχολείο των καθηγητών, Ouarzazate, 1965
  • Ξενοδοχείο της Πόλης, El Kelaa des Srarhna, 1967
  • Ξενοδοχείο Yasmina, Cabo Negro, 1968
  • Villa Zniber, Ραμπάτ, 1970
  • Αγορά τροφίμων, Καζαμπλάνκα, 1972
  • Υπόγειο πέρασμα στην πλατεία Ηνωμένων Εθνών, Καζαμπλάνκα, 1975
  • Villa Zevaco, Καζαμπλάνκα, 1975
  • Villa Ghissassi, Ραμπάτ, 1976
  • Villa Zniber, Καζαμπλάνκα, 1988
  • Villa Zniber, Μαρακές, 1998

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Κέντρο αρχείων Γαλλικού Ινστιτούτου της Αρχιτεκτονικής (Institut français d'architecture), SIAF/Cité de l'architecture et du patrimoine/Archives d'architecture du XXe siècle, 1999
  • Cohen (Jean-Louis), Eleb (Monique), Casablanca 1950 , Le Moniteur architecture, AMC, n° 40, avril 1993, pp. 40-43
  • Cohen (Jean-Louis) et Eleb (Monique), Casablanca, mythes et figures d'une aventure urbaine, Paris: Hazan, 1998
  • Ragon (Michel), Tastemain (Henri), Zevaco. Paris: Cercle d'art, 1999
  • Association Casamémoire et UMR CITERES (Université François-Rabelais et CNRS, Tours) Guide des architectures du 20e siècle de Casablanca (φωτογραφίες)
  • M. Culot et J.-M. Thiveaud Architectures françaises outre-mer Paris: IFA; Caisse des dépôts et consignations; Liège: Mardaga, 1992