Εχίδος

Τα εχίδος (ejidos, από το λατινικό exitum) είναι εκτάσεις κοινοτικής γης στο Μεξικό που χρησιμοποιούνται κυρίως για γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες.

Η ιστορία τους ξεκινά από την εποχή των Αζτέκων και των οργανωτικών μονάδων τους (calpulli)  -όπου εκεί συναντάμε για πρώτη φορά τον όρο «ejidos» - συνεχίζει στην μεσαιωνική Ισπανία και φτάνει μέχρι τις μέρες μας.

Μετά την Μεξικανική επανάσταση, το νέο ανεξάρτητο κράτος δημιούργησε εχίδος και τα έκανε διανομή σε αγροτικές κοινότητες  στην προσπάθεια μείωσης των κοινωνικών αναταραχών που προέκυψαν από τη νέα κατάσταση. Την κοινοτική μορφή τους την πήραν το 1934 υπό την προεδρία του Λάσαρο Κάρδενας ο οποίος εισήγαγε τα «συλλογικά» εχίδος στα πλαίσια μίας μεγάλης καινοτόμου γεωργικής μεταρρύθμισης .

Στη σύγχρονη εποχή οι «ejidatarios» τα μέλη των κοινοτήτων, έχουν τα δικαιώματα χρήσης και εκμετάλλευσης των εχίδος τα οποία όμως βρίσκονται κάτω από κρατική επίβλεψη. Το 1992 ο Πρόεδρος Κάρλος Σαλίνας δε Γορτάρι τροποποίησε το άρθρο 27 του μεξικανικού συντάγματος επιτρέποντας την ιδιωτικοποίηση και πώληση γης κάτι που αποτέλεσε πλήγμα στο θεσμό τους. Παρόλα αυτά η αγορά γη εχίδος είναι μία πολύπλοκη διαδικασία  που μέσα σε πολλά απαιτεί την μεξικανική υπηκοότητα και την έγκριση συνέλευσης επιτρόπου.

Η επιτυχία που είχαν στο παρελθόν φαίνεται να φθίνει καθώς ο κατακερματισμός τους από την οικογενειακή κληρονομικότητα, η εγκατάλειψη, η έλλειψη μορφωτικού επιπέδου και η δυνατότητα εξαγοράς τους μείωσε τη λειτουργικότητα τους.

Αν και ο θεσμός τους σταδιακά απαξιώνεται απαριθμούν ακόμα το ήμισυ της μεξικανικής γης και έχουν μεγάλες επιτυχίες ειδικά στον τομέα του βαμβακιού. Πολλές οικογένειες επιβιώνουν και συντηρούνται από τα εχίδος.