Εργοστάσιο Λιπασμάτων Δραπετσώνας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Α.Ε. Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων
Ίδρυση1909
Διάλυση1999
ΈδραΔραπετσώνα, Ελλάδα, Ελλάδα

Το εργοστάσιο Λιπασμάτων της Δραπετσώνας ήταν βιομηχανική μονάδα της ανώνυμης ελληνικής εταιρείας Χημικών προϊόντων και Λιπασμάτων ("Α.Ε.Ε.Χ.Π.Λ.") του οποίου η κατασκευή ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 1910. Ήταν χτισμένο σε παραθαλάσσια περιοχή, μεταξύ ενός λιμενοβραχίονα («Κράκαρη») και του όρμου των "Σφαγείων", στη βιομηχανική ζώνη της Δραπετσώνας. Από την έναρξη της λειτουργίας του από το Νικόλαο Κανελλόπουλο έως και το 1946 που αγοράσθηκε από τον Μποδοσάκη-Αθανασιάδη, το εργοστάσιο κυριαρχούσε στην οικονομική ζωή της περιοχής. Υπέστη μεγάλες ζημίες την περίοδο του Β΄ Π.Π., αλλά παρέμεινε εν λειτουργία και τη δεκαετία του ’50 γνώρισε νέα, μεγάλη άνθηση. Στα 1993 η εταιρεία υπήχθη στη διαδικασία της εκκαθάρισης, το εργοστάσιο πέρασε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, ωστόσο το 1999 έπαυσε οριστικά να λειτουργεί. Σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση απόλυτης εγκατάλειψης. Πέντε δήμοι της περιοχής ζητούσαν την ανάπλαση και απόδοσή του ως χώρου αναψυχής για τους κατοίκους, οι οποίοι παλαιότερα υπέφεραν από την δραστηριότητά του.

Εν τέλει, ο ενιαίας χώρος γύρω από τις εγκαταστάσεις αξιοποιήθηκε και δημιουργήθηκε ο "Πολυχώρος Λιπασμάτων", με χώρους άθλησης και ψυχαγωγίας, προσβάσιμο από όλους τους πολίτες[1].

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εταιρεία ιδρύθηκε στα 1909. Το εργοστάσιο εκτείνεται σε μια περιοχή συνολικώς 245 στρεμμάτων, διαθέτοντας όταν λειτουργούσε, μια δομημένη επιφάνεια 146.000 τ.μ. με 109 ενεργές μονάδες παραγωγής οξέων, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων[2], μονοπωλώντας τη σχετική παραγωγή[3]. Στα 1934 ο αριθμός των εργατών του φτάνει στις 4.000 άτομα. Στα 2003 κατεδαφίστηκε το μεγαλύτερο τμήμα των εγκαταστάσεων[4]

Ανησυχίες για φωσφόγυψο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το εργοστάσιο απέβαλλε ραδιενεργά απόβλητα του (φωσφογύψος) σε χωματερή στο Σχιστό Περάματος σε πλαγιά του όρους Αιγάλεω, με τα επίπεδα ραδιενέργειας να εξανοντίζονται σε πολλαπλάσιες τιμές απο τα ανώτατα όρια. Ραδιενεργός φωσφόγυψος υπάρχει και στον χώρο του εργοστασίου.[5]Σύμφωνα με στοιχεια από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) στο Σχιστό υπήρξαν συγκεντρώσεις Ra-226 της τάξης των 580 - 1.180 Bq/kg (τα όρια ασφαλείας είναι λιγότερο από 100 Βq/kg.) Πέρα απο την μόλυνση του υπεδάφους, τα ραδιενεργά υλικά μεταφέρονται σε παρακείμενες περιοχές μέσω του υδροφόρου ορίζοντα και του αέρα με την σκόνη.[6] Ο Πρόεδρος Περιβαλλοντικού Συνδέσμου Αθήνας Πειραιά κ. Γρηγόρης Γουρδομιχάλης χαρακτήρησε τα 10 εκατομυρια τονους ραδιενεργων αποβλήτων ως περιβαλλοντική βομβα στην καρδια της Αττικής.[7]

Ζημιές από τον σεισμό του 2019[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον σεισμό του 2019 της Αθήνας, κατέρρευσε ο Ταινιόδρομος Κράκαρη που βρίσκεται στην Πύλη Ε1 του λιμανιού του Πειραιά (σ.σ.: έχει μήκος 100 μέτρα και βρίσκεται στην περιοχή των παλαιών Λιπασμάτων). Είναι αξιοσημείωτο πως τα προηγούμενα χρόνια δόθηκε μάχη για να μην κατεδαφιστεί, αλλά τελικώς έπεσε «θύμα» του Εγκέλαδου. Ο Ταινιόδρομος είναι επάνω στον λιμενοβραχίονα Κράκαρη (εξού και το όνομα) και ανήκε στη σειρά των μεγάλων έργων που άλλαξαν την εικόνα του λιμανιού του Πειραιά στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Μαζί με τον λιμενοβραχίονα Θεμιστοκλέους, ολοκληρώθηκε το 1907. Αποτέλεσε τμήμα του ευρύτερου βιομηχανικού συμπλέγματος των «Λιπασμάτων» στην Δραπετσώνα, καθώς συνέδεε τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις με το λιμάνι.[8]

Πηγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

• «Όρισε τη μοίρα ολόκληρης της περιοχής», συντάκτης Χρ. Παπ. (Στην «Εφημερίδα των Συντακτών», φύλλο Μ. Τρίτης 7 Απριλίου 2015, σελ. 32-33)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. "Ο νέος πολυχώρος των Λιπασμάτων μεταμόρφωσε τη Δραπετσώνα"
  2. "Δραπετσώνα: Ερειπωμένο εργοστάσιο λιπασμάτων"
  3. "Τα Λιπάσματα είχαν τη δική τους Ιστορία"
  4. «Γιάννης Μπανάκος στο «ΓΚΡΕΚΑ»: "Λιπάσματα Δραπετσώνας: ερημιά και εγκατάλειψη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2015. 
  5. «Κίνδυνοι από το φωσφογύψο του πρώην εργοστασίου λιπασμάτων». Ριζοσπάστης. 11 Απρίλη 2013. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=7384893. 
  6. Λινα Γιανναρου (08.02.2009). «Ραδιενεργά απόβλητα στο ΧΑΔΑ Σχιστού». Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/348898/article/epikairothta/ellada/radienerga-apovlhta-sto-xada-sxistoy. 
  7. «10 εκατ. τόνοι ραδιενεργών αποβλήτων στην καρδιά της Αττικής». enikos. 27 Σεπ 2018. http://www.enikos.gr/society/597522/10-ekat-tonoi-radienergon-apovliton-stin-kardia-tis-attikis. 
  8. «"Πειραιάς: Ο ιστορικός Ταινιόδρομος Κράκαρη, που κατέρρευσε από τον πρόσφατο σεισμό. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2021.