Επιχείρηση Σημύδα
Η Επιχείρηση Σημύδα (αγγλικά: Operation Birch) ήταν γερμανική επιχείρηση στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Φινλανδική Λαπωνία για την προστασία της πρόσβασης στο νικέλιο.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι προσπάθειες τω Φινλανδών να βρουν μια αποδεκτή έξοδο από τον συνεχιζόμενο πόλεμο την άνοιξη του 1944 εξέπληξαν τους Γερμανούς, οι οποίοι είχαν αρκετές στρατιωτικές μονάδες στη Βόρεια Φινλανδία. Τον Απρίλιο του 1944, οι Γερμανοί ξεκίνησαν μια πυρετώδη προσπάθεια να ανακαλύψουν και να κατασκευάσουν αμυντικές θέσεις ενάντια σε πιθανές επιθέσεις από το νότο.[1][2]
Σχέδιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Επιχείρηση Σημύδα άρχισε να σχεδιάζεται στις 9 Απριλίου 1944. Πρωταρχικό της καθήκον ήταν να παρέχει προστασία στις τότε ζωτικής σημασίας επιχειρήσεις εξόρυξης νικελίου στο Πέτσαμο (σημερινό Πετσένγκα της Ρωσίας). Οι διαταγές για την επιχείρηση ετοιμάστηκαν σχολαστικά με πολλές λεπτομέρειες. Αποτελούνταν από διάφορες φάσεις, η πρώτη εκ των οποίων, που αναφέρεται από τη κωδική φράση «σήμανση σημύδας για υλοτόμηση» (Birke anschlagen), θα συνίστατο στην εκκένωση στρατιωτικών εγκαταστάσεων και στην προετοιμασία για μεταγενέστερες φάσεις. Η δεύτερη φάση, που αναφερεται με την κωδική φράση «έπεσε η σημύδα» (Birke fällen), θα συνίστατο στην πραγματική στρατιωτική απόσυρση στην πρώτη οχυρωμένη θέση χρησιμοποιώντας μια «τακτική της καμένης γης». Η τελική προγραμματισμένη φάση, με την κωδική φράση «συντρίψτε τη σημύδα» (Birke zerkleinern), θα έστελνε τις γερμανικές μονάδες προς πιο ισχυρές θέσεις γύρω από το Ροβανιέμι, ενώ θα πολεμούσαν οπισθοχωρώντας.[3]
Επιχείρηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη φάση της επιχείρησης ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου 1944 αφού οι Φινλανδοί είχαν ενημερώσει τους Γερμανούς για τις προθέσεις τους. Αν και το σχέδιο προέβλεπε χρόνο δύο εβδομάδων για την εκκένωση πριν από τη δεύτερη φάση, ωστόσο οι Γερμανοί προωθήθηκαν και ξεκίνησαν τη δεύτερη φάση της επιχείρησης ήδη στις 4 Σεπτεμβρίου. Ο 20ος Ορεινός Στρατός κατάφερε να εκκενώσει μεγάλο μέρος του πολεμικού υλικού και να ξεκινήσει η απόσυρση προς τη Νορβηγία υπό την Επιχείρηση Σημύδα.[3][4][5]
Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δεδομένου ότι τα υπάρχοντα γερμανικά αποθέματα νικελίου κρίθηκαν επαρκή και εντοπίστηκαν νέα αποθέματα στην Αυστρία, η σημασία της κατοχής της περιφέρειας Πέτσαμο ή της Φινλανδικής Λαπωνίας μειώθηκε σημαντικά. Ταυτόχρονα υπήρξαν οι διοικητικές και στρατιωτικές δυσκολίες της υπεράσπισης της Βόρειας Φινλανδίας. Αυτοί οι παράγοντες επέτρεψαν στις Γερμανικές δυνάμεις, στις 4 Οκτωβρίου 1944, να αποκτήσουν την έγκριση του Χίτλερ για μετάβαση από την Επιχείρηση Σημύδα στην Επιχείρηση Βόρειο Φως (Operation NordLight) και να εγκαταλείψουν τη Βόρεια Φινλανδία και να οχυρώθουν στο Λύνγκεν της Νορβηγίας.[6][7]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ahto, Sampo (1980). Aseveljet vastakkain - Lapin sota 1944-1945 [Brothers in arms against each other - Lapland War 1944-1945] (στα Φινλανδικά). Helsinki: Kirjayhtymä. ISBN 951-26-1726-9.
- Lunde, Henrik O. (2011). Finland's War of Choice: The Troubled German-Finnish Alliance in World War II. Newbury: Casemate Publishers. ISBN 978-1-61200-037-4.