Εντουάρ Στεφάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εντουάρ Στεφάν
Édouard Jean-Marie Stephan.jpg
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Édouard Stephan (Γαλλικά)
Γέννηση31  Αυγούστου 1837[1][2]
Νιόρ
Θάνατος31  Δεκεμβρίου 1923
Μασσαλία
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[3]
ΣπουδέςÉcole Normale Supérieure
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος
ΕργοδότηςMarseille Observatory

Ο Εντουάρ Ζαν-Μαρί Στεφάν (Édouard Jean-Marie Stephan, 31 Αυγούστου 183731 Δεκεμβρίου 1923) ήταν Γάλλος αστρονόμος.

Σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στεφάν γεννήθηκε στο Σαιν Πεζέν και σπούδασε στην Ecole Normale Superieur, από την οποία απεφοίτησε με τον καλύτερο βαθμό στην τάξη του, το 1862.[4]

Διετέλεσε διευθυντής του Αστεροσκοπείου της Μασσαλίας από το 1864 μέχρι το 1907 (ως το 1872 ήταν υφιστάμενος του Ουρμπέν Λεβεριέ)[5]. Κατά τα πρώτα χρόνια της εκεί σταδιοδρομίας του είχε περιορισμένες ευκαιρίες για να πραγματοποιήσει αστρονομικές παρατηρήσεις, επειδή ήταν απασχολημένος με τη βελτίωση του αστεροσκοπείου[4]. Ωστόσο, το 1866 ανεκάλυψε δύο αστεροειδείς, τον 89 Ιουλία και τον 91 Αίγινα[4]. Το 1867 χρησιμοποίησε το νέο τηλεσκόπιο για να παρατηρήσει μία διάβαση του Ερμή[4].

Το έργο του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ του 1870 και του 1875 ο Στεφάν μελέτησε συστηματικά τα νεφελώματα, καταγράφοντας τις ακριβείς τους θέσεις και ανακαλύπτοντας πολλά άγνωστα μέχρι τότε[4]. Σκοπός του ήταν να καταστήσει δυνατή την ακριβή μέτρηση της ιδίας κινήσεως των αστέρων κατασκευάζοντας ένα σύστημα αναφοράς σταθερών αντικειμένων[4].

Το 1873 ο Στεφάν υπήρξε ο πρώτος που επεχείρησε να μετρήσει τη γωνιακή διάμετρο ενός αστέρα με τη χρήση της συμβολομετρίας, μετατρέποντας το τηλεσκόπιο των 80 cm στο Αστεροσκοπείο της Μασσαλίας σε συμβολόμετρο[6] με την κάλυψη του οργάνου με μία μάσκα που έφερε δύο κάθετες σχισμές[7]. Ο αστέρας που επέλεξε για το πείραμα αυτό ήταν ο Σείριος[8]. Παρότι τότε δεν κατόρθωσε να παρατηρήσει δίσκους αστέρων[7], μέχρι το 1874 είχε τουλάχιστον θέσει ένα άνω όριο στις αστρικές γωνιακές διαμέτρους: 0,158" (η γωνιακή διάμετρος του Σειρίου είναι 0,0059 δευτερόλεπτο της μοίρας, αλλά του α Κενταύρου είναι 0,0145 και του Μπετελγκέζ 0,05).[9].

Στην εξωγαλαξιακή αστρονομία, ο Στεφάν ανεκάλυψε μεταξύ άλλων τον γαλαξία NGC 6027 το 1882 με το κατοπτρικό τηλεσκόπιο των 80 cm[10]. Επίσης, το γνωστό στους ερασιτέχνες αστρονόμους ως «η Πεντάδα του Στεφάν» (Arp 319), μία ομάδα 5 γαλαξιών[11].

Το 1884 η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών απένειμε στον Ε. Στεφάν το «Βραβείο Valz»[12]. Το όνομα του Στεφάν είναι ακόμα γνωστό από τον περιοδικό κομήτη 38P/Stephan-Oterma, παρότι ο πρώτος που τον είχε δει ήταν ο Ζερόμ Κοτζιά.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//2549/39. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 «Annuaire prosopographique : la France savante» 115363. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13484449b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Steinicke, Wolfgang (2008). Nebel und Sternhaufen: Geschichte ihrer Entdeckung, Beobachtung und Katalogisierung - von Herschel bis zu Dreyer's "New General Catalogue" (στα Γερμανικά). Αμβούργο. σελίδες 296–298. ISBN 978-3-8370-8350-7. 
  5. Hutchins, Roger (2008). British university observatories, 1772-1939. England: Ashgate Publishing Lmiited. σελ. 248. ISBN 978-0-7546-3250-4. 
  6. North, John David (2008). Cosmos: an illustrated history of astronomy and cosmology. University of Chicago Press. σελ. 590. ISBN 978-0-226-59440-8. 
  7. 7,0 7,1 Dorminey, Bruce (2002). Distant wanderers: the search for planets beyond the solar system. Νέα Υόρκη: Springer-Verlag. σελ. 123. ISBN 0-387-95074-5. 
  8. McLean, Ian S. (2008). Electronic imaging in astronomy: detectors and instrumentation. Springer. σελ. 67. ISBN 978-3-540-76582-0. 
  9. Richichi, Andrea· Delplancke, Francoise (2008). The power of optical/IR interferometry: recent scientific results and 2nd generation instrumentation. Springer. σελ. 9. ISBN 978-3-540-74253-1. 
  10. «Seyfert's Sextet at SEDS.org». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2007. 
  11. Plotner, Tammy (2009). The Night Sky Companion: A Yearly Guide to Sky-Watching 2009. Springer Science. σελ. 303. ISBN 978-0-387-79508-9. 
  12. «Prizes given by the French Academy». The American Naturalist (U. of Chicago Press) 18: 751. 1884. http://books.google.com/books?id=2KtLAAAAYAAJ&pg=PA751. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Édouard Stephan της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).