Εντουάρ Στεφάν
| Εντουάρ Στεφάν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Édouard Stephan (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 31 Αυγούστου 1837[1][2] Νιόρ |
| Θάνατος | 31 Δεκεμβρίου 1923 Μασσαλία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[3] |
| Σπουδές | École Normale Supérieure |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αστρονόμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | διευθυντής (1866–1907) President of the Académie de Marseille (1881) director of the Académie de Marseille (1895) |
| Βραβεύσεις | Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (1868)[4] Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (1895)[4] |
Ο Εντουάρ Ζαν-Μαρί Στεφάν (γαλλικά: Édouard Jean-Marie Stephan, 31 Αυγούστου 1837 – 31 Δεκεμβρίου 1923) ήταν Γάλλος αστρονόμος.
Σπουδές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Στεφάν γεννήθηκε στο Σαιν Πεζέν και σπούδασε στην Ecole Normale Superieur, από την οποία απεφοίτησε με τον καλύτερο βαθμό στην τάξη του, το 1862.[5]
Διετέλεσε διευθυντής του Αστεροσκοπείου της Μασσαλίας από το 1864 μέχρι το 1907 (έως το 1872 ήταν υφιστάμενος του Ουρμπέν Λεβεριέ)[6]. Κατά τα πρώτα χρόνια της εκεί σταδιοδρομίας του είχε περιορισμένες ευκαιρίες για να πραγματοποιήσει αστρονομικές παρατηρήσεις, επειδή ήταν απασχολημένος με τη βελτίωση του αστεροσκοπείου[5]. Ωστόσο, το 1866 ανεκάλυψε δύο αστεροειδείς, τον 89 Ιουλία και τον 91 Αίγινα[5]. Το 1867 χρησιμοποίησε το νέο τηλεσκόπιο για να παρατηρήσει μία διάβαση του Ερμή[5].
Το έργο του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μεταξύ του 1870 και του 1875 ο Στεφάν μελέτησε συστηματικά τα νεφελώματα, καταγράφοντας τις ακριβείς τους θέσεις και ανακαλύπτοντας πολλά άγνωστα μέχρι τότε[5]. Σκοπός του ήταν να καταστήσει δυνατή την ακριβή μέτρηση της ιδίας κινήσεως των αστέρων κατασκευάζοντας ένα σύστημα αναφοράς σταθερών αντικειμένων[5].
Το 1873 ο Στεφάν υπήρξε ο πρώτος που επεχείρησε να μετρήσει τη γωνιακή διάμετρο ενός αστέρα με τη χρήση της συμβολομετρίας, μετατρέποντας το τηλεσκόπιο των 80 cm στο Αστεροσκοπείο της Μασσαλίας σε συμβολόμετρο[7] με την κάλυψη του οργάνου με μία μάσκα που έφερε δύο κάθετες σχισμές[8]. Ο αστέρας που επέλεξε για το πείραμα αυτό ήταν ο Σείριος[9]. Παρότι τότε δεν κατόρθωσε να παρατηρήσει δίσκους αστέρων[8], μέχρι το 1874 είχε τουλάχιστον θέσει ένα άνω όριο στις αστρικές γωνιακές διαμέτρους: 0,158" (η γωνιακή διάμετρος του Σειρίου είναι 0,0059 δευτερόλεπτο της μοίρας, αλλά του α Κενταύρου είναι 0,0145 και του Μπετελγκέζ 0,05).[10].
Στην εξωγαλαξιακή αστρονομία, ο Στεφάν ανεκάλυψε μεταξύ άλλων τον γαλαξία NGC 6027 το 1882 με το κατοπτρικό τηλεσκόπιο των 80 cm[11]. Επίσης, το γνωστό στους ερασιτέχνες αστρονόμους ως «η Πεντάδα του Στεφάν» (Arp 319), μία ομάδα 5 γαλαξιών[12].
Το 1884 η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών απένειμε στον Ε. Στεφάν το «Βραβείο Valz»[13]. Το όνομα του Στεφάν είναι ακόμα γνωστό από τον περιοδικό κομήτη 38P/Stephan-Oterma, παρότι ο πρώτος που τον είχε δει ήταν ο Ζερόμ Κοτζιά.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//2549/39. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 «Annuaire prosopographique : la France savante» 115363. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13484449b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 4,0 4,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. 350194. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2025.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Steinicke, Wolfgang (2008). Nebel und Sternhaufen: Geschichte ihrer Entdeckung, Beobachtung und Katalogisierung - von Herschel bis zu Dreyer's "New General Catalogue" (στα Γερμανικά). Αμβούργο. σελίδες 296–298. ISBN 978-3-8370-8350-7.
- ↑ Hutchins, Roger (2008). British university observatories, 1772-1939. England: Ashgate Publishing Lmiited. σελ. 248. ISBN 978-0-7546-3250-4.
- ↑ North, John David (2008). Cosmos: an illustrated history of astronomy and cosmology. University of Chicago Press. σελ. 590. ISBN 978-0-226-59440-8.
- ↑ 8,0 8,1 Dorminey, Bruce (2002). Distant wanderers: the search for planets beyond the solar system. Νέα Υόρκη: Springer-Verlag. σελ. 123. ISBN 0-387-95074-5.
- ↑ McLean, Ian S. (2008). Electronic imaging in astronomy: detectors and instrumentation. Springer. σελ. 67. ISBN 978-3-540-76582-0.
- ↑ Richichi, Andrea· Delplancke, Francoise (2008). The power of optical/IR interferometry: recent scientific results and 2nd generation instrumentation. Springer. σελ. 9. ISBN 978-3-540-74253-1.
- ↑ «Seyfert's Sextet at SEDS.org». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2007.
- ↑ Plotner, Tammy (2009). The Night Sky Companion: A Yearly Guide to Sky-Watching 2009. Springer Science. σελ. 303. ISBN 978-0-387-79508-9.
- ↑ «Prizes given by the French Academy». The American Naturalist (U. of Chicago Press) 18: 751. 1884. http://books.google.com/books?id=2KtLAAAAYAAJ&pg=PA751.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Νεκρολογία στο Journal des Observateurs, τόμος 7 (1924), σελ. 9 (Γαλλικά)