Φυσητήρας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Αντικατάσταση παρωχημένου προτύπου με references tag |
Ο φυσητήρας δεν είναι φάλαινα. Έχει δόντια και επιστημονικά συγγενεύει με τα δελφίνια περισσότερο, παρά με τις φάλαινες. |
||
| Γραμμή 24: | Γραμμή 24: | ||
| range_map_caption = |
| range_map_caption = |
||
}} |
}} |
||
'''Ο φυσητήρας (αγγλική ονομασία: sperm whale, επιστημονική ονομασία: Physeter macrocephalus)''' ανήκει στην κατηγορία των θηλαστικών "κήτη" όπως και οι φάλαινες, τα δελφίνια και οι φώκαινες. Ωστόσο οι φυσητήρες συγγενεύουν περισσότερα με τα δελφίνια, παρά με τις φάλαινες και έτσι αποτελεί λάθος να αναφέρουμε τους φυσητήρες ως "φάλαινες φυσητήρες". Επίσης, αποτελεί λάθος να τους αποκαλούμε σπερμοφάλαινες από τη παράφραση της αγγλικής τους ονομασίας. |
|||
Ο φυσητήρας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ζώο που μπορούμε να συναντήσουμε στα ελληνικά ύδατα: το μεγαλύτερο είναι η πτεροφάλαινα<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/226384_fysitires-oi-gnostoi-agnostoi-gigantes-ton-ellinikon-thalasson|title=Φυσητήρες, οι γνωστοί άγνωστοι γίγαντες των ελληνικών θαλασσών|website=Η Εφημερίδα των Συντακτών|language=el-GR|accessdate=2020-09-10}}</ref>. |
|||
Ο αρσενικός φυσητήρας μπορεί να φτάσει τα 15 μέτρα μήκος και μέχρι 45 τόνους βάρος έχοντας μεγάλη διαφορά από τα θηλυκά που φτάνουν τα 13 μέτρα μήκος και σε βάρος τους 15 τόνους. Τα νεογέννητα με μήκος συνήθως 4 μέτρα έχουν βάρος από 800-1.000 κιλά<ref name=":0" />. |
|||
Ερχονται στην επιφάνεια της θάλασσας για δέκα λεπτά, μόνο για να αναπνεύσουν και στη συνέχεια για 45 λεπτά καταδύονται σε μεγάλα βάθη, κάτω από 500 μέτρα, για να βρουν τη λεία τους. Ο φυσητήρας καταδύεται σε βάθος μέχρι και τα 2.000 μ. Οι καταδύσεις του συνήθως διαρκούν 40-60 λεπτά, αλλά μπορούν να φτάσουν μέχρι και τη 1,5 ώρα. |
|||
==Περιγραφή== |
==Περιγραφή== |
||
'''Ο φυσητήρας επιστημονικά κατατάσσεται στην κατηγορία των Οδοντοκητών (καθώς έχει δόντια), μαζί με τα δελφίνια και τις φώκαινες. Για τον λόγο αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με τις φάλαινες, οι οποίες ανήκουν στα Μυστακοκήτη και δεν έχουν δόντια, αλλά φέρουν τα φαλαίνια ή μπαλένες.''' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Ο φυσητήρας έχει μια γκρι απόχρωση σε όλο το σώμα του. Το κεφάλι του είναι στρογγυλό, με το στόμα του να βρίσκεται κάτω από τη μέση του κεφαλιού. Μετά το κεφάλι του, το σώμα του είναι ρυτιδωμένο, έως λίγο πριν την ουρά του. Η ουρά του είναι κάπως χοντρή, όπως άλλωστε και το υπόλοιπο σώμα του. Τα πτερύγιά του βρίσκονται αρκετά μπροστά, και είναι σχετικά μικρά σε σχέση με το πελώριο σώμα του. |
||
Η επικοινωνία των φυσητήρων, η αναζήτηση συντρόφων, η αναζήτηση τροφής και ο προσανατολισμός τους, βασιζονται στον ηχοεντοπισμό. Εκπέμπουν ηχητικά κύματα, τα οποία ανακλώνται είτε στον θαλάσσιο πυθμένα, είτε σε άλλους θαλάσσιους οργανισμούς και όταν τα ηχητικά κύματα επιστρέψουν, ο εγκέφαλος των φυσητήρων τα αναλύει και με τον τρόπο αυτό οι φυσητήρες μπορούν να γνωρίζουν τι υπάρχει γύρω τους, αλλά και να προσδιορίσουν την απόσταση. |
|||
== Απειλές == |
|||
Οι φυσητήρες, απειλούνται από τις συγκρούσεις με πλοία, από τις θαλάσσιες σεισμικές έρευνες, από τη ρήψη δυναμιτών (παράνομη τακτική αλιείας) και από τη θαλάσσια πλαστική ρύπανση<ref>{{Cite web|url=https://www.efsyn.gr/themata/thema-tis-efsyn/207598_stomahia-gemata-plastika-gia-ta-kiti-tis-mesogeioy|title=Στομάχια γεμάτα πλαστικά για τα κήτη της Μεσογείου|website=Η Εφημερίδα των Συντακτών|language=el-GR|accessdate=2020-09-10}}</ref>. |
|||
Οταν ένα ζώο, όπως ο φυσητήρας, στηρίζεται τόσο πολύ στον ήχο για να προσανατολιστεί, να κοινωνικοποιηθεί και να βρει τροφή, ένας εκκωφαντικός ήχος μόνο κακό μπορεί να του κάνει. Δεν γνωρίζουμε όμως ακριβώς πώς οι παλμοί επηρεάζουν τους φυσητήρες: μπορεί να απομακρύνονται από την περιοχή με την ηχορύπανση και να χάνουν την ευκαιρία να τραφούν. Από άλλα είδη κητωδών ξέρουμε ότι αυξάνονται τα επίπεδα στρες και με βιολογικούς όρους υπάρχουν μακροχρόνιες σοβαρές επιπτώσεις στην αναπαραγωγή τους, δηλαδή την επιβίωση του είδους τους<ref name=":0" />. |
|||
==Παραπομπές== |
==Παραπομπές== |
||
Έκδοση από την 18:03, 10 Σεπτεμβρίου 2020
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Φάλαινα φυσητήρας | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Μητέρα με νεαρό
| ||||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||
| Φυσητήρ ο μακροκέφαλος (Physeter macrocephalus) (Λινναίος, 1758) | ||||||||||||||||
.jpg) |
Ο φυσητήρας (αγγλική ονομασία: sperm whale, επιστημονική ονομασία: Physeter macrocephalus) ανήκει στην κατηγορία των θηλαστικών "κήτη" όπως και οι φάλαινες, τα δελφίνια και οι φώκαινες. Ωστόσο οι φυσητήρες συγγενεύουν περισσότερα με τα δελφίνια, παρά με τις φάλαινες και έτσι αποτελεί λάθος να αναφέρουμε τους φυσητήρες ως "φάλαινες φυσητήρες". Επίσης, αποτελεί λάθος να τους αποκαλούμε σπερμοφάλαινες από τη παράφραση της αγγλικής τους ονομασίας.
Ο φυσητήρας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ζώο που μπορούμε να συναντήσουμε στα ελληνικά ύδατα: το μεγαλύτερο είναι η πτεροφάλαινα[2].
Ο αρσενικός φυσητήρας μπορεί να φτάσει τα 15 μέτρα μήκος και μέχρι 45 τόνους βάρος έχοντας μεγάλη διαφορά από τα θηλυκά που φτάνουν τα 13 μέτρα μήκος και σε βάρος τους 15 τόνους. Τα νεογέννητα με μήκος συνήθως 4 μέτρα έχουν βάρος από 800-1.000 κιλά[2].
Ερχονται στην επιφάνεια της θάλασσας για δέκα λεπτά, μόνο για να αναπνεύσουν και στη συνέχεια για 45 λεπτά καταδύονται σε μεγάλα βάθη, κάτω από 500 μέτρα, για να βρουν τη λεία τους. Ο φυσητήρας καταδύεται σε βάθος μέχρι και τα 2.000 μ. Οι καταδύσεις του συνήθως διαρκούν 40-60 λεπτά, αλλά μπορούν να φτάσουν μέχρι και τη 1,5 ώρα.
Περιγραφή
Ο φυσητήρας επιστημονικά κατατάσσεται στην κατηγορία των Οδοντοκητών (καθώς έχει δόντια), μαζί με τα δελφίνια και τις φώκαινες. Για τον λόγο αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με τις φάλαινες, οι οποίες ανήκουν στα Μυστακοκήτη και δεν έχουν δόντια, αλλά φέρουν τα φαλαίνια ή μπαλένες.
Ο φυσητήρας έχει μια γκρι απόχρωση σε όλο το σώμα του. Το κεφάλι του είναι στρογγυλό, με το στόμα του να βρίσκεται κάτω από τη μέση του κεφαλιού. Μετά το κεφάλι του, το σώμα του είναι ρυτιδωμένο, έως λίγο πριν την ουρά του. Η ουρά του είναι κάπως χοντρή, όπως άλλωστε και το υπόλοιπο σώμα του. Τα πτερύγιά του βρίσκονται αρκετά μπροστά, και είναι σχετικά μικρά σε σχέση με το πελώριο σώμα του.
Η επικοινωνία των φυσητήρων, η αναζήτηση συντρόφων, η αναζήτηση τροφής και ο προσανατολισμός τους, βασιζονται στον ηχοεντοπισμό. Εκπέμπουν ηχητικά κύματα, τα οποία ανακλώνται είτε στον θαλάσσιο πυθμένα, είτε σε άλλους θαλάσσιους οργανισμούς και όταν τα ηχητικά κύματα επιστρέψουν, ο εγκέφαλος των φυσητήρων τα αναλύει και με τον τρόπο αυτό οι φυσητήρες μπορούν να γνωρίζουν τι υπάρχει γύρω τους, αλλά και να προσδιορίσουν την απόσταση.
Απειλές
Οι φυσητήρες, απειλούνται από τις συγκρούσεις με πλοία, από τις θαλάσσιες σεισμικές έρευνες, από τη ρήψη δυναμιτών (παράνομη τακτική αλιείας) και από τη θαλάσσια πλαστική ρύπανση[3].
Οταν ένα ζώο, όπως ο φυσητήρας, στηρίζεται τόσο πολύ στον ήχο για να προσανατολιστεί, να κοινωνικοποιηθεί και να βρει τροφή, ένας εκκωφαντικός ήχος μόνο κακό μπορεί να του κάνει. Δεν γνωρίζουμε όμως ακριβώς πώς οι παλμοί επηρεάζουν τους φυσητήρες: μπορεί να απομακρύνονται από την περιοχή με την ηχορύπανση και να χάνουν την ευκαιρία να τραφούν. Από άλλα είδη κητωδών ξέρουμε ότι αυξάνονται τα επίπεδα στρες και με βιολογικούς όρους υπάρχουν μακροχρόνιες σοβαρές επιπτώσεις στην αναπαραγωγή τους, δηλαδή την επιβίωση του είδους τους[2].
Παραπομπές
- ↑ Taylor, B.L., Baird, R., Barlow, J., Dawson, S.M., Ford, J., Mead, J.G., Notarbartolo di Sciara, G., Wade, P. & Pitman, R.L. (2008). Physeter macrocephalus στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της IUCN. Έκδοση 2013.2. Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN). Ανακτήθηκε 18 Μαρτίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Φυσητήρες, οι γνωστοί άγνωστοι γίγαντες των ελληνικών θαλασσών». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Στομάχια γεμάτα πλαστικά για τα κήτη της Μεσογείου». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2020.