Σερ Φράνσις Μπέικον

Φράνσις Μπέικον
Γέννηση	22 Ιανουαρίου 1561 Γιορκ Χάους, Αγγλία
Θάνατος	9 Απριλίου 1626 Λονδίνο
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Φράνσις Μπέικον(Francis Bacon),υπήρξε δικηγόρος,αυλικός,πολιτικός,φιλόσοφος και δεξιοτέχνης στη χρήση της Αγγλικής Γλώσσας.Μνημονεύεται για την ικανότητά του ως αγορητή στο κοινοβούλιο και σε περιώνυμες δίκες,καθώς και ως καγκελάριος του βασιλιά της Αγγλίας Ιακώβου Α'.Επίσης θεωρήθηκε ως ο άνθρωπος που επιδίωξε την κατάκτηση όλης της σφαίρας της γνώσης και που ύστερα από μελέτη και επισκόπηση υποστήριξε νέους τρόπους για να μπορέσει ο άνθρωπος να επιβάλλει έναν έλλοχο έλεγχο πάνω στη φύση,προς δόξα του θεού και βελτίωση της θέσης του ανθρώπου πάνω στον κόσμο.

Η Ζωή του

Νεανικά Χρόνια

Ο Μπέικον γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 1561,στο Γιορκ Χάους κοντά στο Στραντ του Λονδίνου.Ήταν ο νεότερος από τους δύο γιους του υπουργού Δικαιοσύνης σερ Νίκολας Μπέικον.Η μητέρα του Αν Κουκ ήταν συγγενής του λόρδου Μπέργκλυ,κυριότερου υπουργού της βασίλισσας Ελισάβετ Α'.Μαζί με τον αδερφό του,Άντονυ,ξεκίνησαν να φοιτούν στο Κολλέγιο Τρίνιτυ του Καίμπριτζ το 1573.Τα δύο χρόνια σπουδών του στο πανεπιστήμια διακόπηκαν λόγω ασθένειας.Η απέχθεια που ένιωθε ο Μπέηκον για την <<άκαρπη>>,όπως την αποκαλούσε,αριστοτελική φιλοσοφία χρονολογείται από τότε.

Δικηγορική σταδιοδρομία

Ο Μπέικον στράφηκε αρχικά προς το δικηγορικό στάδιο.Το 1576 άρχισε νομικές σπουδές στο Γκρέυ'ς Ιν έναν από τους τέσσερις δικαστικούς οίκους που αποτελούσαν τα ιδρύματα διδασκαλίας του Δικαίου στο Λονδίνο και το 1582,έγινε δικηγόρος.Δεν άργησε να εξελιχθεί σε λέκτορα και αργότερα σε έκτακτο βασιλικό σύμβουλο,του γενικού εισαγγελέα και του γενικού συνηγόρου.

Το 1589 μία εργασία του με τίτλο Προειδοποίηση σχετικά με τις διχογνωμίες στην Αγγλικανική Εκλησσία(Αn Advertisement touching the Controversies of the Church of England),κατέδειξαν την πολιτική ευθυκρισία του Μπέηκον.Το 1593 έλαβε θέση αντίθετη προς την επιβολή φόρων προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες του πολέμου εναντίον της Ισπανίας.Η βασίλισσα Ελισάβετ οργίστηκε εναντίον του και ο Μπέηκον περιέπεσε σε δυσμένεια επί σειρά κρίσιμων ετών.

Σχέσεις με τον κόμη του Έσεξ

Πριν τον Ιούλιο του 1591,ο Μπέικον μαζί με τον αδερφό του Άντονυ γνωσίτηκαν με τον Ρόμπερτ Ντεβερέ,κόμη του Έσεξ,κηδευόμενο του Μπέρκλυ και ευνοούμενο της βασίλισσας Ελισάβετ.Ο Μπέικον θεώρησε το Έσεξ ως <<το καταλληλότερο όργανο για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο κράτος>>.Ο Έσεξ έκανε ότι μπορεύσε για να εξευμενίσει τη βασίλισσα,και όταν έμεινε κενή η θέση του γενικού εισαγγελέα υποστήριξε ένθερμα την υποψηφιότητά του.Η προσπαθειά του όμως απέτυχε,ενώ η Ελισάβετ αρνήθηκε επίσης να τον διοπίσει γενικό συνήγορο,τον προσέλαβε όμως ως έναν από τους νομικούς συμβούλους της.

Ο Μπέικον αργότερα,αμφίβολος για τις κινήσεις του Έσεξ,προσπάθησε να στρέψει την προσοχή του Έσεξ στην Ιρλανδία όπου οι Ιρλανδοί καθολικοί είχαν επαναστατήσει εναντίων των αγγλικών στρατευμάτων που στάθμευαν εκεί για να συμβάλλουν στην εγκαθίδρυση της Αγγλικανικής Εκκλησίας.Όταν το εγχείρημα απέτυχε και ο Έσεξ πανικόβλημενος επέστρεψε στην Αγγλία,παρά τις οδηγίες που του είχαν δοθεί,ο Μπέικον ως σύμβουλος της βασίλισσας,αναγκάστηκε τον Ιούλιο του 1600 να λάβει μέρος στην άτυπη δίκη του προστάτη του.Μετά την αποτυχημένη επανάσταση του Έσεξ,στις 8 Φεβρουαρίου 1601,ο Μπέικον τον αντιμετώπισε ως προδότη και συνέταξε αναφορά αποκηρυξής του.

Στην υπηρεσία του Ιακώβου Α'

Όταν πέθανε η Ελισάβετ το 1603,ο Μπέικον χρησιμοποίησε την επιστολογραφική του δεινότητα προκειμένου να εξασφαλίσει μία θέση κοντά στον βασιλιά Ιάκωβο Ά.Στις επιστολές του υπογράμμιζε το ενδιαφέρον του για τις ιρλανδικές υποθέσεις,για την ένωση των βασιλείων(Αγγλίας και Σκωτίας),καθώς και για την ειρήνευση της Εκλησσίας ως απόδειξη ότι ήταν σε θέση να προσφέρει πολλά στον νέο βασιλιά.Τον επόμενο χρόνο διορίστηκε ως βασιλικός νομικός σύμβουλος και έλαβε μέρος στην πρώτη σύνοδο του Κοινοβουλίου μετά την ανάρρηση του Ιακώβου Α'.Το 1605 δημοσίευσε το έργο Πρόοδος της Μάθησης που το αφιέρωσε στο βασιλιά,και το καλοκαίρι του ίδιου έτους παντρεύτηκε την Άλις Μπάρναμ.

Τον Ιούνιο του 1607 οι προσπαθειές του να πείσει την Βουλή των Κοινοτήτων να δεχθεί τις προτάσεις του βασιλιά για ένωση Αγγλίας-Σκωτίας αμείφθηκαν επιτέλους,όταν του απονεμληθηκε το αξίωμα του γενικού συνηγόρου.Η πολιτική επιρροή του Μπέικον τότε ήταν ακόμη αμελητέα,γεγονός που ο ίδιος απέδιδε στην ισχύ και το φθόνο του Ρόμπερτ Σέσιλ,Λόρδου του Σώλσμπερυ,κυριότερου υπουργού του βασιλιά.Το 1612 μετά το θάνατο του Σέσιλ,ο Μπέικον επανέλαβε τις προσπαθειές του για επιρροή στον Ιάκωβο Α' συγγράφοντας σειρά πονημάτων για τις κρατικές υποθέσεις.Το 1818 διορίστηκε λόρδος καγκελάριος και ονομάστηκε βαρόνος του Βέρουλαμ(Σαιντ Ώλμπανς),ενώ το 1620-21 του απονεμήθηκε ο τίτλος του υποκόμη του Σαιντ Ώλμπανς.

Το κύριο έργο του την περίοδο αυτή πρέπει να ήταν η καθοδήγηση του βασιλιά Ιακώβου,πάντοτε σε συσχετισμό,άμεσο ή έμμεσο,με τα οικονομικά θέματα.Ο βιογράφος του Μπέικον Τζέιμς Σπέντιγκ παραθέτει μία σημαντική μαρτυρία:ο Ιάκωβος γνώριζε <<ότι κατά την τελευταία δεκαπενταετία(ο Μπέικον) υπήρξε ο εργατικότερος,ο περισσότερο αφοσιωμένος,ο πιστότερος και μετριοφρονέστερος θεράπων,αλλά και εκείνος που αμείφθηκε λιγότερο>>.

Πτώση από την εξουσία

Το 1621 η θέση του Μπέικον φαινόταν ακλόνητη.Ήταν ευνοούμενος του βασιλιά λόγω της χρησιμότητας των υπηρεσιών του και της αφοσιωσής του,έχοντας επίσης επισύρει την προσοχή λογίων του εξωτερικού,σαν συγγραφέας του Νεου Οργάνου(1620) και ως εισηγητής της Μεγάλης Αναθεώρησης,ενός γενικού σχεδίου για την αναδιοργάνωση των επιστημών και την αποκατάσταση του ανθρώπου στην κυριαρχία της φύσης.Είχε όμως και εχθρούς καθώς διατυπώθηκε δύο φορές εναντίον του η κατηγορία της δωροδοκίας.Ο Μπέικον παραδέχθηκε ότι είχε δεχθεί δώρα,αρνήθηκε όμως ότι αυτά επηρέασαν την κρίση του ως δικαστή.Αδύναμος να δικαιολογηθεί αποφάσισε να δείξει μετάνοια και υποταγή και παραιτήθηκε από το αξιωμά του.Η καταδικαστική απόφαση ήταν βαριά και περιελάμβανε πρόστιμο 40.000 λιρών,φυλάκιση στον Πύργο του Λονδίνου,για όσο διάστημα ήθελε ο βασιλιάς,στέρηση του δικαιώματος να καταλάβει δημόσιο αξίωμα,αποκλεισμό από το Κοινοβούλιο και τη Δικαιοσύνη.

Ο Μπέικον θεώρησε δύσκολο να δεχθεί τις απαγορεύσεις που του επιβλήθηκαν,αναλώνοντας τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε εργασία πολυτιμότερη απο εκείνη που είχε κάνει όταν κατείχε τα υψηλότερα αξιώματα.Προσέφερε τις φιλολογικές του ικανότητες για να εξασφαλίση στον βασιλιά έναν Πανδέκτη των νόμων,μία ιστορία της Αγγλίας,καθώς και βιογραφίες των βασιλέων της δυναστείας των Τυδόρ.Συνέταξε μνημόνια περί τοκογλυφίας και περί προοπτικών ενός πολέμου με την Ισπανία.Διατύπωσε απόψεις σχετικά με τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις.Ολοκλήρωσε δύο <<φυσικές ιστορίες>>,την Ιστορία των ανέμων(1622) και την Ιστορία της ζωής και του θανάτου(1623).Το 1623 εξέδωσε το έργο Περί της προόδου των επιστημών και το 1625 εκδόθηκε η τρίτη έκδοση των Δοκιμίων του,που είχαν εκδοθεί για πρώτη φορά το 1597.

Ο Μπέικον ποτέ δεν έλαβε την πλήρη συγχώρηση και αμνηστία που θα τον αποκαθιστούσε.Τον Μάρτιο του 1626,καθώς πήγαινε με την άμαξα και βρισκόταν κοντά στο Χάιγκεϊτ,του ήρθε η ιδέα να διαπιστώσει αν το χιόνι ανέστελλε τη διαδικασία της αποσύνθεσης.Σταμάτησε την αμαξά του,αγόρασε μία όρνιθα και τη γέμισε με χιόνι.Έπαθε τότε ψύξη,που εξελίχθηκε σε βρογχίτιδα,και πέθανε στις 9 Απριλίου 1626.