Πρόγραμμα Διαύγεια

Το λογότυπο της Διαύγειας

Το Πρόγραμμα Διαύγεια ή Πρόγραμμα Δι@ύγεια δημιουργήθηκε με το νόμο 3861/2010 και αποσκοπεί στη δημοσίευση στο διαδίκτυο, σε ένα κεντρικό ιστότοπο, αποφάσεων των Κυβερνητικών Οργάνων και της Διοίκησης. Υποχρέωση δημοσίευσης έχουν τα Κυβερνητικά Όργανα, οι φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα και οι Ανεξάρτητες Αρχές, όπως και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Α. Παπανδρέου, είχε καταθέσει από το 2005 πρόταση νόμου για τη διαφάνεια που περιλάμβανε την υποχρεωτική ανάρτηση κάθε απόφασης όλων των φορέων της δημόσιας διοικήσεις και της κυβέρνησης στο διαδίκτυο. Η δράση ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου του 2010 με την υποχρεωτική ένταξη των Υπουργείων ενώ στην συνέχεια ακολούθησαν οι φορείς του δημόσιου τομέα και οι δήμοι.

Καμία απόφαση, δαπάνη, πρόσληψη, ανάθεση ή σύμβαση κ.ά. δεν μπορεί να εκτελεστεί αν πρώτα δεν αναρτηθεί. Με την εφαρμογή του σχετικού νόμου προβλέφθηκε και η δωρεάν ηλεκτρονική διάθεση των αποφάσεων που δημοσιεύονται στο Εθνικό Τυπογραφείο και τα ΦΕΚ

Η Διαύγεια μέσω της λειτουργίας της και βάσει του στόχου που έρχεται να επιτελέσει, βοηθά πολλαπλά στην προσπάθεια αναδόμησης της ουσίας και της εικόνας της Δημόσιας Διοίκησης:

• Για πρώτη φορά έγινε υποχρεωτικό μέσα από νομοθεσία και χρήση πληροφοριακού συστήματος να αναρτάται κάθε απόφαση της δημόσιας διοίκησης. Αν μια απόφαση δεν έχει ΑΔΑ (αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης, τότε δεν μπορεί να εκτελεστεί).

• Η Διαύγεια παρέχει ένα εργαλείο γνώσης στα χέρια του πολίτη ώστε να γνωρίζει το τι συμβαίνει στη δημόσια διοίκηση και να μπορεί να έχει τη κατάλληλη πληροφορία.
• Παρέχει ένα εργαλείο ελέγχου της δημόσιας διοίκησης, που αξιοποιήθηκε κατά κόρον από επαγγελματίες της πληροφόρησης, ΜΜΕ κλπ

Οι αποφάσεις της Δι@ύγειας δεν εκτελούνται αν δεν αναρτηθούν στον δικτυακό τόπο diavgeia.gov.gr. Mε την ολοκλήρωση της ανάρτησης η κάθε απόφαση αποκτά έναν μοναδικό Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ), ο οποίος την πιστοποιεί. Ο ΑΔΑ που παράγεται αλγοριθμικά με βάση την ημερομηνία καταχώρισης, το φορέα έκδοσης και τον αύξοντα αριθμό πράξης του φορέα, εγγράφεται αυτόματα σε κάθε σελίδα του εγγράφου που αναρτάται. Είναι η ταυτότητα της κάθε αναρτημένης πράξης και την ακολουθεί εφεξής. Δεν μπορούν να υπάρχουν δύο ΑΔΑ για μια πράξη και όταν μια πράξη για κάποιο λόγο ακυρώνεται ο ΑΔΑ της παραμένει ανενεργός. Με τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν 4210/2013 στο πρόγραμμα Διαύγεια αρκεί η επίκληση του ΑΔΑ για την αυτεπάγγελτη αναζήτηση των αναρτημένων πράξεων τόσο κατά τη διεκπεραίωση υποθέσεων των πολιτών όσο και κατά την επικοινωνία μεταξύ φορέων.

Βιβλιογραφία

• Νταλάκου Β. (2011). «Το Πρόγραμμα Δι@ύγεια για την ενίσχυση της διαφάνειας με την ανάρτηση νόμων και πράξεων στο Διαδίκτυο: Μια πρώτη αποτίμηση της έναρξης εφαρμογής του στο σύνολο του δημόσιου τομέα», Επιθεώρηση Διοικητικής Επιστήμης, τ. 17.