Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γουίλιαμ Άλαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γουίλιαμ Άλαν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
William Allan (Αγγλικά)
Γέννηση1782[1][2][3]
Εδιμβούργο[4][5][6]
Θάνατος23  Φεβρουαρίου 1850[7][8][9]
Εδιμβούργο[10][5][6]
Τόπος ταφήςνεκροταφείο Ντιν
Χώρα πολιτογράφησηςΣκωτία[5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΒασιλική Ανώτερη Σχολή
Κολλέγιο Τέχνης του Εδιμβούργου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[5]
Αξιοσημείωτο έργοSir Walter Scott[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο σερ Γουίλιαμ Άλαν (William Allan, 1782 – 23 Φεβρουαρίου 1850) ήταν διεκεκριμένος Σκωτσέζος ζωγράφος, γνωστός για την απόδοση σκηνών από τη ρωσική ζωή. Ο Άλαν έγινε ακαδημαϊκός και πρόεδρος της Βασιλικής Ακαδημίας της Σκωτίας.

Ο μυθιστοριογράφος σερ Γουόλτερ Σκοτ ζωγραφισμένος από τον Γουίλιαμ Άλαν

Ο Άλαν γεννήθηκε στο Εδιμβούργο και τελείωσε το εκεί Βασιλικό Γυμνάσιο (σχολείο με έτος ιδρύσεως το 1128), όπου είχε καθηγητή τον Γουίλιαμ Νίκολ, φίλο του μεγάλου ποιητή Ρόμπερτ Μπερνς. Επιδεικνύοντας κλίση για τη ζωγραφική, ο Άλαν έγινε μαθητευόμενος του Τζων Γκρέιαμ (John Graham, 1754-1817) στην Επιμελητηριακή Ακαδημία Σχεδίου (Trustees' Academy, το σημερινό Κολέγιο Καλών Τεχνών του Εδιμβούργου), όπου είχε συμφοιτητή τον Ντέιβιντ Ουίλκι[11], με τον οποίο μοιραζόταν το ίδιο τραπέζι ζωγραφικής, μελετούσαν τα ίδια σχέδια και έγιναν ισόβιοι φίλοι.[12]

Λίγα χρόνια αργότερα ταξίδεψε στο Λονδίνο, όπου εγγράφηκε στη σχολή της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών. Η πρώτη ζωγραφιά του που έθεσε προς έκθεση ήταν το «Τσιγγανόπουλο με γαϊδουράκι» (1803), στο ύφος του Τζων Όπι.

Καθώς δεν βρήκε επιτυχία στο Λονδίνο[12], ο Άλαν δεν δίστασε να ταξιδέψει με πλοίο στη Ρωσία το 1805. Ναυάγησε όμως στο Μέμελ, τη σημερινή πόλη Κλάιπεντα της Λιθουανίας, όπου χρειάσθηκε να βγάλει χρήματα για το υπόλοιπο ταξίδι του ζωγραφίζοντας πορτρέτα του εκεί Ολλανδού προξένου και άλλων. Μετά ταξίδεψε από την ξηρά μέχρι την Αγία Πετρούπολη, τότε πρωτεύουσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, συναντώντας στον δρόμο ένα μεγάλο μέρος του ρωσικού στρατού που πήγαινε προς την αντίθετη κατεύθυνση και αργότερα θα πολεμούσε στη Μάχη του Άουστερλιτς. Στη ρωσική πρωτεύουσα ο Άλαν συνάντησε γνωστούς του από τη Σκωτία, όπως τον σερ Αλεξάντερ Κράιτον, τότε ιατρό της τσαρικής οικογένειας. Ο Άλαν είχε μάθει και τη ρωσική γλώσσα, οπότε δεν δίστασε να ταξιδέψει στο επαρχιακό εσωτερικό της χώρας, περνώντας αρκετά χρόνια στη σημερινή Ουκρανία, εκδράμοντας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, την Ασιατική Ρωσία και αλλού. Μελέτησε τον πολιτισμό και τη ζωή των Κοζάκων, των Κιρκασίων και των Τατάρων, ενώ έκανε συλλογή από όπλα και θώρακες. Το 1809 εξέθεσε τον πίνακά του «Ρώσοι χωρικοί σε μέρα γιορτής».

«Μπασκίριοι» (1814, Ερμιτάζ)

Η επιθυμία του ζωγράφου να επιστρέψει στην πατρίδα του το 1812 δεν πραγματοποιήθηκε εξαιτίας της Γαλλικής εισβολής στη Ρωσία.[11] Ο Άλαν μπόρεσε να επιστρέψει στο Εδιμβούργο το 1814 και το 1815 ο πίνακάς του με τίτλο «Κιρκάσιοι αιχμάλωτοι» προσέλκυσε την προσοχή στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών, παρά το ότι δεν βρήκε αγοραστή. Ωστόσο ο γνωστός συγγραφέας σερ Γουόλτερ Σκοτ μαζί με άλλους Σκωτσέζους διοργάνωσαν μια λοταρία για τον πίνακα, τον οποίο κέρδισε τελικώς ο Σκωτσέζος κόμης Φράνσις Γουήμζ-Τσάρτερις του Γουήμζ (Francis Wemyss-Charteris, 9th Earl of Wemyss). Ο Άλαν παρέμεινε στο Εδιμβούργο και, μολονότι οι πίνακές του δεν βρήκαν άλλους αγοραστές στο κοινό των συμπατριωτών του Σκωτσέζων, μερικοί αγοράσθηκαν από τον Μέγα Δούκα Νικόλαο της Ρωσίας (μετέπειτα Τσάρο) όταν επισκέφθηκε το Εδιμβούργο, γεγονός που άλλαξε την τύχη του καλλιτέχνη.[13] Στη συνέχεια ο Άλαν ζωγράφισε κάποιες σκηνές από την ιστορία της Σκωτίας που περιαλαμβάνονταν στα μυθιστορήματα του Γουόλτερ Σκοτ, όπως τον «Θάνατο του Αρχιεπισκόπου Σαρπ» και τον «Νοξ επιτιμώντα τη Βασίλισσα των Σκώτων Μαρία» (παρουσιάσθηκε το 1823 και αποδόθηκε σε χαρακτικό από τον Τζων Μπέρνετ). Αξιοσημείωτα έργα ήταν επίσης το «Η Βασίλισσα των Σκώτων Μαρία υπογράφουσα την παραίτησή της» (1824) και «Ο θάνατος του Αντιβασιλέως Μάρεϋ» (παρουσιάσθηκε σε έκθεση το 1825), που αγοράσθηκε από τον Δούκα του Μπέντφορντ για 800 γκινέες και εξασφάλισε την εκλογή του Άλαν ως αναπληρωματικού μέλους της Βασιλικής Ακαδημίας της Σκωτίας.[13]

Ο τάφος του Γουίλιαμ Άλαν στο Κοιμητήριο Ντην του Εδιμβούργου

Το 1826 ο Άλαν διορίσθηκε διευθυντής της Επιμελητηριακής Σχολής του Εδιμβούργου, μια θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι και λίγα χρόνια πριν τον θάνατό του.[11] Λίγο αργότερα η υγεία του χειροτέρευσε και κινδύνευσε να τυφλωθεί. Προκειμένου να αναρρώσει, ταξίδεψε σε θερμότερους τόπους: στη Ρώμη, όπου έμεινε έναν χειμώνα, και μετά στη Νάπολη, την Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και την Ελλάδα. Το 1830 επέστρεψε στο Εδιμβούργο με αποκατεστημένη την υγεία του. Το σχετικό με τα ταξίδια του έργο «Σκλαβοπάζαρο στην Κωνσταντινούπολη» αγοράσθηκε από τον εκδότη Αλεξάντερ Χιλ, ενώ το «Ο Βύρων στην καλύβη αλιέως αφού προηγουμένως διέσχισε κολυμπώντας τον Ελλήσποντο» (εκτέθηκε το 1831) αγοράσθηκε από τον Ρ. Νάσμυθ, που επίσης αγόρασε τις προσωπογραφίες του Μπερνς και του Γουόλτερ Σκοτ.[11]

Το 1834 ο Άλαν επισκέφθηκε την Ισπανία και το Μαρόκο, και φιλοτέχνησε τον πίνακα «Το ορφανό», που απεικονίζει την κόρη του Σκοτ Άννα καθισμένη κοντά στην πολυθρόνα του αποθανόντος πατέρα της.[13] Το 1835 ο Άλαν εκλέχθηκε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Σκωτίας και το 1838 (με τον θάνατο του επίσης ζωγράφου σερ Τζωρτζ Γουότσον) έγινε πρόεδρος της Ακαδημίας αυτής, ο δεύτερος στην ιστορία της. Το 1841 πήγε στην Αγία Πετρούπολη και το ίδιο έτος διαδέχθηκε τον Ντέιβιντ Ουίλκι στο βασιλικό αξίωμα του Painter and Limner («ζωγράφου και εικονογράφου») της Βασίλισσας στη Σκωτία, το οποίο ακολουθήθηκε (όπως συνηθίζεται) το 1842 με την απονομή του τίτλου του «σερ» (ιππότη).[11][14]

Στα ύστερα χρόνια του ο Άλαν ζωγράφισε απεικονίσεις μαχών.[13] Το 1843 παρουσίασε τον πίνακα «Η Μάχη του Βατερλώ από την αγγλική πλευρά», που αγοράσθηκε από τον Δούκα του Ουέλλινγκτον, ο οποίος είχε κερδίσει τη μάχη αυτή. Το επόμενο έτος επισκέφθηκε και πάλι την Αγία Πετρούπολη, όπου ζωγράφισε για λογαριασμό του Τσάρου τον πίνακα «Ο Μέγας Πέτρος διδάσκων στους υπηκόους του την τέχνη της ναυπηγικής», έργο που αργότερα εκτέθηκε και στο Λονδίνο. Το τελευταίο μεγάλο έργο που ολοκλήρωσε ο καλλιτέχνης ήταν μια δεύτερη άποψη της Μάχης του Βατερλώ, αυτή τη φορά από τη γαλλική πλευρά. Το έργο αυτό εκτέθηκε στα Ανάκτορα του Ουεστμίνστερ το 1846, διαγωνιζόμενο για τη διακόσμηση του Βρετανικού Κοινοβουλίου, χωρίς όμως να επιλεγεί τελικώς. Το τελευταίο ίσως ταξίδι του ζωγράφου ήταν στη Γερμανία και στη Γαλλία[11] το 1847.

Ο σερ Γουίλιαμ Άλαν απεβίωσε στο σπίτι του στο Εδιμβούργο από βρογχίτιδα, σε ηλικία 67 ετών.[15] Τον καιρό του θανάτου του ζωγράφιζε έναν μεγάλο πίνακα με θέμα τη Μάχη του Μπάνοκμπερν. Η σορός του βρίσκεται στο Κοιμητήριο Ντην του Εδιμβούργου.

«Κιρκάσιος αρχηγός» (1843)

Μερικά έργα του Γουίλιαμ Άλαν που ξεχωρίζουν είναι τα εξής:


  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 123330882. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «William Allan» (Αγγλικά) 500028676.
  3. 3,0 3,1 «Sir William Allan» 17127.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 22  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 www.nationalgalleries.org/art-and-artists/artists/sir-william-allan. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2021.
  6. 6,0 6,1 psb.200.1.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 12  Μαΐου 2014.
  8. «William (Sir) Allan» (Ολλανδικά) 1184.
  9. (Αγγλικά) SNAC. w6bk19d8. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 Monkhouse 1885.
  12. 12,0 12,1 Chisholm 1911, σελ. 687.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Chisholm 1911, σελ. 688.
  14. London Gazette, 3 Ιουνίου 1842, σελ. 1504
  15. Tait's Edinburgh Magazine, Μάρτιος 1850
  • Monkhouse, William Cosmo: το λήμμα «Allan, William» στο Dictionary of National Biography, τόμος 1, εκδόσεις Smith, Elder & Co., Λονδίνο 1885
  •  
    Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμαChisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Allan, Sir William» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 1 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σσ. 687-688 
  • Richard Redgrave· Samuel Redgrave, επιμ. (1981) [1947]. A Century of British PaintersΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Οξφόρδη. 
  • Allan, William (Ιούνιος 1974). «Sir William Allan». Connoisseur 186 (748). 
  • Gordon, Esme (1976). The Royal Scottish Academy of Painting, Sculpture & Architecture 1826-1976. Εδιμβούργο. 
  • Kennedy, Roisin A. (1994). The subject paintings of Sir William Allan (1782–1850). University of Edinburgh. 
  • Howard, Jeremy· και άλλοι. (2001). William Allan: artist adventurer. Εδιμβούργο: City of Edinburgh Museums and Galleries. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]