Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γλαρέντζα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Γλαρέτζα)
Γλαρέντζα
Χάρτης
Είδοςοικισμός
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°56′27″N 21°8′20″E
ΧώραΕλλάδα
Commons page Πολυμέσα
Το επίνειο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας Γλαρέντζα βρισκόταν δίπλα στη θέση της σημερινής Κυλλήνης στην Ηλεία
Η Γλαρέντζα (σημερινή Κυλλήνη), το κάστρο Χλεμούτσι (σημερινό Κάστρο Κυλλήνης) και η πρωτεύουσα του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, Ανδραβίδα

Η Γλαρέντζα ή Clarentia ή Clarence ήταν σημαντική οχυρωμένη πόλη και λιμάνι της Πελοποννήσου κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας. Τα ερείπιά της βρίσκονται πλησίον της Κυλλήνης.

Χτίστηκε από τους Βιλλεαρδουίνους του Πριγκιπάτου της Αχαΐας στη θέση της αρχαίας Κυλλήνης στην Ηλεία κατά τον 13ο αιώνα και χρησίμευσε ως επίνειο της Ανδραβίδας, της πρωτεύουσας του πριγκιπάτου.

Η ιδιαίτερη σημασία της πόλης φαίνεται από το γεγονός ότι τα νομίσματα του πριγκιπάτου, τα τορνέζια, έφεραν την ένδειξη DE CLARENTIA και αργότερα DE CLARENCIA. Τα τορνέζια παράγονταν από το Πριγκιπάτο της Αχαΐας, με άδεια που έδωσε ο Ροβέρτος Β' ντε Κουρτεναί στο Γοδεφρείδο Β' Βιλλεαρδουίνο[1].

Το λιμάνι και το κάστρο της Γλαρέντζας υποστηριζόταν και από το φρούριο Χλεμούτσι το οποίο βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή. Η Γλαρέντζα απέχει περίπου 5-6 χλμ. από το Χλεμούτσι και 12-13 χλμ από την Ανδραβίδα.

Η πόλη αναφέρεται στις πηγές της εποχής με διάφορα ονόματα, όπως Γραρέντζα, Κλαρένζα, Κλαρέντσα, Κλορένστια και Κιοφέντσα [2].

Αρκετές πληροφορίες για την Γλαρέντζα δίνει το Χρονικό του Μορέα. Ο άγνωστος συγγραφέας την αναφέρει ως Κλαρέντζα (η πιο κοντινή απόδοση στα Ελληνικά του CLARENTIA), περίπου 20 φορές [3]

Τα πλοία από την Ιταλία ξεκινούσαν συνήθως από το Μπρίντιζι όπως φανερώνεται από το κείμενο, με χρόνο πλεύσης συνήθως δύο ή το πολύ τρεις ημέρες[4]

Στα μέσα του 14ου αιώνα, αν και το νομισματοκοπείο της έχει σταματήσει να κόβει νομίσματα, η πόλη ήταν, λόγω του λιμανιού της, μεγάλο εμπορικό κέντρο για ολόκληρη την Αχαΐα.[5] Ο πλούτος της πόλης ήταν σημαντικός αν λάβουμε υπόψη ότι υπήρχαν λιμενικά τέλη 2%-3% επί της αξίας των διακινούμενων εμπορευμάτων. Στις αρχές του 15ου αιώνα αρχίζει να χάνει τον πλούτο της όπως συνέβη και για όλο το πριγκιπάτο, περνώντας στα χέρια της οικογένειας των Τόκκων και αλλάζει χέρια αρκετές φορές μεταξύ των πριγκίπων της Αχαΐας, των Καταλανών και των Βυζαντινών.

Τορνέζι από το νομισματοκοπείο της Γλαρέντζας, κομμένο επί Γουλιέλμου Β' Βιλλεαρδουίνου

Το 1430 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος γκρεμίζει τα τείχη της για να σταματήσει τις συνεχείς ανακαταλήψεις. Μετά την Οθωμανική κυριαρχία του Μοριά, η Γλαρέντζα χάνει την προηγούμενη αίγλη της και τη θέση της ως σημαντικό λιμάνι, καταλαμβάνουν η Πάτρα και το Κατάκολο.

Το δουκάτο της Γλαρέντζας πιθανότατα έδωσε το όνομά του στον τίτλο Duke of Clarence της Αγγλίας, ο οποίος υπάρχει ακόμα και σήμερα. Η Γλαρέντζα αναφέρεται επίσης και στον Ζητιάνο του Ανδρέα Καρκαβίτσα όπως και στην Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ του Άγγελου Τερζάκη.

  1. Χρονικό του Μορέα, αγνώστου:
    καὶ τέταρτον νὰ πολεμῇ στὸν τόπον, ὅπου ἐκράτει,
    τὸ χαραγεῖο τῶν τορνεσίων, ὁμοίως τῶν δηνερίων.
  2. «Κυλλήνη, Ιστορικά στοιχεία, ΤΕΕ Λεχαινών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2007. 
  3. Χρονικό του Μορέα:
    στὸν ἅγιον Ζαχαρίαν, ἐκεῖ ὅπου ἔνι σήμερον ἡ χώρα τῆς Κλαρέντζα
  4. Χρονικό του Μορέα:
    Ἐν τούτῳ ἀπῆρε ὁ πρίγκιπας ἀπολογίαν ᾿κ τὸν ρῆγαν•
    σπουδαίως ἐκαβαλλίκεψεν, ἔσωσε εἰς τὸ Βροντῆσι, (το Μπρίντιζι)
    ηὗρεν νὰ κάτεργα ἕτοιμα, ἐσέβηκεν ἀπέσω,(Κάτεργα = πλοία)
    εἰς δύο ἡμέρας ἔσωσεν ἐκεῖσε εἰς τὴν Κλαρέντσα
    κι ἀπέκει ἐκαβαλλίκεψεν κ᾿ ἦλθεν στὴν Ἀνδραβίδαν.
  5. Στέφανος Θωμόπουλος, 1888, «Ιστορία της πόλεως Πατρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι το 1821». Εν Αθήναις: Εκ της βασιλικής τυπογραφίας Νικολάου Γ. Ιγγλέση. (Λήμμα για το βιβλίο: Ιστορία της Πόλεως Πατρών (βιβλίο)). Σελ. 412-413
  • Ελένη Σαράντη, «Η μεσαιωνική Γλαρέντζα», Δίπτυχα, τόμ. 2 (1980-81), σελ. 61-71