Γιεκατερίνα Μπουντάνοβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιεκατερίνα Μπουντάνοβα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Екатерина Буданова (Ρωσικά)
Γέννηση6  Δεκεμβρίου 1916
Vyazemsky District
Θάνατος19  Ιουλίου 1943
Αντρατσίτ
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Χώρα πολιτογράφησηςΈνωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπιλότος μαχητικών
αεροπόρος
στρατιωτικός
Ιπτάμενος άσος
Περίοδος ακμής1941
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςυπολοχαγός (σλαβόφωνες χώρες) και Υπολοχαγός/Πολεμική αεροπορία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και Ανατολικό Μέτωπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςτάγμα του Λένιν
τάγμα του Ερυθρού Αστέρα
Ήρωας της Ρωσικής Ομοσπονδίας
τάγμα του Πατριωτικού Πολέμου 1ου βαθμού
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γιεκατερίνα (Κάτια) Βασίλιεβνα Μπουντάνοβα (ρωσικά: Екатерина Васильевна Буданова‎‎) ήταν Σοβιετική πιλότος των μαχητικών την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Συνήθως της αποδίδονται πέντε ή περισσότερες καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών,[1] γεγονός που την καθιστά -μαζί με την επίσης Σοβιετική Λύντια Λιτβιάκ- τις δύο πρώτες γυναίκες «άσσους» στην ιστορία. Έχασε τη ζωή της όταν καταρρίφθηκε σε αερομαχία με γερμανικά μαχητικά το 1943.

Πρώιμος βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπουντάνοβα ήταν τέκνο αγροτικής οικογένειας που ζούσε στο Κυβερνείο του Σμολένσκ. Αφού τελείωσε το δημοτικό σχολείο με τους καλύτερους βαθμούς, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη σχολική φοίτηση εξαιτίας του θανάτου του πατέρα της και άρχισε να εργάζεται ως νταντά.[2] Σε ηλικία δεκατριών ετών η μητέρα της την έστειλε να συναντήσει την αδελφή της στη Μόσχα, όπου άρχισε να εργάζεται ως ξυλουργός σε εργοστάσιο αεροσκαφών.[3] Εκεί άρχισε να ενδιαφέρεται για την αεροπορία και εντάχθηκε στο τμήμα αλεξιπτωτιστών μιας αερολέσχης, αποκτώντας την άδεια πτήσης της το 1934 και αποφοιτώντας ως εκπαιδευτής πτήσεων το 1937.[3] Συμμετείχε σε αρκετές αεροπορικές παρελάσεις, πετώντας το μονοθέσιο Yakovlev UT-1.[3]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπειτα από τη γερμανική επίθεση στην ΕΣΣΔ τον Ιούνιο του 1941, η Μπουντάνοβα κατατάχθηκε στην Αεροπορία και εντάχθηκε στο 586ο Σύνταγμα Μαχητικων που συγκροτήθηκε από τη Μαρίνα Ράσκοβα. Η μονάδα αυτή αποτελούνταν εξ ολοκλήρου από γυναίκες πιλότους και ήταν εξοπλισμένη με μαχητικά Yakovlev Yak-1. Αρχικά, οι γυναίκες πιλότοι τοποθετήθηκαν σε τρεις αμιγώς γυναικείες μονάδες: το 586ο Σύνταγμα Μαχητικών, το 587ο Σύνταγμα Βομβαρδιστικών Κάθετης Εφόρμησης και το 588ο Σύνταγμα Νυχτερινών Βομβαρδιστικών. Οι σχηματισμοί με αρίθμηση που ξεκινούσε από το 500 προορίζονταν αρχικά για να υποδηλώνουν εφεδρικές μονάδες.

Οι μονάδες αυτές αποτελούνταν αρχικά από γυναίκες που ήταν εκπαιδευτές ή μέλη προπολεμικών αερολεσχών. Το 586ο Σύνταγμα, με Διοικητή την ταγματάρχη Ταμάρα Καζαρίνοβα, είχε πολεμική δράση την άνοιξη του 1942 στα μετόπισθεν. Τον Μάιο του 1942 το 586ο Σύνταγμα μεταφέρθηκε στην Ανισόβκα, όπου τοποθετήθηκε υπό την 144η Μεραρχία Μαχητικών και ανέλαβε την κάλυψη των σιδηροδρομικών γραμμών και εγκαταστάσεων κοντά στο Σαράτοφ. Εδώ ήταν που η Μπουντάνοβα πέταξε τις πρώτες της πολεμικές αποστολές. Όμως, καθώς μαίνονταν η μάχη του Στάλινγκραντ, υπήρχαν μεγάλες ανάγκες για την αντικατάσταση πιλότων και έτσι σε αναγνώριση των ικανοτήτων αυτών των γυναικών η Σοβιετική Ανώτατη Διοίκηση άρχισε να στέλνει επιλεγμένες γυναίκες πιλότους σε υπάρχουσες μονάδες αποτελούμενες από άνδρες. Στις 10 Σεπτεμβρίου η Μπουντάνοβα μετατέθηκε μαζί με τις Λύντια Λιτβιάκ, Μαρίγια Κουζνετσόβα και Ραΐσα Μπελιάεβα στο 437ο Σύνταγμα Μαχητικών, με έδρα την Verkhnania Akhtuba στην ανατολική όχθη του ποταμού Βόλγα.[4] Με το σχηματισμό αυτόν, που ήταν εξοπλισμένος με μαχητικά LaGG-3, έλαβαν μέρος στις αερομαχίες πάνω από το Στάλινγκραντ.

Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς κατέρριψε τον πρώτο της αντίπαλο, ένα μαχητικό Messerschmitt Bf 109, στις 14 Σεπτεμβρίου 1942 σε συνεργασία με την Λιτβιάκ.[5] Σύμφωνα με την αρχειοφύλακα του Συντάγματος της, Γιεκατερίνα Πολύνινα, στις 2 Οκτωβρίου 1942 η Μπουντάνοβα πέτυχε τις δύο πρώτες καταρρίψεις που αποδίδονται αποκλειστικά σε εκείνη.[6] Πρόκειται για ένα βομβαρδιστικό Ju 88 και ένα Bf 109.[6] Ωστόσο, η μηχανικός αεροσκαφών της Μπουντάνοβα, Ίνα Πασπορτνίκοβα, έγραψε ότι κατέρριψε η Μπουντάνοβα το πρώτο της αεροσκάφος στις 6 Οκτωβρίου, όταν επιτέθηκε σε δεκατρία βομβαρδιστικά Ju 88 καταρρίπτοντας ένα εξ αυτών.

Από τον Οκτώβριο του 1942 έως τον Ιανουάριο του 1943 οι Μπουντάνοβα και Λιτβιάκ υπηρέτησαν στην περιοχή του Στάλινγκραντ με το επίλεκτο 9ο Σύνταγμα Μαχητών της Φρουράς, υπό τη διοίκηση του Λεβ Σεστακόφ, Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Το Σύνταγμα αυτό συγκροτούνταν είτε από «άσσους» είτε από άτομα που θεωρούνταν εν δυνάμει «άσσοι».[7] Ένας από αυτούς ήταν ο Βλαντίμιρ Λαβρινενκοφ, ο οποίος τελείωσε τον πόλεμο με 36 ατομικές και έντεκα κοινές καταρρίψεις.[8] Ο ίδιος αργότερα περιέγραψε την Μπουντάνοβα ως εξής: «ήταν ψηλή, είχε τα μαλλιά της κομμένα κοντά,... και με τη στολή πτήσης δύσκολα ξεχώριζε από τους συναδέλφους της». Χαρακτήρισε την Μπουντάνοβα ως «χαρούμενο, ζωηρό χαρακτήρα», ενώ η Λιτβιάκ φαινόταν «σκεπτόμενη και ήσυχη».[9] Και οι δύο, όπως ανέφερε, ήταν εξαιρετικές πιλότοι. Αρχικά οι δύο γυναίκες πετούσαν μαζί, αλλά στη συνέχεια πετούσαν πιο συχνά χωριστά ως παραστάτες άλλων πιλότων.[10] Ενώ βρίσκονταν στην περιοχή του Στάλινγκραντ, ελήφθη διαταγή επιστροφής των γυναικών πιλότων στην 586ο Σύνταγμα. Η Πασπορτνίκοβα ανέφερε αργότερα: «Η Μπουντάνοβα και η Λιτβιάκ απευθύνθηκαν στον αντισυνταγματάρχη Σεστακόφ, Shestakov, ζητώντας του να τους επιτρέψει να παραμείνουν στο 9ο Σύνταγμα». Το αίτημά τους έγινε αποδεκτό και τους επετράπη να παραμείνουν για περισσότερους από τρεις μήνες.[9]

Στις 10 Δεκεμβρίου κατέρριψε δύο Messerschmitt Bf 110,[6] ενώ τους επόμενους μήνες ακολούθησαν και άλλες καταρρίψεις. Τον Ιανουάριο του 1943 το 9ο Σύνταγμα εξοπλίστηκε με μαχητικά Bell P-39 Airacobra, αμερικανικής προέλευσης.[11] Οι Μπουντάνοβα και Λιτβιάκ μετατέθηκαν στο 73ο Σύνταγμα Μαχητικών της Φρουράς, όπου συνέχισαν να πετούν με τα Yak.[11] Ήταν με αυτό το Αεροπορικό Σύνταγμα που και οι δύο τους πέτυχαν τις περισσότες εναέριες νίκες τους. Η Μπουντάνοβα πετούσε ως παραστάτης του Νικολάι Μπαράνοφ.[10] Στις 10 Φεβρουαρίου 1943 κατέριψε, σε συνεργασία με άλλους πιλότους, ένα Focke-Wulf Fw 190 κοντά στο Ροστόφ επί του Ντον[6] ενώ στις 23 Φεβρουαρίου τιμήθηκε με το Τάγμα του Κόκκινου Αστέρα για την δράση της.

Στις 20 Απριλίου 1943 το Ογκονιόκ («σπίθα» στα ρωσικά), ένα εβδομαδιαίο έντυπο πολιτικού και λογοτεχνικού περιεχομένου που απευθυνόταν σε νεαρούς ενήλικες, παρουσίασε στο εξώφυλλό του μια φωτογραφία της Μπουντάνοβα και της Λιτβιάκ. Σε άρθρο του περιέγραφε λεπτομερώς τα επιτεύγματά τους, δίνοντας έμφαση κυρίως στα συλλογικά παρά στα ατομικά τους επιτεύγματα. Το περιοδικό έδινε ένα συνολικό αριθμό πολεμικών αποστολών και καταρρίψεων που είχαν πετύχει μέχρι εκείνη την χρονική στιγμή οι δύο πιλότοι.[9] Στις 30 Μαΐου η Μπουντάνοβα συμμετείχε στην κατάρριψη ενός ακόμη Bf 109.[6]

Η τελευταία αποστολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπουντάνοβα πραγματοποίησε την τελευταία της αποστολή στις 19 Ιουλίου 1943, κοντά στο χωριό Νοβοκράσνοφκα. Ενεπλάκη σε αερομαχία με γερμανικά Bf 109 και καταρρίφθηκε. Κατάφερε να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση, όμως όταν έφθασαν στο σημείο κάτοικοι του χωριού ήταν ήδη νεκρή. Την έθαψαν στα περίχωρα του χωριού.[9]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Jackson 2003, p. 57.
  2. Milanetti 2011, σελ. 126–130.
  3. 3,0 3,1 3,2 Milanetti, p. 126.
  4. Pennington 2001, σελ. 130.
  5. Seidl 1998, σελ. 135.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Polunina 2004, σελ. 138.
  7. Cottam 1998a, σελ. 150.
  8. Simonov, Andrey· Bodrikhin, Nikolai (2017). Боевые лётчики — дважды и трижды Герои Советского Союза [Combat pilots — twice and thrice Heroes of the Soviet Union] (στα Ρωσικά). Moscow: Russian Knights Foundation and Vadim Zadorozhny Museum of Technology. σελ. 187. ISBN 9785990960510. OCLC 1005741956. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Pennington 2001, σελ. 134.
  10. 10,0 10,1 Pennington 2001, σελ. 135.
  11. 11,0 11,1 Pennington 2001, σελίδες 135–163.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ekaterina Budanova στο Wikimedia Commons