Γιανίνα Χοσιάσον-Λίντενμπαουμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιανίνα Χοσιάσον-Λίντενμπαουμ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Janina Hosiasson-Lindenbaum (Πολωνικά)
Γέννηση6  Δεκεμβρίου 1899[1]
Βαρσοβία[2]
Θάνατος1942[3][4][5]
Βίλνιους[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ
σχολή φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆντολφ Λίντενμπαουμ[6]

Η Γιανίνα Χοσιάσον-Λίντενμπαουμ (πολωνικά: Janina Hosiasson-Lindenbaum) (5 Δεκεμβρίου 1899 - Απρίλιος 1942) ήταν Πολωνή λογικολόγος και φιλόσοφος. Δημοσίευσε περίπου 20 ερευνητικές εργασίες, μαζί με μεταφράσεις στα πολωνικά, τριών βιβλίων του Μπέρτραντ Ράσελ.[7] Η κύρια εστίαση των γραπτών της ήταν σε θεμελιώδη προβλήματα που σχετίζονται με την πιθανότητα, την επαγωγή και την επιβεβαίωση.[8] Διακρίνεται ιδιαίτερα για τη συγγραφή της πρώτης έντυπης συζήτησης για το παράδοξο του κορακιού,[9] που πιστώνει στον Καρλ Γκούσταβ Χέμπελ[10][11] και την πιθανολογική λύση που περιέγραψε σε αυτό.[8] Πυροβολήθηκε από την Γκεστάπο το 1942,[7] όπως και ο σύζυγός της, Άντολφ Λίντενμπαουμ και πολλοί άλλοι επιφανείς εκπρόσωποι της πολωνικής ιντελιγκέντσια, οι οποίοι μοιράστηκαν τη μοίρα εκατομμυρίων Εβραίων που δολοφονήθηκαν στο πολωνικό έδαφος από τους Ναζί.[12]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γιανίνα Χοσιάσον γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1899 στη Βαρσοβία/ Ήταν κόρη του εμπόρου Γιούσεφ Χοσιάσον και της συζύγου του, Σοφία Φάιγκενμπλατ.[13][7] Ήταν μαθήτρια του Ταντέους Κοταρμπίνσκι και του Γιαν Γουκασιέβιτς στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και έλαβε το διδακτορικό της εκεί υπό τον Κοταρμπίνσκι το 1926,[7] με μια διατριβή σχετικά με την «Αιτιολόγηση του επαγωγικού συλλογισμού».[8] Στη συνέχεια θα συνδύαζε τη συνεχιζόμενη έρευνά της με την απασχόληση ως καθηγήτρια φιλοσοφίας σε σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.[14] Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 ήταν μια αξιοσέβαστη φιλόσοφος της λογικής της Σχολής Λβουφ-Βαρσοβίας, που συμμετείχε ενεργά στο δεύτερο Πολωνικό Φιλοσοφικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία το Σεπτέμβριο του 1927 και (όπως ο μελλοντικός σύζυγός της) παρέδωσε εργασίες στο Πρώτο Συνέδριο των Μαθηματικών από τις Σλαβικές Χώρες που πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία και το Πόζναν το Σεπτέμβριο του 1929.[7] Στη συνέχεια, η Γιανίνα πήγε, με υποτροφία από το Πολωνικό Υπουργείο Θρησκευμάτων και Δημόσιας Εκπαίδευσης, για να περάσει το ακαδημαϊκό έτος 1929/30 σπουδάζοντας φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.[7]

Η Χοσιάσον ήταν μία από τους ομιλητές στο πρώτο συνέδριο της Ενότητας της Επιστήμης στο Παρίσι το 1935.[15][16] Είναι επίσης γνωστό ότι συμμετείχε στην προκαταρκτική συνάντηση για το ίδιο γεγονός στην Πράγα τον προηγούμενο χρόνο.[17][18] Γύρω στα τέλη Οκτωβρίου ή αρχές Νοεμβρίου 1935, η Χοσιάσον παντρεύτηκε τον μαθηματικό και συνάδελφο της, Άντολφ Λίντενμπαουμ.[19] Στη συνέχεια, το ζευγάρι θα έμενε μαζί στην περιοχή Zoliborz της Βαρσοβίας.[7] Μετά το γάμο, η Γιανίνα θα χρησιμοποιούσε το επώνυμο Χοσιάσον-Λίντενμπαουμ.[20] Παρακολούθησε το δεύτερο συνέδριο Ενότητας της Επιστήμης που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη το 1936[18] και είχε επίσης προγραμματιστεί (όπως και ο Άλφρεντ Τάρσκι) να παρουσιάσει την έρευνά της στο πέμπτο Συνέδριο Ενότητας της Επιστήμης στο Χάρβαρντ το Σεπτέμβριο του 1939.[20] Μοιραία, ωστόσο, δεν μπόρεσε να πλεύσει εγκαίρως[20] - έκανε αίτηση για μετάβαση με το επόμενο πλοίο στην Αμερική μετά από αυτό που πήρε ο Τάρσκι, αλλά της αρνήθηκαν τη βίζα.[17]

Την 1η Σεπτεμβρίου, η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1939, με τη Βαρσοβία υπό πυρά πυροβολικού, το ζευγάρι εγκατέλειψε την πόλη με τα πόδια.[19] Όπως θα ανέφερε η Γιανίνα σε επιστολές προς τον Ότο Νόιρατ και τον Τζορτζ Έντουαρντ Μουρ,[21] η πρόοδός τους προς τα ανατολικά ήταν αργή και ο δρόμος μπλοκαρισμένος επανειλημμένα από τη Luftwaffe.[19] Το ζευγάρι χωρίστηκε όταν η Γιανίνα δέχτηκε να πάει με μοτοσικλέτα στο Ρίβνε.[19] Από εκεί, πήρε το δρόμο της για το Βίλνιους, όπου τελικά έμαθε ότι ο σύζυγός της είχε καταφύγει στο Μπιαουίστοκ.[19] Οι σοβιετικές δυνάμεις εισήλθαν στην Πολωνία στις 17 Σεπτεμβρίου και και οι δύο πόλεις θα περιέρχονταν στη ρωσική κατοχή μέσα στον ίδιο μήνα.[19] Η Γιανίνα συνάντησε αργότερα τον σύζυγό της στο Μπιαουίστοκ, αλλά, διαφωνώντας για το πού θα μπορούσε να επιβιώσει, επέλεξε να παραμείνει εκεί, ενώ εκείνη επέστρεψε στο Βίλνιους (μια πόλη υπό πολωνική δικαιοδοσία στο ξέσπασμα του πολέμου, αλλά την οποία οι κατοχικοί Σοβιετικοί επέστρεψαν επίσημα σε μια τότε θεωρητικά ανεξάρτητη Λιθουανία).[19]

Στις 22 Ιουνίου 1941, η Γερμανία εισέβαλε (στα πολωνικά εδάφη που προσαρτήθηκαν) στη Σοβιετική Ένωση και μέσα σε λίγες μέρες, τα στρατεύματά της εισήλθαν στο Μπιαουίστοκ και, αμέσως μετά, στο Βίλνιους.[7] Κάποια στιγμή πριν από τον Ιούλιο του 1941, ο Άντολφ Λίντενμπαουμ μετακόμισε στο Βίλνιους αλλά, αντί να μείνει στο διαμέρισμα της συζύγου του στο κέντρο της πόλης, θα έμενε σε μια μικρή δορυφορική κοινότητα στα ανατολικά της πόλης.[19] Κάποια στιγμή πριν από τα μέσα Αυγούστου 1941, ο Άντολφ, μαζί με την αδερφή του, Στεφάνια, θα συλληφθεί και στη συνέχεια, στο κοντινό Ναουγόγι Βίλνια, θα πυροβοληθεί από τις γερμανικές δυνάμεις ή τους Λιθουανούς συνεργάτες τους.[19] Η Γιανίνα συλλήφθηκε αργότερα από την Γκεστάπο και τον Απρίλιο του 1942, μετά από 7 μήνες φυλάκισης στο Βίλνιους, μεταφέρθηκε στο Πανέριαϊ, στα περίχωρα της πόλης, όπου και πυροβολήθηκε.[7]

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Πολωνικά) www.mimuw.edu.pl/~sjack/uw_mat_historia/Piotrowski_doktoraty_ww.pdf. Ανακτήθηκε στις 10  Σεπτεμβρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 psb.15347.1.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w63g7hbx. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. NUKAT. n94010059.
  5. (Πολωνικά) MAK. 9810540357905606.
  6. link.springer.com/article/10.1007/s11787-014-0108-2. σελ. 298.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 Zygmunt, Jan; Purdy, Robert (2014-12-01). «Adolf Lindenbaum: Notes on his Life, with Bibliography and Selected References» (στα αγγλικά). Logica Universalis 8 (3–4): 285–320. doi:10.1007/s11787-014-0108-2. ISSN 1661-8297. 
  8. 8,0 8,1 8,2 «Janina Hosiasson (1899 -1942)». European philosophy of science-- Philosophy of science in Europe and the Viennese Heritage. Galavotti, Maria Carla,, Nemeth, Elisabeth,, Stadler, Friedrich. Cham: Springer International Publishing. 28 Αυγούστου 2013. σελίδες 78–81. ISBN 9783319018997. 
  9. Beery, Janet L.· Greenwald, Sarah J. (2 Δεκεμβρίου 2017). «Janina Hosiasson-Lindenbaum (1899-1942)». Women in mathematics : celebrating the centennial of the Mathematical Association of America. Cham, Switzerland. σελίδες 76–77. ISBN 9783319666945. 
  10. Vranas, P. B. M. (2004-09-01). «Hempel's Raven Paradox: A Lacuna in the Standard Bayesian Solution» (στα αγγλικά). The British Journal for the Philosophy of Science 55 (3): 546. doi:10.1093/bjps/55.3.545. ISSN 0007-0882. https://semanticscholar.org/paper/6b33dbfcc756317628e6306a64b7bad2a8430df8. «The exact origin of Hempel's paradox is shrouded in mystery. Although Hempel apparently did not formulate the paradox in print until 1943 ([1943], p. 128), Hosiasson-Lindenbaum formulated it as early as 1940 ([1940], p. 136): she attributed it to Hempel but gave no reference. (Hempel ([1945], p. 21 n. 2) referred to 'discussions' with her.) The paradox was 'foreshadowed' (Jeffrey [1995], p. 3) but by no means formulated by Hempel in 1937 ([1937), p. 222).». 
  11. Hosiasson-Lindenbaum, Janina (1940). «On Confirmation». The Journal of Symbolic Logic 5 (4): 133–148. doi:10.2307/2268173. 
  12. W‴jcicki, Ryszard (1997), Dalla Chiara, Maria Luisa; Doets, Kees; Mundici, Daniele και άλλοι, επιμ., «The Postwar Panorama of Logic in Poland», Logic and Scientific Methods: Volume One of the Tenth International Congress of Logic, Methodology and Philosophy of Science, Florence, August 1995, Synthese Library (Dordrecht: Springer Netherlands): 499, doi:10.1007/978-94-017-0487-8_28, ISBN 978-94-017-0487-8, https://doi.org/10.1007/978-94-017-0487-8_28, ανακτήθηκε στις 2021-02-26 
  13. «Birth record of Yanina Hosiasson». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2023. 
  14. «Janina Hosiasson-Lindenbaumowa: the logic of induction / Anna Jedynak». Polish philosophers of science and nature in the 20th century. Krajewski, Władysław. Amsterdam: Rodopi. 2001. σελ. 97. ISBN 9042014970. 
  15. Galavotti, Maria Carla (2018-10-25). «The Sessions on Induction and Probability at the 1935 Paris Congress: An overview» (στα αγγλικά). Philosophia Scientiæ. Travaux d'histoire et de philosophie des sciences (22–3): 213–232. doi:10.4000/philosophiascientiae.1629. ISSN 1281-2463. http://journals.openedition.org/philosophiascientiae/1629. «The First International Congress for the Unity of Science (Congrès international de philosophie scientifique) held in Paris in 1935 hosted two sessions devoted to “Induction” and “Probability” respectively. Outstanding representatives of the movement for scientific philosophy read papers in those sessions: the one on Induction hosted papers by Hans Reichenbach, Moritz Schlick, and Rudolf Carnap, while the one on Probability hosted papers by Reichenbach, Bruno de Finetti, Zygmunt Zawirski, Schlick, and Janina Hosiasson..». 
  16. Wolters, Gereon. «"Wrongful life" reloaded: Logical empiricism's philosophy of biology 1934-1936 (Prague/Paris/Copenhagen): With historical and political intermezzos (2018)». ResearchGate. 
  17. 17,0 17,1 Burdman Feferman, Anita· Feferman, Solomon (2004). Alfred Tarski : life and logic. Cambridge, UK: Cambridge University Press. σελίδες 108. ISBN 9780521802406. 
  18. 18,0 18,1 Szaniawski, Klemens, επιμ. (6 Δεκεμβρίου 2012). The Vienna Circle and the Lvov-Warsaw School. σελίδες 1, 444. ISBN 9789400928299. 
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 19,7 19,8 Purdy, Robert; Zygmunt, Jan (2018), Garrido, Ángel; Wybraniec-Skardowska, Urszula, επιμ., «Adolf Lindenbaum, Metric Spaces and Decompositions», The Lvov-Warsaw School. Past and Present, Studies in Universal Logic (Springer International Publishing): 505–550, doi:10.1007/978-3-319-65430-0_36, ISBN 9783319654300 
  20. 20,0 20,1 20,2 McFarland, Andrew· McFarland, Joanna (11 Αυγούστου 2014). «p.335». Alfred Tarski : early work in Poland : geometry and teaching. McFarland, Andrew,, McFarland, Joanna,, Smith, James T. New York. σελ. 335. ISBN 9781493914746. 
  21. JANINA HOSIASSON-LINDENBAUM’S LETTER TO GEORGE EDWARD MOORE (Appendix to) Szubka, T. (2018). "List Janiny Hosiasson-Lindenbaum do George’a Edwarda Moore’a." Filozofia Nauki, 26(1), 129-141.
  22. Free to read online at JSTOR with registration - short review MacLane, Saunders (June 1941).similarly available with JSTOR registration and also available for full preview via Cambridge Core

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]