Γεώργιος ο Αμάστριδος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άγιος Γεώργιος ο Αμάστριδος
επίσκοπος
Γέννησηάγνωστο
Κρώμνη, Μικρά Ασία
Κοίμηση802 ή 807
Άμαστρις, Μικρά Ασία
Τιμάται απόΟρθόδοξη Εκκλησία
Εορτασμός21 Φεβρουαρίου

Ο Γεώργιος ο Αμάστριδος (θαν. 802 ή 807) ήταν Βυζαντινός μοναχός, που τοποθετήθηκε επίσκοπος της Αμάστριδος της Παφλαγονίας στη Μικρά Ασία (σημερινή Αμάσρα Τουρκίας). Τιμάται ως άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γεώργιος γεννήθηκε στην πόλη «των Κρωμνηνών», κοντά στην Αμάστριδα, στην Παφλαγονία της Μικράς Ασίας, σε μια τοπική αρχοντική οικογένεια, περί τα μέσα του 8ου αιώνα.[1][2]

Σε νεαρή ηλικία απασχολήθηκε στον διοικητικό οργανισμό της Εκκλησίας, αλλά τον εγκατέλειψε προκειμένου να γίνει ερημίτης σε ένα βουνό. Αργότερα μετέβη στη εντάχθηκε σε μια μοναστική κοινότητα σε ένα μέρος που λεγόταν Βόνυσα.[3][4] Περί το 790 η έδρα της Αμάστριδος κενώθηκε, οπότε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ταράσιος διόρισε τον Γεώργιο ως Μητροπολίτη της, παρά το γεγονός ότι ο Αυτοκράτορας προτιμούσε διαφορετικό πρόσωπο για τη θέση αυτή και ο ίδιος ο Γεώργιος αντιτάχθηκε επίσης.[5]

Ο Γεώργιος χειροτονήθηκε επίσκοπος στην Κωνσταντινούπολη. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην Αμάστριδα, ήταν αρμόδιος για την επιστροφή των λειψάνων του Ιωάννου της Γοτθίας στη γενέτειρά του, το Παρθένιον, το σημερινό Παρτενίτ της Κριμαίας. Ο Γεώργιος απεβίωσε κατά τη βασιλεία του Νικηφόρου Α´, του οποίου ήταν σημαντικός υποστηρικτής.

Αναγνωρίσθηκε ως άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία και η ημέρα της εορτής του είναι η 21 Φεβρουαρίου.[6][7]

Ιστορικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γεώργιος αναφέρεται σε έναν βίο αγίου (αγιολογία), ο οποίος σώζεται σε ένα μοναδικό χειρόγραφο, που χρονολογείται στον 10ο αιώνα.[8] Σε αυτό αποδίδονται στον άγιο αρκετά θαύματα, όπως το ότι έσωσε την πόλη από μία επιδρομή των μέχρι τότε άγνωστων Ρως, οι οποίοι είχαν πρόθεση να βεβηλώσουν τον τάφο του Αγίου.[9]

Η ακρίβεια αυτής της πληροφορίας είναι αμφισβητήσιμη και εξαρτάται από τη χρονολόγηση του χειρογράφου: οι Βασίλι Βασιλιέφσκι και Ίχορ Σεβτσενκο το απέδωσαν στον σχεδόν σύγχρονο του Γεωργίου Ιγνάτιο τον Διάκονο, με έτος συγγραφής πριν το 842, ενώ οι Ζερμαίν ντα Κόστα-Λουιγιέ (Germaine da Costa-Louillet) και Γουάντα Βόλσκα-Κόνους (Wanda Wolska-Conus) το θεωρούν μεταγενέστερο έργο, του 10ου αιώνα. Ο Αθανάσιος Μαρκόπουλος υποστηρίζει περαιτέρω ότι, ενώ ο όγκος του έργου πρέπει να αποδοθεί στον Ιγνάτιο, το περιστατικό με τους Ρως αποτελεί μετέπειτα προσθήκη, υπό την επίδραση του Πατριάρχη Φωτίου.[10][11] Η σημασία του αληθούς της επιδρομής έγκειται στο ότι αποτελεί ίσως την πρώτη καταγεγραμμένη επίθεση των Ρως εναντίον της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.[12]

Παρά τους στενούς δεσμούς του Γεωργίου με την Αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία και τον Νικηφόρο Α´, το χειρόγραφο της αγιολογίας του είναι αξιοσημείωτο για την «έλλειψη αντι-εικονομαχικού μένους».[13] Εξ αυτού, και εξαιτίας κάποιων ομοιοτήτων στην παρουσίαση του Νικηφόρου Α΄ με τον Νικηφόρο Β´ Φωκά, ο Αλεξάντρ Καζντάν πρότεινε ότι το χειρόγραφο συγγράφηκε περί τα τέλη του 10ου αιώνα.[14]

Το κείμενο του χειρογράφου έχει εκδοθεί με επιμέλεια και σε μετάφραση του Βασίλι Βασιλιέφσκι στη Russko-vizantijskie issledovanija (τόμος 2, Αγία Πετρούπολη 1893, σσ. 1-73). Το ελληνικό κείμενο είναι διαθέσιμο στην Dumbarton Oaks Hagiography Database.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Kazhdan, Alexander (επιμ.): The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991, ISBN 0-19-504652-8, σελ. 837
  2. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44
  3. Kazhdan, Alexander (επιμ.): The Oxford Dictionary of Byzantium, σελ. 837
  4. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44
  5. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  6. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  7. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44
  8. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  9. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  10. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  11. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44
  12. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44
  13. Kazhdan, Alexander (επιμ.), όπ.π.
  14. «George of Amastris» στην Dumbarton Oaks Hagiography Database, σσ. 43-44

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]