Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία της Κυπαρισσίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία της Κυπαρισσίας
Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία της Κυπαρισσίας

Ο Αμβρόσιος Φραντζής, πρόεδρος της Γενικής Φροντιστηριακής Εφορείας.
Γενικές πληροφορίες
Σύσταση5 μέλη (στην αρχή 4)
Τύποςστρατιωτική και διοικητική επιτροπή
ΔικαιοδοσίαΜεσσηνία
ΈδραΚυπαρισσία
Πρόεδρος Αμβρόσιος Φραντζής
ΓραμματέαςΑσλάνης Βυζάντιος
ΜέληΙωάννης Κορακόπουλος
Μήτρος Αναστασόπουλος
Γεράσιμος Πονηρόπουλος
Χάρτης

Η Μεσσηνία, στην οποία για τη στήριξη της Επανάστασης μεριμνούσε η Εφορεία.

Η Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία της Κυπαρισσίας ήταν αρχικά τετραμελής και στη συνέχεια πενταμελής στρατιωτική και διοικητική επιτροπή[1], που συγκροτήθηκε το 1821 υπό τον Αμβρόσιο Φραντζή, στην Κυπαρισσία (Αρκαδιά).[2] Στόχος της ήταν η στήριξη και ο συντονισμός της Επανάστασης σε εκείνη την περιοχή της Πελοποννήσου.[1]

Ιστορικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πετρόμπεης εισέρχεται στη Μεσσηνία και κηρύττει την Επανάσταση. Πίνακας του Peter von Hess.

Η επανάσταση στη Μεσσηνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γεγονός που σηματοδοτεί την αρχή της Επανάστασης στη Μεσσηνία είναι η απελευθέρωση της Καλαμάτας· στις 23 Μαρτίου του 1821, η πόλη παραδίδεται στους επαναστάτες, επικεφαλής των οποίων βρίσκονται ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Παπαφλέσσας και άλλοι οπλαρχηγοί.[3][4] Μετά την κατάληψη της Καλαμάτας, ο Κολοκοτρώνης αρχίζει να ξεσηκώνει τους κατοίκους των μεσσηνιακών χωριών και να τρομοκρατεί τους Τούρκους, στρατηγική που απέδωσε αποτελέσματα.[5]

Η επανάσταση στην Κυπαρισσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Μεσσηνία, η Επανάσταση δύσκολα ευδοκίμησε στην Κυπαρισσία (Αρκαδιά), εξ αιτίας της πληθυσμιακής υπεροχής του τουρκικού στοιχείου. Οι κάτοικοι, όμως, της ορεινής Τριφυλίας, στην οποία οι συνθήκες για τον ξεσηκωμό ήταν ευνοϊκότερες, κατέλαβαν θέσεις κοντά στην Κυπαρισσία, προστατεύοντάς την και διευκολύνοντάς τη να εξεγερθεί.[6]

Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έλευση Παπαφλέσσα και Αναγνωσταρά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγες ημέρες μετά την έναρξη των επαναστατικών κινήσεων στην ευρύτερη περιοχή της Κυπαρισσίας, έφτασαν στην περιοχή με 1.500 στρατιώτες ο Παπαφλέσσας και ο Αναγνωσταράς· σκοπός τους ήταν να ιδρύσουν τη Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία, για να συντονίζει την πολιορκία των φρουρίων της περιοχής.[2]

Δημιουργία της Γενικής Φροντιστηριακής Εφορείας της Κυπαρισσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τελικά, ύστερα από πρόταση του Παπαφλέσσα, ιδρύθηκε η Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία. Μέσω ψηφοφορίας, πρόεδρός της ορίστηκε ο Αμβρόσιος Φραντζής· στην αρχή δεν ήθελε να δεχτεί τη θέση, αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει μπροστά στην κοινή γνώμη.[7]

Συμμετέχοντες[7][8][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αμβρόσιος Φραντζής

Γραμματέας (από τον Απρίλιο του 1821)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ασλάνης Βυζάντιος

Μέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιωάννης Κορακόπουλος

Δημήτριος (Μήτρος) Αναστασόπουλος

Γεράσιμος Πονηρόπουλος

Δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προβλήματα ανεφοδιασμού των ελληνικών στρατευμάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φρούριο του Νεοκάστρου με το λιμάνι του.

Σημαντική ήταν η συνεισφορά της Γενικής Φροντιστηριακής Εφορείας στην πολιορκία της Μεθώνης και του Νεοκάστρου από τους Έλληνες. Συγκεκριμένα, οι Έλληνες κάτοικοι της περιοχής μπορούσαν να παρέχουν εφόδια στους πολιορκητές  -που υπερέβαιναν τους 2.000- μόνο για 10 ημέρες. Από εκεί και πέρα, η Γενική Εφορεία ανέλαβε να ανεφοδιάζει τους Έλληνες. Μετά από λίγο καιρό, όμως, η Εφορεία αντιμετώπισε σοβαρές δυσκολίες στον ανεφοδιασμό, αφού οι ανάγκες των ελληνικών στρατευμάτων ήταν συνεχείς, ενώ η Εφορεία δεν διέθετε πόρους ώστε ν’ αγοράσει μπαρούτι. Παράλληλα, τα μέλη της (εκτός του προέδρου) δεν μεριμνούσαν ώστε να διενεργήσουν έρανο προς τη συλλογή χρημάτων.[9]

Η επέμβαση του Φραντζή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, επενέβη ο πρόεδρος, Αμβρόσιος Φραντζής, ο οποίος προμήθευσε την Εφορεία με σημαντική ποσότητα πυρίτιδας που είχε συγκεντρώσει, ενώ διέταξε τους κατοίκους της Κυπαρισσίας να παραδώσουν στην επιτροπή όσο μπαρούτι είχαν στην κατοχή τους. Παράλληλα, έδωσε εντολή να γκρεμιστούν οι μιναρέδες της πόλης, ώστε να χρησιμοποιηθεί ο μόλυβδος που περιείχαν για την κατασκευή φυσεκιών. Έτσι, αφού βρέθηκαν τα κατάλληλα υλικά, η Γενική Εφορεία κατάφερε να αποστείλει στα ελληνικά στρατόπεδα 4.000 δεκάδες φυσεκιών.[10] Μάλιστα, η επιτροπή συνέχισε να παρέχει εφόδια στους Έλληνες, μέχρι την πτώση του Νεοκάστρου[11], στις 7 Αυγούστου του 1821.[12]

Ψυχολογική υποστήριξη των πολιορκητών Πύλου και Μεθώνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπετσιώτικο πολεμικό πλοίο της Επανάστασης του 1821.

Η Γενική Εφορεία, επίσης, στήριξε και ψυχολογικά τους Έλληνες πολιορκητές των κάστρων της Πύλου και Μεθώνης. Συγκεκριμένα, ανέλαβε να «εφοδιάζει» τους αρχηγούς των Ελλήνων με πλαστές ειδήσεις και αναφορές περί μελλούσης έλευσης ελληνικών πολεμικών πλοίων· οι οπλαρχηγοί τα διάβαζαν στους στρατιώτες τους, τονώνοντας το ηθικό τους, που προφανώς δοκιμαζόταν εξ αιτίας των δυσκολιών στην εκπόρθηση των φρουρίων. Τελικά, οι πολυπόθητες ενισχύσεις -δύο σπετσιώτικα πλοία- έφτασαν στην περιοχή κατά τα μέσα Μαΐου του 1821.[13]

Αποτίμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τελικά, η Γενική Φροντιστηριακή Εφορεία της Κυπαρισσίας, συνεισέφερε σημαντικά στην Επανάσταση της Μεσσηνίας. Χάρη στην ενεργητικότητα του προέδρου της, Αμβροσίου Φραντζή, κατάφερε να οργανώσει τον Αγώνα και να παρέχει διαρκώς εφόδια στους Έλληνες πολεμιστές.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Τόμπρος 2012, σελ. 456. 
  2. 2,0 2,1 Αλλαμανή 1975, σελ. 93. 
  3. Αλλαμανή 1975, σελ. 89. 
  4. Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004, σελ. 77. 
  5. Κόκκινος 1974, σελ. 185-186. 
  6. Τόμπρος 2012, σελ. 455. 
  7. 7,0 7,1 Φραντζής 1839, σελ. 379. 
  8. Βακαλόπουλος 1980, σελ. 351. 
  9. Φραντζής 1839, σελ. 382-383. 
  10. Φραντζής 1839, σελ. 384. 
  11. Φραντζής 1839, σελ. 385. 
  12. Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004, σελ. 80. 
  13. Βακαλόπουλος 1980, σελ. 557. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αλλαμανή, Ε. (1975). Έναρξη της Επαναστάσεως στην Ελλάδα. Εξάπλωση και τοπική επικράτησή της. Ιστορία του ελληνικού έθνους – Τόμος 12: Η ελληνική επανάσταση και η ίδρυση του ελληνικού κράτους (1813-1822) (σελ. 70-100). Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
  • Βακαλόπουλος, Α. (1980). Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: Η μεγάλη ελληνική επανάσταση (1821-1829) – Τόμος 5: Οι προϋποθέσεις και οι βάσεις της (1813-1822). Θεσσαλονίκη.
  • Δρακόπουλος, Β. & Ευθυμίου, Γ. (Επιμ.) (2004). Επίτομο λεξικό της ελληνικής ιστορίας: Ημερομηνίες. Αθήνα: Το Βήμα.
  • Κόκκινος, Δ. (1974). Η ελληνική επανάστασις, Τόμος 1. Αθήνα: Μέλισσα.
  • Τόμπρος, Ν. (2012). Η Μεσσηνία σε επαναστατική τροχιά (1766-1828). Στο: Δουλαβέρας, Α. & Σπηλιοπούλου, Ι. (Επιμ.). Μεσσηνία: Συμβολές στην ιστορία και στον πολιτισμό της (σελ. 439-479). Αθήνα: Εκδ. Παπαζήση – Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών & Πολιτισμικών Σπουδών.
  • Φραντζής, Α. (1839). Επιτομή της ιστορίας της αναγεννηθείσης Ελλάδος, Τόμος 1. Αθήνα: Εκ της Τυπογραφίας Η Βιτώρια του Κ. Καστόρχη και Συντροφία.