Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βόλφντιτριχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βόλφντιτριχ
Ο Βόλφντιτριχ επιτίθεται στους δράκους, από εικονογραφημένο χειρόγραφο του 1420
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βόλφντιτριχ (γερμανικά: Wolfdietrich) είναι ηρωικό έπος της Μέσης άνω γερμανικής και ο ομώνυμος ήρωας. Γράφτηκε σε στίχους γύρω στο 1230 από ανώνυμο συγγραφέα και σώζεται σε τέσσερις κύριες παραλλαγές, πολύ διαφορετικές ως προς το εύρος και το περιεχόμενο και σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητες η μία από την άλλη.[1]

Το έργο συνδέεται στενά με ένα άλλο ηρωικό επικό ποίημα της ίδιας περιόδου, το Όρτνιτ. Οι δύο ιστορίες έχουν ξεχωριστή προέλευση, αλλά συνδυάστηκαν σε πρώιμο στάδιο, πιθανώς από τον ίδιο συγγραφέα, και εμφανίζονται μαζί στις περισσότερες πηγές. Στην παλαιότερη σωζόμενη εκδοχή της πρώτης ιστορίας, ο Όρτνιτ σκοτώνεται από δύο δράκους που έστειλε ο πεθερός του αφού απήγαγε και παντρεύτηκε την κόρη του. [2]Στη δεύτερη, ο Βόλφντιτριχ, χάνοντας την κληρονομιά του από τα δύο αδέρφια του και έναν κακό σύμβουλο, ξεκινά να ζητήσει τη βοήθεια του Όρτνιτ αλλά, βρίσκοντας ότι έχει σκοτωθεί, τον εκδικείται σκοτώνοντας τους δράκους, στη συνέχεια νικά τους αδελφούς του και τον σύμβουλο και παντρεύεται τη χήρα του Όρτνιτ.

Ενώ η παλαιότερη εκδοχή είναι παρόμοια με άλλα ηρωικά έπη, όπως το Τραγούδι των Νιμπελούγκεν, η ιστορία σταδιακά αυξήθηκε σε επεισόδια και έγινε δημοφιλής ιστορία περιπέτειας.

Με τα μοτίβα της αναζήτησης νύφης, την ανακτημένη κληρονομιά, τους πιστούς και δόλιους υποτελείς, τους δράκους, τις μαγικές πανοπλίες και τις συναντήσεις με νάνους, μάγισσες και γίγαντες, αυτές οι δύο ιστορίες παρέμειναν συνεχώς δημοφιλείς, επανειλημμένα αναδιατυπώθηκαν, αντιγράφηκαν και, αργότερα, εκτυπώθηκαν μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα. Αυτό τις κατέστησε από τις πιο μακρόβιες και δημοφιλείς γερμανικές αφηγήσεις της μεσαιωνικής γερμανικής λογοτεχνίας.

Αν και ο Βόλφντιτριχ και ο Όρτνιτ δεν φαίνεται αρχικά να ήταν μεταξύ των θρύλων γύρω από τον Ντίτριχ φον Μπερν, ο Βόλφντιτριχ θεωρήθηκε ως ο παππούς του Ντίτριχ και το υλικό από τις δύο ιστορίες εντάχθηκε σε μια σειρά από ιστορίες για τον ήρωα, μεταξύ των οποίων το παλαιοσκανδιναβικό Έπος του Ντίτριχ (Thidreksaga).

Σελίδα έντυπης έκδοσης του 1491

Ο Βόλφντιτριχ γεννήθηκε ως τρίτος γιος του Ούγκντιτριχ, αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης. Ο κακός σύμβουλος Σαμπέν πείθει τον αυτοκράτορα ότι το παιδί είναι νόθο και γόνος του διαβόλου, έτσι ο δούκας Μπέρχτουνγκ παίρνει εντολή να το σκοτώσει. Όμως ο Μπέρχτουνγκ σώζει το παιδί και εξορίζει τον Σαμπέν.[3]

Μετά τον θάνατο του Ούγκντιτριχ, ο Σαμπέν επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη και πείθει τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια να διώξουν τη βασίλισσα και να στερήσουν τον Βόλφντιτριχ, που τώρα ζει στο κάστρο του Μπέρχτουνγκ, Λίλιενπορτ, από την κληρονομιά του. Ο Βόλφντιτριχ ηγείται μιας στρατιωτικής εκστρατείας εναντίον των αδελφών του, αλλά αποτυγχάνει και πολιορκείται στο Λίλιενπορτ. Μετά από τέσσερα χρόνια φεύγει για να ζητήσει βοήθεια από τον βασιλιά Όρτνιτ.

Φτάνοντας στο κάστρο της Γκάρντας μετά από πολλές περιπέτειες, βρίσκει τη χήρα του Όρτνιτ να θρηνεί για τον θάνατο του συζύγου της. Νικά τον δράκο που σκότωσε τον Όρτνιτ, παντρεύεται τη βασίλισσα και γίνεται βασιλιάς της Λομβαρδίας.

Μεταμφιεσμένος σε προσκυνητή, ο Βόλφντιτριχ επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι 16 γιοι του Μπέρχτουνγκ κρατούνται αιχμάλωτοι από τα αδέρφια του. Αφού ξαναβρίσκει τη σύζυγό του, που στο μεταξύ είχε απαχθεί, επιχειρεί μια επιτυχημένη πολιορκία με την υποστήριξη των ιπποτών της Λομβαρδίας, εκτελεί τον Σαμπέν, απελευθερώνει τους γιους του Μπέρχτουνγκ που του έμειναν πιστοί, ανταμείβει τους πιστούς υποτελείς του και ανακτά τον έλεγχο της Κωνσταντινούπολης. Στη συνέχεια επιστρέφει στη Λομβαρδία. [4]

Μετά από δώδεκα χρόνια γάμου, ο Βόλφντιτριχ αποσύρεται σε ένα μοναστήρι, όπου οι διάβολοι τον βασανίζουν μέχρι το θάνατό του.

Το πρώτο συνθετικό του ονόματος του ήρωα, Βολφ δηλαδή Λύκος, προέρχεται από το επεισόδιο όπου ο Μπέρχτουνγκ αφήνει το αγόρι στο δάσος ως απόγονο διαβόλου - αλλά παρατηρεί ότι ακόμη και οι πιο πεινασμένοι λύκοι το αφήνουν ανέγγιχτο, οπότε σώζει και ορκίζεται πίστη στον νεαρό πρίγκιπα.

Σημαντικά μοτίβα στην ιστορία είναι, εκτός από τη δρακομαχία, η πίστη του Μπέρχτουνγκ και των γιων του, σε αντίθεση με τον κακό σύμβουλο και δόλιο αυλικό Σαμπέν, η υπόσχεση του Βόλφντιτριχ να μην παντρευτεί μέχρι να ελευθερώσει τους οπαδούς του και το δαχτυλίδι του Όρτνιτ, το οποίο ο Βόλφντιτριχ έριξε στο κύπελλο του κρασιού της βασίλισσας: από το δαχτυλίδι η βασίλισσα τον αναγνωρίζει ως τον εκδικητή του άνδρα της, καθώς και από τις γλώσσες που ο Βόλφντιτριχ έκοψε από τον δράκο και τα μικρά του, έτσι ώστε αποκαλύφθηκε η δολιότητα του δούκα Γουάιλντουνγκ, ο οποίος έκοψε τα κεφάλια των ήδη νεκρών δράκων για να παρουσιαστεί ο ίδιος ως ήρωας και νόμιμος διάδοχος του θρόνου.[5]

Η ιστορική βάση του θρύλου είναι οι συγκρούσεις των γιων Μεροβίγγειων ηγεμόνων για την κληρονομιά των εδαφών. Οι πιο κοντινοί παραλληλισμοί είναι με τον Κλόβις Α΄, πρώτο βασιλιά της Φραγκίας του οποίου ο διάδοχος Θευδέριχος Α΄ θα μπορούσε να ήταν πρότυπο για τον ήρωα Βόλφντιτριχ στα πλαίσια της σύγκρουσης μεταξύ των αδελφών και της κατηγορίας ότι ήταν νόθος. Άλλες θεωρίες τον ταυτίζουν με τον Θευδεβέρτο Β΄, ο οποίος επίσης ήταν σε διαμάχη με τα δύο αδέλφια του. Μια θεωρία τον ταυτίζει απευθείας με τον Θεοδώριχο τον Μέγα ως Ντίτριχ φον Μπερν ή ως παππού του.

Ωστόσο, δεν υπάρχει συναίνεση σχετικά με αυτές τις θεωρίες και τα πολλά αντιιστορικά στοιχεία (διάσωση από λύκους, μαγική πανοπλία, γίγαντες, δράκοι) υποδηλώνουν ότι συνδυάζει μια ποικιλία από φανταστικά γεγονότα σε συνδυασμό με θρύλους για διάφορες ιστορικές προσωπικότητες. [1]

  1. 1,0 1,1 . «britannica.com/topic/Wolfdietrich». 
  2. . «researchgate.net/Ortnit». 
  3. . «books.google.gr/books/Wolfdietrich». 
  4. . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopdia_Britannica/Wolfdietrich». 
  5. Kofler, Walter, (2001). Ortnit und Wolfdietrich D. Kritischer Text nach Ms. Carm. 2 der Stadt- und Universitätsbibliothek Frankfurt am Main