Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βρομούσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βρομούσα
Πράσινη βρομούσα
Πράσινη βρομούσα
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insecta)
Τάξη: Ημίπτερα (Hemiptera)
Ανθυποτάξη: Πεντατομόμορφα (Pentatomomorpha)
Υπεροικογένεια: Πεντατομοειδή (Pentatomoidea)
Οικογένειες

Βρομούσα είναι η κοινή ονομασία των δεντροκορέων, εντόμων που ανήκουν στην τάξη των Ημίπτερων και στην οικογένεια των Πεντατομιδών. Αναδίδουν μία δυσάρεστη οσμή από το σώμα τους για λόγους προστασίας. Πολλά είδη, όπως η πράσινη βρομούσα, απαντώνται σε άνθη, κήπους και αγρούς, προξενώντας καταστροφές στα φυτά. Καταπολεμώνται συνήθως με εντομοπαγίδες.

Εξαιτίας της δυσάρεστης οσμής που αναδίδουν, τα έντομα αυτά είναι περισσότερο γνωστά ως «βρομούσες» ή «βρομομαρίες». Πολλά είδη είναι επιβλαβή για τα σταυρανθή φυτά, όπως το λάχανο.[1]

Το σώμα των βρομουσών είναι ωοειδές και έχουν πέντε κεραίες. Διαθέτουν αδένες στο θώρακά τους μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου ζεύγους ποδιών και από αυτούς αναδύουν μια δυσάρεστη οσμή. Αυτή αποθαρρύνει τους πιθανούς εχθρούς του ζώου και οφείλεται σε αλδεΰδες (CH3–(CH2)2–CH=CH–CHO), οι οποίες μοιάζουν από χημική άποψη με τις φερομόνες. Επίσης, έχουν μάτια κόκκινα ή μαύρα και η διάρκεια της ζωής τους είναι 65-70 ημέρες.

Γεννούν αυγά από τα οποία βγαίνουν οι νύμφες, οι οποίες μοιάζουν με τα ενήλικα με εξαίρεση το μέγεθός τους, που είναι μικρότερο και το γεγονός ότι δεν έχουν φτερούγες. Ωστόσο, οι νύμφες διαθέτουν επίσης αδένες που εκπέμπουν δυσωδία. Η επώαση των αυγών διαρκεί πέντε ημέρες το καλοκαίρι και 2-3 εβδομάδες στις αρχές της άνοιξης ή στο τέλος του φθινοπώρου.

Οι νύμφες και τα ενήλικα ζώα έχουν μυζητικά μέρη στο στόμα τους , για να ρουφούν χυμό από τα φυτά, παρά το γεγονός ότι ορισμένα είδη τρέφονται με έντομα. Όταν εμφανίζονται σε μεγάλες ομάδες, μπορούν να καταστούν πολύ επιζήμια έντομα για τη γεωργία.

Η υπεροικογένεια Πεντατομοειδή αποτελείται από έντομα με σχήμα ασπίδας (στα δεξιά αναγράφονται οι οικογένειες). Άλλα είδη που μοιάζουν στις βρομούσες ανήκουν στην οικογένεια των Κορεοειδών (Coreoidea).

Η πρώτη μελέτη που έγινε στο εδώδιμο είδος βρομούσας, το Encosternum delegorguei Spinola, βρήκε ότι τα έντομα είναι πλούσια πηγή πρωτεΐνης, λίπους, αμινοξέων και βιταμινών. Τα έντομα τρώγονται από τους λαούς στην τροπική περιοχή Λιμπόπο της Νότιας Αφρικής.[2]

  1. Συλλογικό έργο, Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 6 σελ. 102
  2. Edible stinkbug a 'good source of nutrition'. SciDev Net, 25 Μαρτίου–9 Απριλίου 2008.