Βασιλική Κλίμακα (Βατικανού)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

H Βασιλική Κλίμακα, ιταλ. Scala Regia, είναι μία κλίμακα στο Αποστολικό Παλάτι του Βατικανού, μέρος της επίσημης εισόδου στο Ανάκτορο, που σχεδιάστηκε από τον Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι.

Μετά τη Χάλκινη Πύλη ξεκινά η Βασιλική Κλίμακα. Δεξιά ο έφιππος ανδριάντας του Κωνσταντίνου Α΄. To παράθυρο από επάνω ρίχνει φως στο έργο.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επίσημη είσοδος του Αποστολικού Παλατιού είναι η Χάλκινη Πύλη (Portone di bronzo), βόρεια της πλατείας του Αγ. Πέτρου. Η θύρα ανοίγει στη Βασιλική κλίμακα, που ανεβάζει στον 1ο όροφο, στη Βασιλική Αίθουσα, που συνδέεται αριστερά με την Καπέλα Σιστίνα και δεξιά με την Καπέλα Παολίνα. Αν ο επισκέπτης συνεχίσει ευθεία μπροστά, θα εισέλθει στις δύο Δουκικές αίθουσες και μετά στις αίθουσες των αμφίων και του παπαγάλου (Διαμερίσματα του Βοργία). Οι τουρίστες επιτρέπεται να ανεβούν την κλίμακα και να εισέλθουν στη Βασιλική Αίθουσα.

Η Κλίμακα αρχικά κατασκευάστηκε από τον Αντόνιο ντα Σαγκάλο τον Νεότερο στις αρχές του 16ου αι. Ανακαινίστηκε από τον Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι το διάστημα 1663-66. Ο χώρος της Κλίμακας είναι μία στενή λωρίδα, όχι ορθογώνια, μεταξύ Παλατιού και Βασιλικής. Έτσι ο Μπερνίνι χρησιμοποίησε τεχνάσματα του Μπαρόκ, με σκοπό να εξυψώσει την είσοδο του Βατικανού. Η κλίμακα έχει κιονοστοιχίες στο πλάι, που συγκρατούν μία θολωτή (ημικυλινδρική) οροφή. Στην αρχή υπάρχει επάνω στο τόξο ο θυρεός του Αλεξάνδρου Ζ΄, που τον περιστοιχίζουν δύο γλυπτοί άγγελοι. Αναγκαστικά η Κλίμακα γίνεται στενότερη στο τέλος, έτσι η απόσταση μοιάζει μεγαλύτερη.

1 Βασιλική Αγ. Πέτρου, 2 Καπέλα Σιστίνα, 3 Βασιλική Αίθουσα, 4 Βασιλική Κλίμακα, 5 Καπέλα Παολίνα, 6 Δουκική αίθουσα, 7 βόρειος διάδρομος Μπερνίνι, 8 πλατεία Αγ. Πέτρου, 9 πρόναος Αγ. Πέτρου

Στη βάση της κλίμακας ο Μπερνίνι έθεσε τον έφιππο ανδριάντα του Κωνσταντίνου Α΄ του Μεγάλου. Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας είδε το όραμα του Σταυρού και τις λέξεις ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ πριν τη μάχη της Μιλβίας Γέφυρας, βόρεια της Ρώμης. Η φράση υπάρχει ως κείμενο σε ταινία που ξετυλίγεται, με έναν σταυρό στα αριστερά της, κάτω από ένα παράθυρο, κοντά στον ανδριάντα. Όταν λοιπόν οι μονάρχες, αφού είχαν υποβάλει τα σέβη τους στον πάπα, έφευγαν κατεβαίνοντας την Κλίμακα, έβλεπαν το φως από το παράθυρο να ακτινοβολεί κάτω στην ταινία με τη φράση· θα σκεπτόταν το όραμα του Κωνσταντίνου Α΄ και θα θυμόταν να ακολουθήσουν τον σταυρό.

Στο άγαλμα του Μπερνίνι ο Κωνσταντίνος Α΄ είναι φοβερός και το άλογό του βρυχάται, καθώς ο Αυτοκράτορας σκέφτεται πως θα κερδίσει μόνο με τη δύναμη του Χριστού. Αυτό το αίσθημα θα είχαν οι βασιλικοί επισκέπτες του ποντίφηκα. Ή πάλι, όταν απεβίωνε ο πάπας και η πομπή περνούσε από εδώ, οι καρδινάλιοι θα ένοιωθαν πως η θεϊκή του εξουσία ήταν πιο πάνω από τους ηγεμόνες του κόσμου. Το θέμα αυτό επαναλαμβάνεται στη νωπογραφία του Τζούλιο Ρομάνο Η Μάχη της Μιλβίας Γέφυρας, στην "Αίθουσα του Κωνσταντίνου"", καθώς και στο μαρμάρινο ανάγλυφο του Αλγκάρντι Η Φυγή του Αττίλα, στη βασιλική του Αγ. Πέτρου.

Ο πάπας Κλήμης Θ΄ εγκατέστησε έπειτα ένα γλυπτό του Καρλομάγνου στην αντίθετη πύλη της βασιλικής του Αγ. Πέτρου ως φυλακτό.

Πινακοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Pevsner, Nikolaus (1963). An Outline of European Architecture. Penguin