Βίλα Κάπρα «Λα Ροτόντα»
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Βίλα Κάπρα «Λα Ροτόντα» | |
|---|---|
| Villa Almerico Capra | |
 | |
 | |
 | |
| Είδος | villa veneta, palazzo museum[1] και ιδιωτικό μουσείο[1] |
| Αρχιτεκτονική | αναγεννησιακή αρχιτεκτονική |
| Διεύθυνση | Via Della Rotonda 45, 36100 Vicenza[1] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 45°31′53″N 11°33′37″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Βιτσέντσα[2] |
| Χώρα | Ιταλία[3] |
| Γενικές διαστάσεις | 25 μέτρα × 25 μέτρα |
| Αρχιτέκτονας | Αντρέα Παλλάντιο και Βιτσέντζο Σκαμότσι |
| Προστασία | τμήμα μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς (από 1996) |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Βίλα Ροτόντα ή αλλιώς Βίλα Αλμέρικο του Αντρέα Παλάντιο ξεκίνησε να χτίζεται στη Βιτσέντζα της Ιταλίας το 1565/66 και ολοκληρώθηκε ύστερα από το θάνατο του Παλάντιο, από τον Βιντσέντζο Σκαμότσι. Η Villa Rotonda δεν προοριζόταν για κυρίως κατοικία, αλλά για προαστιακή εξοχική κατοικία του κληρικού Πάολο Αλμέρικο. Οι κατοικίες των ευγενών χωρίζονταν σε αστικές και εξοχικές. Το παλάτι (palazzo) επέτρεπε στον ιδιοκτήτη να διατηρεί την παρουσία του στην πόλη, κοντά στους ανταγωνιστές ευγενείς ενώ η βίλα ήταν τόπος αναψυχής.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ροτόντα είναι σχεδιασμένη σε τετράγωνο κάνναβο αναλογιών 2α, α, 2α, α, 2α και στις δυο του πλευρές. Το κυρίως κτίριο εγγράφεται στο τετράγωνο που ορίζουν τα α, 2 α, α, 2α, ενώ στο σύνολό της έχει κάτοψη σταυροειδή μαζί με τα τέσσερα προστώα διαστάσεων 2α x 2α , που βρίσκονται στο κέντρο κάθε πλευράς του. Στο κέντρο του καννάβου υπάρχει κύκλος ακτίνας 2α, που εγγράφεται στο τετράγωνο με πλευρά 2α. Το συνολικό ύψος του κτιρίου είναι 4α: εξωτερικά είναι 2α ως τη στάθμη των γείσων των στεγών και 2α το συνολικό ύψος των στεγών.
Η κάτοψη οργανώνεται ως εξής: η πρόσβαση γίνεται από τα προστώα κατευθείαν στο υπερυψωμένο επίπεδο με σκάλες. Κεντρικά της κάθε πλευράς υπάρχει διάδρομος που στεγάζεται με ημικυλινδρικό θόλο. Από αυτόν το διάδρομο πάει κανείς απευθείας στο κεντρικό κυκλικό δωμάτιο, που στεγάζεται με ημισφαιρικό θόλο και έχει συνολικό ύψος 4α. Εκατέρωθεν του κάθε διαδρόμου υπάρχουν τέσσερα δωμάτια, όμοια ανά δύο. Τα δωμάτια δηλαδή, οργανώνονται περιμετρικά του κεντρικού τετραγώνου που εσωκλείει το κυκλικό δωμάτιο. Στους χώρους που προκύπτουν ανάμεσα στις 2 κορυφές του κεντρικού τετραγώνου και στον κύκλο, υπάρχουν εσωτερικές σκάλες που οδηγούν στις σοφίτες.
Διαστάσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα χαρακτικά του Παλάντιο στα Quattro Libri (1570) στόχευαν να εκφράσουν της αρχές της αρχιτεκτονικής του θεωρίας και όχι να απεικονίσουν τα κτίρια όπως κτίστηκαν πραγματικά. Η Ροτόντα άρχισε να κατασκευάζεται το 1565/66, ενώ η πρώτη έκδοση των «Τεσσάρων βιβλίων για την Αρχιτεκτονική» έγινε το 1570. Το κτισμένο κτίριο παρουσιάζει διαφορές από το ιδανικό σχέδιο, ωστόσο οι ακριβείς αναλογίες του κτιρίου είναι άγνωστες. Η ασάφεια αυτή προκύπτει αφενός από την ασυμφωνία ανάμεσα στις απεικονίσεις και στο πραγματικό κτίριο και αφετέρου από το γεγονός ότι δεν είναι βέβαιο ποια ήταν η μονάδα που χρησιμοποιήθηκε. Κάθε ιταλική πόλη-κράτος είχε αναπτύξει τις δικές της μονάδες μέτρησης, με σημαντικές διαφορές από την μία πόλη στην άλλη. Εικάζουμε ότι ο Παλάντιο αναγκασμένος να χρησιμοποιήσει τα τοπικά δομικά υλικά, σχεδίασε με πολλαπλάσια της τοπικής μονάδας.
Σύμφωνα με το Quattro Libri του Παλάντιο, οι ιδανικές διαστάσεις της Rodonda είναι ως εξής: Στην κάτοψη, 12x30 f για τα προστώα, 15x26f για τα κυρίως δωμάτια, 11x15f για τα μικρά δωμάτια, 6 f για τους διαδρόμους πρόσβασης και r=30 f για το κυκλικό δωμάτιο. Στην τομή, το ύψος των κιόνων είναι 18 f , των κυρίως δωματίων 21 f , η σοφίτα είναι 7 f και 10 f είναι από το επίπεδο του ισογείου ως το υπερυψωμένο επίπεδο των επίσημων δωματίων.
Συμβολισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι καλλιτέχνες στην Αναγέννηση πίστευαν ότι η τελειότητα προέρχεται από τη μίμηση της φύσης. Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο στην αρχιτεκτονική αυτό σήμαινε ότι η μορφή έπρεπε να καθορίζεται από συγκεκριμένες γεωμετρίες, ώστε το κτίριο να διέπεται από συμμετρία: συμμετρία με τη σημερινή σημασία, αλλά και ότι κάθε επιμέρους στοιχείο πρέπει να διέπεται από τις ίδιες αναλογίες που ορίζουν το σύνολο και που χρησιμοποιούν μια συνεπή μονάδα. Η πρόσοψη οριζόταν από μία μονάδα παρμένη από κάποιο βασικό στοιχείο, συνήθως τη διάμετρο μιας κολώνας. Κάθε μονάδα πολλαπλασιαζόταν με συγκεκριμένους αριθμούς που είχαν τις καταβολές τους στην κλασική θεωρία.
Η συμμετρία στην αρχιτεκτονική αντηχούσε τις αρχές που όριζαν τη συμμετρία του ανθρώπινου σώματος. Οι αρχαίες μονάδες μέτρησης, ο δείκτης, η παλάμη, το πέλμα και ο πήχης, διέπονται από δύο αριθμούς: το 6 και το 10. Το 10 είναι τέλειο, σύμφωνα με τον Βιτρούβιο, γιατί είναι ο αριθμός των δακτύλων, 4 δάχτυλα κάνουν μια παλάμη, ενώ 4 παλάμες κάνουν ένα πέλμα. Το 6 είναι τέλειο, γιατί είναι το άθροισμα των παραγόντων του και γιατί 6 πέλματα κάνουν το ύψος του ανθρώπου.
Η επιλογή των βασικών σχημάτων που συναντάμε σε επανάληψη στο σχέδιο της Ροτόντα δεν είναι τυχαία. Ο κύκλος ήταν το πυθαγόρειο σύμβολο της τελειότητας, του αέναου και του θεϊκού. Στα πρωτοχριστιανικά χρόνια συμβόλιζε την αρετή. Το τετράγωνο αντίθετα συμβόλιζε τον φυσικό κόσμο. Ο κύκλος στον Παλάντιο εγγράφεται στο τετράγωνο, συμβολίζοντας την κυριαρχία της ανθρώπινης λογικής.
Πως αντιλαμβανόμαστε τo κτίριο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παρά το γεγονός ότι τα παράθυρα των κυρίως δωματίων εμφανίζονται να είναι στο κέντρο των τοίχων στα σχέδια της τομής- ανάμεσα στη γωνία του κτιρίου και την εσωτερική παρειά της πλαϊνής αψίδας της στοάς, χτίστηκαν διαφορετικά. Αν φέρουμε τις νοητές διαγώνιες του τοίχου, τέμνονται στο επάνω δεξιό άκρο του πλαισίου του παραθύρου. Αν τα παράθυρα στην όψη είχαν τοποθετηθεί πάνω από αυτό το ύψος, τότε το ύψος του ανθρώπου θα υποσκελιζόταν. Αν τοποθετούνταν χαμηλότερα από αυτή τη στάθμη τότε το επίπεδο των επίσημων δωματίων θα φαινόταν ψηλότερο και θα έδινε την αίσθηση ότι περιέχει περισσότερα πατώματα. Έτσι η επιλογή αυτή της θέσης ήταν η καλύτερη δυνατή, για να αποδώσει σωστά τις πραγματικές αναλογίες του κτηρίου.
Τα προστώα καθώς προεξέχουν από το κυρίως σώμα του κτιρίου, είναι θεμελιώδη για την ογκομετρική σύνθεση της βίλλας. Τα σκαλιά εντείνουν την οπτική του επισκέπτη, και τον οδηγούν ομαλά στη μετάβαση από τον εξωτερικό στον εσωτερικό χώρο.
Με το διαχωρισμό των βοηθητικών και των κυρίως χώρων σε ισόγειο και πρώτο επίπεδο αντίστοιχα, ο Παλάντιο καταφέρνει να σηκώσει το κτίριο από το έδαφος, κάνοντας το να φαίνεται πιο εντυπωσιακό από μακριά, και επιτρέποντας στα προστώα να έχουν επιβλητική θέα. Η απόσταση ανάμεσα στις δύο κεντρικές κολώνες τους είναι πιο μεγάλη: με αυτό τον τρόπο εντείνεται η είσοδος και τα παράθυρα του επίσημου επιπέδου φαίνονται τοποθετημένα στο κέντρο των τοίχων.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2022 survey on museums and similar institutions. 2024.
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 362. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2018.
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]• Palladio and palladianism. - (World of art)
Tavernor, Robert - 1991
• Andrea Palladio, 1508-1580:architect between the renaissance and baroque
Wundram, ManfredPape, Thomas, Marton, Paolo, - 2004
• The four books of architecture
Palladio, Andrea Placzek, Adolf K., - 1965
• Palladio. - (Tha architect and society)
Ackerman, James S. - 1966
• L'idea della architettura universale. - (Testi e fonti per la storia dell'architettura, 2)
Scamozzi, Vincenzo Barbieri, Franco,
• Palladian style
Parissien, Steven - 1994
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- http://architecture.cua.edu/res/docs/courses/arch101a/lect6-precdnt.pdf[νεκρός σύνδεσμος]
- http://perspectivegeometry.com/sitebuildercontent/sitebuilderfiles/06nnjv10n2salgado269282pg.pdf
- http://www.emis.de/journals/NNJ/Wassell.html Αρχειοθετήθηκε 2015-12-18 στο Wayback Machine.
Συντεταγμένες: 45°31′53″N 11°33′36″E / 45.5315°N 11.5600°E