Αφρόδιτος

Η λατρεία της Αφρόδιτος προέρχεται από την Αμαθούντα, στο νησί της Κύπρου. Η θεότητα αυτή είναι ανατολικής συλλήψεως και συναντάται σε όλες τις ανατολικές θρησκείες. Εκφράζει ή την ιδέα ενός πρωταρχικού ανθρώπινου όντος ανώτερου και τελειότερου ή το ον που παρουσιάζει εις εαυτό την ένωση και των δύο φύλλων με την δυνατότητα να αυτογονιμοποιείται (την ιδέα αυτή ανήγαγε εις φιλοσοφική θεωρία ο Αριστοφάνης στο «συμπόσιο» του Πλάτωνα) ή την επί όλης της φύσης γονιμοποιούσα δύναμη της μεγάλης θεάς, Γης ή Σελήνης, από την οποία προέρχεται το άπειρο πλήθος των ειδών.

Στην Ελλάδα εισήχθηκε ο Ερμαφροδιτικός μύθος και η σχετική λατρεία δια μέσω της Κύπρου. Η λατρευόμενη Αφροδίτη στην Πάρο και στην Αμάθεια που ονομάζονταν από τους συγγραφείς «αρσενοθύλης» (λατ. Biformis) είχε μεγάλη συγγένεια με την Κυβέλη της Φρυγίας, όπως όντως υπήρχε ναός της Αφροδίτης Κυβέλης. Η παλιά αυτή αμφοτερόφυλος Αφροδίτη διακρίθηκε σε δύο θεότητες, την κυρίως Αφροδίτη και τον Αφρόδιτο. Αυτός παριστάνονταν πωγωνοφόρος και φαλλοφόρος, έχοντας κορμό και ενδύματα γυναικεία κρατώντας σκήπτρο. Κατά τη λατρεία του οι άνδρες ντύνονταν γυναίκες και οι γυναίκες άνδρες. Από την Κύπρο η λατρεία του Αφροδίτου μεταδόθηκε στη Μικρά Ασία (Παμφυλία, Λυδία, Καρία) και τέλος στην κυρίως Ελλάδα προς το τέλος του 5ου αιώνα. Ετσι δεν πρόλαβε να γίνει η προσωποποίηση ουσιαστικού θρησκευτικού συμβόλου αλλά παρέμεινε κυρίως ως ήρωας ποιητικού μύθου, άξιος μόνο καλλιτεχνικής απόδοσης. Ο Αφρόδιτος αυτός άλλαξε σταδιακά όνομα στην Ελλάδα επειδή κατασκεύαζαν σε αυτόν Ερμές, οπότε επικράτησε για τον θεό αυτό η λέξη Ερμαφρόδιτος και έτσι προέκυψε ο σχετικός μύθος.