Αρχείο Αγωνιστών του 21

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Περί τα τέλη της βασιλείας του Όθωνα, το τότε Υπουργείο Οικονομικών, για λόγους καθαρά συνταξιοδοτικούς και όχι βέβαια ιστορικούς, ζήτησε από τους επιζώντες αγωνιστές της Εθνεγερσίας ή και από τις οικογένειες των αποθανόντων, στοιχεία της δράσεως του καθενός. Η συμπλήρωση των στοιχείων ολοκληρώθηκε στο τέλος της πρώτης δεκαετίας της βασιλείας του Γεωργίου Α΄.

Αυτό απετέλεσε το μεγάλο ιστορικό αρχείο, που όμως ξεχασμένο σε αποθήκες του υπουργείου περισώθηκε της επικείμενης καταστροφής του από τον τμηματάρχη του υπουργείου και ιστορικού συγγραφέα Τάκη Κανδηλώρου, ο οποίος, ψάχνοντας για βακούφια, το ανακάλυψε σε πολύ κακή κατάσταση. Στη συνέχεια το παρέδωσε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στο «Τμήμα χειρογράφων και Ιστορικόν αρχείον».

Βέβαια, το Αρχείο Αγωνιστών του '21 στερείται σε μεγάλο μέρος ιστορική ακρίβεια, διότι αφενός η δράση πολλών φέρεται πολύ διογκωμένη, αφετέρου περιέχει και πρόσωπα είτε που δεν είχαν δράσει, ακόμη και λόγω ηλικίας, ή και φερόμενα ως ανύπαρκτα. Πάντως, η μελέτη του Αρχείου Αγωνιστών του '21 θεωρείται αρκετά καρποφόρο και βαρυσήμαντο από έμπειρους ερευνητές που αναζητούν διασταύρωση στοιχείων.