Αποπλαγιοποίηση του πλάγιου ουρανικού συμφώνου
Η αποπλαγιοποίηση του πλάγιου ουρανικού συμφώνου αποτελεί ένα από τα κύρια φαινόμενα φωνολογικής διαφοροποίησης των ρομανικών γλωσσών τόσο σε διαχρονικό όσο και συγχρονικό επίπεδο. Ως φαινόμενο αποτελείται από την αντικατάσταση του πλάγιου ουρανικού φωνήματος από το μεσοουρανικό προσεγγιστικό ή τριβόμενο. Παρότι εμφανίζεται σε γλώσσες όπως τα καταλανικά, τα πορτογαλικά και ρομανικές γλώσσες της Ιταλίας, είναι ιδιαίτερα γνωστό κυρίως ως φαινόμενο της ισπανικής, όπου παρουσιάζει πολυάριθμα αλλόφωνα που εκτείνονται στην εμπρόσθια και μέσα ουρανική περιοχή, τα πρώτα με τριβόμενη άρθρωση, χαρακτηριστικά της διαλέκτου του Ρίο ντε λα Πλάτα και τα δεύτερα με αρθρώσεις τόσο προσεγγιστικές όσο και προστριβόμενες.[1]
Σε επίπεδο φωνητικής η απορρόφηση του πλάγιου ουρανικού από το μεσοουρανικό τριβόμενο εμφανίστηκε πρόσφατα και στην κυπριακή διάλεκτο.[2]