Ανταμέλλο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η κορυφή του όρους Ανταμέλλο

Το Ανταμέλλο (ιταλ. Adamello, λομβ. Adamèl) είναι βουνό των Άλπεων, στη Λομβαρδία της Ιταλίας (στην Επαρχία της Μπρέσια). Κατέχει τη δεύτερη υψηλότερη κορυφή στην υπο-οροσειρά Ανταμέλλο-Πρεζανέλλα, με υψόμετρο 3.539 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (η Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση» δίνει[1] υψόμετρο 3.554 μ.). Ο κυριότερος παγετώνας του Ανταμέλλο, με έκταση περίπου 16 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι ο μεγαλύτερος παγετώνας που βρίσκεται ολόκληρος μέσα σε έδαφος της Ιταλίας.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ορεινός όγκος του Ανταμέλλο είναι ευρύς και οριοθετείται από τις κοιλάδες Καμόνικα (Valcamonica) και Ρεντένα (Val Rendena). Το ανώτερο μέρος αποτελεί ουσιαστικά ένα μεγάλο κεκλιμένο υψίπεδο (γνωστό στην ιταλική ως Pian di Neve, δηλαδή «πεδιάδα του χιονιού»), πάνω από το οποίο ξεπροβάλλουν οι κορυφές, με κυριότερες το Carè Alto και την ομώνυμη υψηλότερη, την Ανταμέλλο. Ο όλος όγκος αποτελείται από γρανιτικά πετρώματα. Εκτός από τον προαναφερθέντα μεγάλο παγετώνα υπάρχουν και αρκετοί άλλοι μικρότεροι, που τροφοδοτούνται από το χιόνι και τον πάγο του Pian di Neve, κατερχόμενοι με μεγάλες κλίσεις από τα άκρα του υψιπέδου. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της ψηλότερης κορυφής είναι πλάτος 46°09΄22΄΄ Βόρειο και μήκος 10°29΄47 Ανατολικό. Η κοντινότερη υψηλότερη κορυφή είναι του όρους Πρεζανέλλα, σε ευθεία απόσταση 14,8 χιλιόμετρα.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτη ανάβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κορυφή του Ανταμέλλο κατακτήθηκε για πρώτη φορά στην καταγεγραμμένη ιστορία στις 16 Σεπτεμβρίου 1864, από έναν νεαρό Βοημό αναρριχητή, τον Γιούλιους φον Πάυερ, μαζί με έναν οδηγό βουνού από την κοιλάδα Ρεντένα, τον Τζιρόλαμο Μποττέρι ή τον Τζοβάννι Κατουράνι. Την επόμενη ημέρα, οι δυο τους κατέκτησαν και την κορυφή του γειτονικού βουνού Πρεζανέλλα, αλλά απογοητεύθηκαν όταν διεπίστωσαν ότι εκεί είχε προηγηθεί μια ομάδα του Βρετανού Ντάγκλας Φρέσφηλντ, τρεις εβδομάδες νωρίτερα.

Ιταλική περίπολος με σκι πάνω στο Ανταμέλλο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Η διαδρομή που επιλέχθηκε από τους φον Πάυερ και Κατουράνι θεωρείται και σήμερα ως μία από τις ευκολότερες (παρότι από τότε πολλά έχουν αλλάξει στη μορφή των παγετώνων), ξεκινώντας από την κοιλάδα Βαλ Τζένοβα, από την πλευρά του Τρεντίνο.

Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το πολεμικό μέτωπο μεταξύ των αυστριακών και των ιταλικών δυνάμεων διέσχιζε τον ορεινό όγκο του Ανταμέλλο, και αμφότερες οι αντιμαχόμενες πλευρές διατηρούσαν επανδρωμένες θέσεις στις κορυφές του σε όλη τη διάρκεια του έτους, ακόμα και τον χειμώνα.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Στο λήμμα «Ανταμέλλο», τόμ. 5, σελ. 804