Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανδρόμαχος (ιατρός)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ανδρόμαχος ο νεότερος)
Ανδρόμαχος
Γενικές πληροφορίες
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιατρός
Οικογένεια
ΤέκναΑνδρόμαχος ο νεώτερος

Ο Ανδρόμαχος ο Κρης ή Ανδρόμαχος ο Πρεσβύτερος (1ος αιώνας μ.Χ.) ήταν Έλληνας ιατρός από την Κρήτη ο οποίος υπήρξε ο προσωπικός γιατρός του Ρωμαίου αυτοκράτορα Νέρωνα. Ο γιος του ονομάζονταν επίσης Ανδρόμαχος -γνωστός ως Ανδρόμαχος ο Νεότερος ωστόσο δεν είναι τίποτα γνωστό για τη ζωή του παρά μόνο το ότι υπήρξε συγγραφέας ενός τρίτομου έργου με φαρμακευτική θεματολογία το οποίο αναφέρει συχνά ο Γαληνός.[1]

Ο Ανδρόμαχος ο Πρεσβύτερος είναι κυρίως γνωστός για το γεγονός ότι υπήρξε ο πρώτος ιατρός ο οποίος είχε τον τίτλο του αρχίατρου, καθώς και για την εφεύρεση μιας διάσημης φαρμακευτικής αγωγής/πανάκειας η οποία έφερε το όνομα του ως η Θηριακή η Ανδρομάχεια(D/R) (γνωστή στα λατινικά ως Theriaca Andromachi). Οι οδηγίες παρασκευής του σκευάσματος περιέχονται σε ένα ελεγειακό ποίημα 174 γραμμών το οποίο είναι αφιερωμένο στον Νέρωνα. Ο Γαληνός συμπεριέλαβε το ποίημα αυτό σε 2 από τα έργα του,[2] και σχολίασε πως η επιλογή της περιγραφής της συνταγής με τη μορφή ποιήματος έγινε έτσι ώστε ο Ανδρόμαχος να θυμάται ευκολότερα την παρασκευή της καθώς και λιγότερο πιθανό να αλλοιωθεί κατά το πέρασμα του χρόνου. Επιπλέον ιταλικές αναφορές της Αναγέννησης αναφέρουν πως όντως ο Ανδρόμαχος υπήρξε ο εφευρέτης της συνταγής αντί του Γαληνού.[3][4]

Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές ο Ανδρόμαχος ο Πρεσβύτερος είναι και ο συγγραφέας ενός φαρμακολογικού έργου με τον τίτλο φαρμακῖτις βίβλος, αν και από τη συντριπτική πλειοψηφία των μελετητών αποδίδεται στον γιό του Ανδρόμαχο τον νεώτερο και περιέχει εξαιρετικά μεγάλο αριθμό στοματικών φαρμάκων [5].

  1. Galen, De Compos. Medicam. sec. Gen. ii. 1. vol. xiii. p. 463
  2. Galen, De Antid. i. 6, and De Ther. ad Pis. c. 6. vol. xiv. pp. 32-42
  3. Antidotarium Nicolai in Mesue cum expositione mondini... Venecia, per Joannem & Gregorium de gregorijs fratres: 14 octubre 1497, 288v: "Triaca magna galieni: tiriaca dicitur domina medicinarum: galieni quia ab eo composita fuit"
  4. Saladino d'Ascoli, "Compendium Aromatariorum", In: Mesue cum expositione mondini super canones vniuersales. ac etiam cum expositione Christophori de honestis in antidotarium eiusdem... Venecia, per Bonetum Locatellum Bergomensem. 1 abril 1495, fol. 324r: "Tyriaca magna Galieni quia Galienus eam composuit. Dico quod non est verum salua pace Nicolai quia Andromachus singularis medicus eam composuit."
  5. Κουτρούμπας, Δημήτριος (2016). Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο Κόσμο, Ερευνητική Μονογραφία. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. σελ. 89 - 98. ISBN 978-960-93-8402-5.