Αμφαρετίδες
| Αμφαρετίδες | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Το είδος Ampharete acutifrons (Grube, 1860, Εικ. 3)
| ||||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||||
|
Οι αμφαρετίδες (επιστημονική-λατινική ονομασία Ampharetidae) είναι οικογένεια σκουληκιών που ανήκουν στην ομοταξία πολύχαιτοι των δακτυλιοσκωλήκων.[1] Φαίνεται να συγγενεύουν περισσότερο με την ιδιόμορφη οικογένεια αλβινελlίδες (Alvinellidae), που ζουν στα βάθη της θάλασσας και κάπως λιγότερο στενά με τις γνωστότερες πεκτιναριίδες (Pectinariidae, τα λεγόμενα «σκουλήκια-τρομπέτες»). Οι τρεις αυτές οικογένειες συναποτελούν έναν από τους κύριους κλάδους της υποτάξεως τερεβέλλιδα.[1]
Σχεδόν όλα τα είδη των αμφαρετιδών (όπως και οι πολύχαιτοι γενικότερα) είναι θαλάσσιοι οργανισμοί. Μερικά είδη ωστόσο ζουν σε υφάλμυρο ή και γλυκό νερό. Τα περισσότερα είναι μάλλον μικρά σκουλήκια που τρέφονται με σωματίδια τροφής που καθιζάνουν στον βυθό, και περνούν τη ζωή τους μέσα σε μικρούς σωλήνες που κατασκευάζουν τα ίδια από λάσπη ή παρόμοιο υλικό του βυθού, ή μέσα σε μικρά λαγούμια μέσα στην άμμο. Το σώμα τους έχει χαρακτηριστικό σχήμα, σημαντικά χονδρότερο στο εμπρόσθιο μέρος και λεπτότερο στο πίσω μέρος. Οι δακτύλιοι του σώματος (που έδωσαν στους δακτυλιοσκώληκες την ονομασία τους) είναι στην οικογένεια αυτή από 20 έως 40 και σπανίως έως 10. Διακρίνουμε δύο τμήματα: τον κεφαλοθώρακα και το κύριο σώμα. Ο κεφαλικός λοβός σκεπάζει το στόμα και το μετωπικό τμήμα του φέρει βαθιές αυλακώσεις. Πολλές νηματόμορφες προσακτρίδες (σκληρές τρίχες), λείες ή βλεφαρωτές, περιβάλλουν τη στοματική κοιλότητα, ιδίως στο πάνω μέρος της. Τα βράγχια, 4 κατά κανόνα, μοιάζουν με μικρά φυλλαράκια και βρίσκονται στους κεφαλικούς δακτυλίους. Στα περισσότερα είδη υπάρχει μπροστά από τα βράγχια ένα ζεύγος από δακτυλιοειδή τόξα με χρυσαφένιο χρώμα.
Υποοικογένειες και γένη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2001 οι Rouse & Pleijel κατέταξαν τα γένη των αμφαρετιδών σε τρεις υποοικογένειες: τη μεγάλη (σε αριθμό γενών) υποοικογένεια Ampharetinae, την πολύ μικρότερη Melinninae, και τη μονοτυπική (δηλαδή περιλαμβάνουσα μόνο ένα γένος) Uschakovinae.[2] Επίσης δέχθηκαν την ύπαρξη μερικών ανεξάρτητων γενών που δεν μπορούν να υπαχθούν εύκολα σε κάποια οικογένεια (incertae sedis): Aryandes, Pavelius και Rytocephalus.
Σήμερα (τέλη του 2021) η βάση ταξινομικών δεδομένων World Register of Marine Species αναγνωρίζει τις εξής υποδιαιρέσεις της οικογένειας:
Υποοικογένειες:
- Amaginae, Holthe, 1986
- Ampharetinae, Malmgren, 1866
- Amphicteinae, Holthe, 1986
Ανεξάρτητα γένη:
- Rytocephalus, Quatrefages, 1866
- Uschakovius, Laubier, 1973
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Rouse, Greg W.; Fauchald, Kristian (1998). «Recent views on the status, delineation and classification of the Annelida». American Zoologist 38 (6): 953-964. doi:.
- ↑ Rouse, Gregory· Pleijel, Fredrik (2001). Polychaetes. Oxford University Press. σελ. 242. ISBN 9780198506089.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το λήμμα «αμφαρετίδαι» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 5, σ. 202-203