Αγορά του Νέρβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αγορά του Νέρβα
forum transitorium, Forum Nervae και Forum Palladium
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση και πλατεία
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°53′36″N 12°29′13″E
Διοικητική υπαγωγήΜόντι[1]
ΧώραΙταλία[1]
ΧρηματοδότηςΝέρβας
Commons page Πολυμέσα

Η Αγορά του Νέρβα ή Ενδιάμεση (Μεταβατική) Αγορά (λατιν. Forum Nervae vel Forum Transitorium, ιταλ. Foro di Nerva) ήταν στην αρχαιότητα μία πλατεία με γύρω στοές στη Ρώμη της Ιταλίας, η προτελευταία χρονολογικά από τις Αυτοκρατορικές Αγορές. Ήταν ενδιάμεσα από την Αγορά του Αυγούστου και την Αγορά του Βεσπασιανού. Στη βόρεια είσοδό της ήταν ο ναός της Αθηνάς.[2]

Η κιονοστοιχία στην Αγορά του Νέρβα

Η Αγορά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πιο πριν ο Ροντόλφο Λανκιάνι ήταν ο πρώτος, που συγκέντρωσε τις μαρτυρίες των ιστορικών πηγών, οι οποίες αναφέρονται στην Αγορά του Νέρβα το 1883. Με τις αρχικές ανασκαφές το 1913, 1926-28 και 1932-41 διαπιστώθηκε ο αριθμός των κιόνων, και επίσης αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια του ναού της Αθηνάς και της περιμετρικής τοιχοποιίας. Η ύπαρξη του ναού στον χώρο, ήταν ο λόγος που η αγορά ονομαζόταν επίσης Αγορά της Παλλάδος (Frum Palladium) και έτσι της αποκαλεί ο Μαρτιάλης. Αυτό προέρχεται από ένα επίθετο της αντίστοιχης με τη Μινέρβα ελληνικής θεάς, της Παλλάδος Αθηνάς. Το ανατολικό άκρο της Αγοράς του Νέρβα αποκαλύφθηκε κατά τις μεγάλης κλίμακας ανασκαφές, που ανέλαβε το Φασιστικό καθεστώς, κατά την κατασκευή της λεωφόρου που αρχικά ονομάστηκε Via dell' Impero (= της Αυτοκρατορίας), που τώρα καλείται Via dei Fori Imperiali. Οι Αυτοκρατορικές Αγορές στη Ρώμη έγιναν κατά τις τελευταίες δεκαετίες ξανά κέντρο ενδιαφέροντος για τους αρχαιολόγους της πόλης. Λίγα ήταν γνωστά πριν τον 20ο αι. πέραν των γραπτών πηγών , αλλά οι μετέπειτα ανασκαφές και οι πληροφορίες από αυτές, οδήγησαν τους ιστορικούς σε νέες, ενδιαφέρουσες θεωρίες για τη χρήση της Αγοράς οι οποίες την κάνουν σημαντική για τη περεταίρω γνώση του Ρωμαϊκού αστικού τοπίου.

Η Αγορά του Νέρβα ήταν η μνημειώδης είσοδος στο Forum Romanum και στις πλαϊνές Αυτοκρατορικές Αγορές.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από τις Αγορές του Καίσαρα, του Αυγούστου, του Βεσπασιανού, η Αγορά του Νέρβα ήταν η 4η Αυτοκρατορική Αγορά· η αμέσος επόμενη Αγορά του Τραϊανού θα είναι η τελευταία. Η κατασκευή αυτής του Νέρβα άρχισε από τον προκάτοχό του Δομιτιανό το 85 μ.Χ.· η ολοκλήρωση και τα εγκαίνιά της έγιναν από τον Νέρβα το 97 μ.Χ., από τον οποίο έλαβε το όνομά της. Πιο πριν ήταν μία φαρδιά οδός με βιβλιοπωλεία και καταστήματα επιδιόρθωσης ρούχων· όταν μετατράπηκε σε Αγορά, συνέχισε να λειτουργεί ως ευρύς δρόμος, αλλά κατασκευάστικε και μία μνημειώδης είσοδος στη μεγάλη Ρωμαϊκή Αγορά στα νότια και στις πλαϊνές Αυτοκρατορικές Αγορές του Καίσαρα και του Αυγούστου στα δυτικά και του Βεσπασιανού (= Ναός της Ειρήνης) στα ανατολικά.

Η κάτοψη της Αγοράς είναι στενόμακρη με προεξέχοντες, διακοσμητικούς κίονες στους πλαϊνούς τοίχους, αντί στοών, λόγω της στενότητας του χώρου. Στο βόρειο άκρο δέσποζε ο ναός της Μινέρβα (Αθηνάς) και στο πλάι ήταν η μνημειακή είσοδος στην Αγορά.

Με την εισβολή των Οστρογότθων το 476 η περιοχή μετατράπηκε σε βάλτο. Τον 9ο αι. ένας αριθμός από οικίες κτίστηκαν στην περιοχή με υλικά από τα ερείπια. Ο ναός της Αθηνάς παρέμεινε σχετικά άθικτος, ως το γκρέμισμά του το 1606 από τον πάπα Παύλο Ε΄ Μποργκέζε για να προμηθεύσει με οικοδομικό υλικό το ξανακτίσιμο του αναβρυτηρίου Άκουα Τραϊάνα στον Γιανίκουλο λόφο και για το παρεκκλήσιο των Μποργκέζε στη Σάντα Μαρία Ματζόρε.

Το ανατολικό άκρο του συγκροτήματος ανασκάφηκε το 1926-40, μέρη όμως των ανασκαφών καταστράφηκαν ακολούθως από τη δημιουργία της Via dei Fori Imperiali του Μουσσολίνι. Μετέπειτα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, πραγματοποιήθηκαν αρχαιολογικές εργασίες.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 10063. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  2. Roth, Leland M. (1993). Understanding Architecture: Its Elements, History and MeaningΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή (First έκδοση). Boulder, CO: Westview Press. ISBN 0-06-430158-3. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Stamper, John W (2005): The Architecture of Roman Temples: The Republic to the Middle Empire, Cambridge University Press, ISBN 052181068X