Ίβο Μπαμπούσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ίβο Μπαμπούσκα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση22 Μαρτίου 1926
Πράγα[1][2][3]
Θάνατος12 Απριλίου 2023
Αλμπουκέρκη[4]
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχία
Τσεχοσλοβακία[2]
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[5]
Αγγλικά[5]
ΣπουδέςΤεχνικό Πανεπιστήμιο Πράγας (1945–1951)[6]
Τσεχοσλοβακική Ακαδημία Επιστημών (1949–1955)[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[7][8]
διδάσκων πανεπιστημίου
καθηγητής[7]
πολιτικός μηχανικός[9]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν (1995–2020)[6]
Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, Κόλετζ Παρκ (1968–1995)[6]
Τσεχοσλοβακική Ακαδημία Επιστημών (1955–1968)[6]
Πανεπιστήμιο του Καρόλου (1968)[6]
Αξιοσημείωτο έργοLadyzhenskaya–Babuška–Brezzi condition
Babuška–Lax–Milgram theorem
Οικογένεια
ΓονείςMilan Babuška[10]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Τζορτζ Ντέιβιντ Μπίρκοφ (1994)[6]
εταίρος της Εταιρείας Βιομηχανικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών (2009)[11]
βραβείο Στιλ συνολικής προσφοράς (2012)[6][12]
Neuron Prize (2014)[3]

Ο Ίβο Μ. Μπαμπούσκα (22 Μαρτίου 1926 - 12 Απριλίου 2023) ήταν Τσέχος-Αμερικανός μαθηματικός, γνωστός για τις μελέτες του σχετικά με τη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων και την απόδειξη του θεωρήματος Μπαμπούσκα-Λαξ-Μίλγκραμ στις μερικές διαφορικές εξισώσεις.[13] Ένα από τα περίφημα αποτελέσματα στα πεπερασμένα στοιχεία είναι η λεγόμενη συνθήκη Ladyzenskaja-Babuška-Brezzi (LBB) (αναφέρεται επίσης σε κάποια βιβλιογραφία ως Μπάναχ-Νέτσας-Μπαμπούσκα (BNB)), η οποία παρέχει επαρκείς συνθήκες για μια σταθερή μικτή διατύπωση. Η συνθήκη LBB έχει καθοδηγήσει τους μαθηματικούς και τους μηχανικούς στην ανάπτυξη σύγχρονων διατυπώσεων για πολλά τεχνολογικά σημαντικά προβλήματα όπως η ροή Darcy, η ροή Stokes, η ασυμπίεστη ροή Navier-Stokes, η σχεδόν ασυμπίεστη ελαστικότητα.

Ο Μπαμπούσκα είναι επίσης γνωστός για το έργο του πάνω στις προσαρμοστικές μεθόδους και τις p- και 'hp-' εκδόσεις της μεθόδου πεπερασμένων στοιχείων[14] . Ανέπτυξε επίσης το μαθηματικό πλαίσιο για τις μεθόδους διαμέρισης της ενότητας. Ο Μπαμπούσκα εξελέγη μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικής το 2005 για τη συμβολή του στη θεωρία και την εφαρμογή των μεθόδων πεπερασμένων στοιχείων για την ανάλυση και το σχεδιασμό μηχανικών με τη βοήθεια υπολογιστή.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ίβο Μπαμπούσκα γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου 1926 στην Πράγα, ήταν γιος του αρχιτέκτονα Μίλαν Μπαμπούσκα (ο οποίος σχεδίασε το Εθνικό Τεχνικό Μουσείο της Πράγας) και της συζύγου του Μαρί[15]. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Τσεχικό Πολυτεχνείο της Πράγας, από όπου έλαβε το δίπλωμα Dipl. Ing το 1949[15]. Το 1951 τον τίτλο του Dr. Tech. τη διδακτορική του διατριβή επέβλεψαν οι Έντουαρντ Τσεχ και Βλαντιμίρ Κνιχάλ. Από το 1949 σπούδασε στο Μαθηματικό Ινστιτούτο της Τσεχοσλοβακικής Ακαδημίας Επιστημών και στη συνέχεια ήταν επικεφαλής του Τμήματος Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων. Το 1955 έλαβε το C.Sc. (Διδακτορικό) στα μαθηματικά και το 1960 το D.Sc. στα μαθηματικά[15]. Ήταν παντρεμένος με τη Ρενάτα και απέκτησαν δύο παιδιά, ένα κορίτσι, τη Λένκα και ένα αγόρι, τον Βιτ[15][16].

Ο Μπαμπούσκα έφυγε από την κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία το 1968 με λίγο περισσότερο από ό,τι μπορούσε να κουβαλήσει, μετά από ένα συνέδριο στη Δυτική Ευρώπη, και μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αφού δίδαξε για πολλά χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, μετακόμισε τελικά στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, όπου υπηρέτησε πολλά χρόνια στο Ινστιτούτο Oden την Υπολογιστική Μηχανική και τις Επιστήμες. Μετακόμισε στο Νέο Μεξικό το 2020, μετά τη συνταξιοδότησή του το 2018 σε ηλικία 92 ετών.

Ο Μπαμπούσκα πέθανε στις 12 Απριλίου 2023, σε ηλικία 97 ετών.[17]

Εργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπαμπούσκα εργάστηκε στον τομέα των μαθηματικών, των εφαρμοσμένων μαθηματικών, των αριθμητικών μεθόδων, των μεθόδων πεπερασμένων στοιχείων και της υπολογιστικής μηχανικής. Το 1968 έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Maryland, College Park, στο τμήμα μαθηματικών, το οποίο αποτελεί μέρος του Κολεγίου Πληροφορικής, Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μaryland. Συνταξιοδοτήθηκε το 1996 ως διακεκριμένος καθηγητής του Πανεπιστημίου. Το 1989 συνίδρυσε την εταιρεία ESRD, Inc. η οποία ανέπτυξε το λογισμικό πεπερασμένων στοιχείων StressCheck, εφαρμόζοντας στην πράξη μεγάλο μέρος της έρευνας και της συμβολής του Μπαμπούσκα στη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων.[18][19] Μετά τη θητεία του στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, μετακόμισε στο Ινστιτούτο Υπολογιστικής Μηχανικής και Επιστημών του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν, όπου κατείχε την έδρα Robert B. Trull στη Μηχανική. Ο Μπαμπούσκα δημοσίευσε περισσότερες από 300 εργασίες σε περιοδικά με με επιστημονική αξιολόγηση, περισσότερες από 70 εργασίες σε πρακτικά συνεδρίων και αρκετά βιβλία. Υπήρξε προσκεκλημένος ομιλητής σε πολλά μεγάλα διεθνή συνέδρια και μέλος πολλών συντακτικών επιτροπών επιστημονικών περιοδικών. Το 2018 συνταξιοδοτήθηκε ως ομότιμος καθηγητής. Μεταξύ των περισσότερων από 30 διδακτορικών φοιτητών του είναι ο Κρίστοφ Σβαμπ και ο Μίχαελ Βόγκελιους.

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπαμπούσκα έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις για το έργο του, μεταξύ των οποίων πέντε τιμητικούς διδακτορικούς τίτλους, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (2003), μέλος του SIAM και του ICAM, το Κρατικό Βραβείο Μαθηματικών της Τσεχοσλοβακίας, το Βραβείο Leroy P. Steele (2012),[16] το Βραβείο Birkhoff (1994), το Βραβείο Humboldt της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, το Βραβείο Neuron της Τσεχικής Δημοκρατίας, Επίτιμο Ξένο Μέλος της Τσεχικής Εταιρείας Επιστημόνων και το Μετάλλιο του Μπολτσάνο. [15] Το 2003, ο αστεροειδής 36060 Babuška ονομάστηκε προς τιμήν του από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση.[15] Το 2005, ο Μπαμπούσκα βραβεύτηκε με το τιμητικό μετάλλιο "De Scientia Et Humanitate Optime Meritis"[20], έλαβε το μετάλλιο του συνεδρίου ICAM ("Νεύτων Γκάους", 2016) και εξελέγη μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικών. Ήταν επίσης μέλος της Ακαδημίας Ιατρικής, Μηχανικής και Επιστημών του Τέξας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01010512. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  2. 2,0 2,1 «Evidence zájmových osob StB». Records of persons of interest.
  3. 3,0 3,1 «prof. Ing. Dr. Ivo Babuška, Dr. hon. mult.». Neuron Endowment Fund. Ανακτήθηκε στις 19  Μαρτίου 2021.
  4. www.esrd.com/in-memoriam-babuska/.
  5. 5,0 5,1 CONOR.SI. 108452451.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 MacTutor History of Mathematics archive.
  7. 7,0 7,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/48971. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01010512. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2023.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01010512. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2023.
  10. 10,0 10,1 oden.utexas.edu/news-and-events/news/Ivo-Babuska-Mathematician-Finite-Element-Method-Dies-97/.
  11. www.siam.org/prizes-recognition/fellows-program/all-siam-fellows?page=1. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουλίου 2021.
  12. www.ams.org/prizes-awards/pabrowse.cgi?parent_id=25.
  13. Hazewinkel, Michiel, επιμ.. (2001), «Babuska-Lax-Milgram theorem», Encyclopedia of Mathematics, Springer, ISBN 978-1-55608-010-4, http://www.encyclopediaofmath.org/index.php?title=Main_Page 
  14. «Dr. Ivo Babuska». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 Segeth, Karel (2011). «Honorary Editor of Applied Mathematics Professor Ivo Babuška is Eighty-Five». Applications of Mathematics 56 (2): 173–176. doi:10.1007/s10492-011-0001-8. http://am.math.cas.cz/full/60/5/am60_5_1.pdf. 
  16. 16,0 16,1 Segeth, Karel (2015). «Professor Ivo Babuška». Applications of Mathematics 60 (5): 469–472. doi:10.1007/s10492-015-0106-6. http://am.math.cas.cz/full/60/5/am60_5_1.pdf. 
  17. «Prof. Ing. Dr. Ivo Babuska, DrSc., dr. h. c.» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023. 
  18. ESRD, Inc. company history Αρχειοθετήθηκε 21 June 2010 στο Wayback Machine.
  19. «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2010. 
  20. «Honorary Medal „De scientia et humanitate optime meritis" - Akademie věd České republiky». www.avcr.cz. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]