Έντβαρντ Βασιλέφσκι

Έντβαρντ Βασιλέφσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1923 Τσερσκ
Θάνατος	22  Αυγούστου 1968
Συνθήκες θανάτου	αυτοκτονία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	στρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	ανθυπολοχαγός (σλαβόφωνες χώρες)

Ο Έντβαρντ Βασιλέφσκι (πολωνικά: Edward Wasilewski, 1923 – 22 Αυγούστου 1968), με ψευδώνυμο Βιχούρα (Wichura, «Ισχυρή θύελλα»), ήταν ένας από τους πιο γνωστούς αντικομμουνιστές μαχητές στην πολωνική αντίσταση κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατάληψης της Πολωνίας. Υπό τις διαταγές του, 44 στρατιώτες του υπόγειου κινήματος επιτέθηκαν με επιτυχία στο στρατόπεδο ΛΚΕΥ στο Ρεμπέρτουφ τη νύχτα της 20ης–21ης Μαΐου 1945 και απελευθέρωσαν 700–1.000 κρατούμενους του Λαϊκού Επιτροπείου Εσωτερικών Υποθέσεων. Ο Βασιλέφσκι συνελήφθη στις 26 Μαρτίου 1946 και, μετά από ένα χρόνο στη φυλακή, έσπασε από πράκτορες του Υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας. Εργάστηκε ως πληροφοριοδότης μέχρι το 1960, καταγγέλλοντας πολλούς πρώην συναδέλφους του. Αυτοκτόνησε πηδώντας από ένα παράθυρο το 1968, την ημέρα της εισβολής του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία.

Βιογραφία

Ο Βασιλέφσκι μεγάλωσε στο Στανισουάβουφ, κοντά στο Μινσκ Μαζοβιέτσκι. Ασχολήθηκε με την αντιναζιστική αντίσταση ήδη από τον Δεκέμβριο του 1939 – όντας μόλις 16 ετών. Το καλοκαίρι του 1940 εντάχθηκε στην υπόγεια ομάδα προσκοπισμού Γκρι Τάξεις (Szare Szeregi) και έγινε ένας από τους οργανωτές της. Εντάχθηκε στον Πολωνικό Εσωτερικό Στρατό (Armia Krajowa) με τη διμοιρία του προσκοπισμού. Ταυτόχρονα, ο Βασιλέφσκι συνέχισε την εκπαίδευσή του σε μια κρυφή δευτεροβάθμια εκπαίδευση - κάτι που του επέτρεψε να περάσει τις εξετάσεις στο λύκειο της Πολωνίας. Στον Εσωτερικό Στρατό, ανατέθηκε σε μάχιμο τμήμα, όπου υπηρέτησε μέχρι το τέλος της γερμανικής κατοχής. Το 1943 ολοκλήρωσε ένα παράνομο μάθημα σε σχολή δόκιμων και έλαβε τον βαθμό του αξιωματικού λόχου. Το 1944 προήχθη στο βαθμό του ανθυπολοχαγού και εντάχθηκε στο τάγμα δασών. Τερμάτισε τον αγώνα του εναντίον της Γερμανίας με τη συμμετοχή στη Επιχείρηση Καταιγίδα.

Αντικομμουνιστικός εμφύλιος πόλεμος

Ο Συνταγματάρχης Έντβαρντ Βασιλέφσκι επέστρεψε στη γενέτειρά του και συνέχισε τις υπόγειες δραστηριότητές του στην Αντιπροσωπεία των Ενόπλων Δυνάμεων για την Πολωνία (Delegatura Sił Zbrojnych). Παρά τη νεαρή ηλικία (21 ετών), το Φεβρουάριο του 1945 ο Βασιλέφσκι έλαβε εντολή από τον διοικητή της Περιφέρειας Μινσκ Μαζοβιέτσκι να σχηματίσει μια ανεξάρτητη αντάρτικη μονάδα και να ξεκινήσει δραστηριότητες αυτοάμυνας ενάντια στη σοβιετική κατάληψη. Σύντομα, η μονάδα του επεκτάθηκε από 12 στρατιώτες σε πάνω από 50, οπλισμένοι με 25 τουφέκια, πάνω από 20 πολυβόλα, πιστόλια και 3 αντιαρματικά τουφέκια. Μαζί, κατέστρεψαν πολλά οχυρά της Πολιτοφυλακής και του ΛΕΕΥ και στις 20–21 Μαΐου 1945 απελευθέρωσαν το στρατόπεδο στο Ρεμπέρτουφ.

Ο Βασιλέφσκι συνελήφθη μετά από ψευδή αμνηστία και διώχθηκε, και έγινε σταλινικός πληροφοριοδότης το Σεπτέμβριο του 1950 ενώ έπασχε από κατάθλιψη. Εντάχθηκε στο Τμήμα 3 του Υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας το Μάιο του 1951, και τα επόμενα χρόνια έλαβε μέρος σε πολλές αντικομματικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα τη σύλληψη και την εκτέλεση πολλών υπόγειων μαχητών, συμπεριλαμβανομένων των Καζίμιες Καμιένσκι «Χούζαρ» και Γιαν Κμιόουεκ, μαζί με δεκάδες άλλους. Έπινε πολύ και προσβλήθηκε από φυματίωση. Απολύθηκε από το Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας τον Απρίλιο του 1960, έπιασε δουλειά ως μικροδημοσιογράφος (ποτέ με πραγματικό όνομα) και αυτοκτόνησε οκτώ χρόνια αργότερα, στις 22 Αυγούστου 1968.

Δείτε επίσης

• Λούντβικ Κάλκσταϊν, σταλινιστής πληροφοριοδότης με το Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας