Έιμυ Τζόνσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έιμι Τζόνσον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Amy Johnson (Αγγλικά)
Γέννηση1  Ιουλίου 1903[1][2][3] ή 1904[4]
Κίνγκστον απόν Χαλ
Θάνατος5  Ιανουαρίου 1941[1][2][3]
εκβολές του Τάμεση
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας (έως 1927)
Ηνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Σέφιλντ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααεροπόρος
ΕργοδότηςAir Transport Auxiliary
Οικογένεια
ΣύζυγοςJim Mollison (1932–1938)[5]
ΓονείςJohn William Johnson[6] και Amy Hodge[6]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΒρετανική Βασιλική Αεροπορία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαPresident of the Women's Engineering Society (1935–1937)[7]
ΒραβεύσειςΔιοικητής του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (1930)[8]
Τρόπαιο Χάρμον
Women in Aviation, International
Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
Segrave Trophy (1932)[9]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Έιμυ Β. Τζόνσον (Amy Johnson, 1 Ιουλίου 19035 Ιανουαρίου 1941) ήταν Αγγλίδα αεροπόρος, η πρώτη γυναίκα πιλότος που πέταξε μόνη από τη Βρετανία μέχρι την Αυστραλία.

Πετώντας μόνη ή με τον σύζυγό της, επίσης πιλότο, Τζιμ Μόλισον, σημείωσε και πολλές άλλες παγκόσμιες πρωτιές και ρεκόρ κατά τη δεκαετία του 1930. Ο βρετανικός τύπος την αποκαλούσε «Βασίλισσα των αιθέρων». Σκοτώθηκε σε βοηθητική πτήση στην Αγγλία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζόνσον γεννήθηκε στο Κίνγκστον απόν Χαλ και ήταν η μεγαλύτερη από τις 4 κόρες του Τζων Γουίλιαμ Τζόνσον, μέλους της οικογενειακής εταιρείας ιχθυεμπόρων Andrew Johnson, Knudtzon & Company, και της Έιμυ Χοτζ (Amy Hodge), εγγονής του Γουίλιαμ Χοτζ, δημάρχου του Χαλ[10] το 1860. Η Τζόνσον φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, από όπου απεφοίτησε με πτυχίο οικονομικών.[11] Μετά εργάσθηκε στο Λονδίνο ως γραμματέας ενός δικηγόρου. Γνώρισε την αεροπορία ως χόμπι, παίρνοντας πιστοποιητικό ερασιτέχνη πιλότου στις 28 Ιανουαρίου 1929 και δίπλωμα πιλότου «A» στις 6 Ιουλίου 1929, αμφότερα στην Αερολέσχη του Λονδίνου, μετά από μαθήματα με τον σμηναγό Βαλεντάιν Μπέικερ. Το ίδιο έτος έγινε η πρώτη Βρετανίδα γυναίκα που πήρε δίπλωμα μηχανικού εδάφους.[12]

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζόνσον στο αεροπλάνο της, τύπου Black Hawk Moth, αφήνοντας την Αυστραλία για την Αγγλία στις 14 Ιουνίου 1930

Η Τζόνσον δέχθηκε ως δώρο το πρώτο της (μεταχειρισμένο) αεροπλάνο, ένα de Havilland DH.60 Moth, από τον πατέρα της, ο οποίος υπήρξε πάντοτε ενας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές της, και από τον Λόρδο Γουέικφηλντ (Τσαρλς Γουέικφηλντ, επιχειρηματίας και λόρδος Δήμαρχος του Λονδίνου).[11] Το ονόμασε «Ιάσονα» (Jason) από το σήμα της εταιρείας του πατέρα της.

Για πρώτη φορά η Τζόνσον έγινε παγκοσμίως γνωστή το 1930, όταν έγινε η πρώτη γυναίκα αεροπόρος που πέταξε μόνη της από τη Βρετανία μέχρι την Αυστραλία. Κυβερνώντας τον «Ιάσονα», απογειώθηκε από το Κρόυντον του Λονδίνου στις 5 Μαΐου και προσγειώθηκε με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς στο Ντάργουιν στις 24 Μαΐου, αφού διένυσε 18.000 χιλιόμετρα.[13] Μετά από 6 ημέρες το αεροπλάνο της έπαθε ζημιές όταν προσγειώθηκε με τον άνεμο πίσω της στο αεροδρόμιο του Μπρίσμπεϊν, οπότε πέταξε μέχρι το ονομαστικό τέλος του ταξιδιού της, το Σίδνεϊ, με τον σμηναγό Φρανκ Φόλετ, ενώ το δικό της αεροπλάνο επισκευαζόταν. Τον «Ιάσονα» πιλοτάρισε μέχρι το Σίδνεϊ ο σμηναγός Λέστερ Μπρέιν.[14][15]

Σήμερα ο «Ιάσων» διατηρείται στο Μουσείο Επιστήμης του Λονδίνου. Για το κατόρθωμά της η Τζόνσον τιμήθηκε με το βραβείο Harmon Trophy και το παράσημο CBE.

Μετά από αυτό η Τζόνσον απέκτησε ένα de Havilland Puss Moth (DH.80A), το οποίο ονόμασε «Ιάσων II». Τον Ιούλιο του 1931, μαζί με τον συγκυβερνήτη Τζακ Χάμφρεϋς, έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που πέταξαν από το Λονδίνο στη Μόσχα μέσα σε μία ημέρα, διανύοντας την απόσταση των 2.830 χιλιομέτρων σε περίπου 21 ώρες. Από εκεί συνέχισαν το ταξίδι τους πάνω από τη Σιβηρία, φθάνοντας μέχρι το Τόκιο και θέτοντας ένα νέο ρεκόρ χρόνου ταξιδιού από τη Βρετανία στην Ιαπωνία.[16]

Το 1932 η Τζόνσον παντρεύτηκε τον Σκωτσέζο πιλότο Τζιμ Μόλισον, που της έκανε πρόταση γάμου κατά τη διάρκεια μιας πτήσεως περίπου 8 ώρες μετά την πρώτη γνωριμία τους. Τον Ιούλιο του 1932 η Τζόνσον κατέρριψε το ρεκόρ του συζύγου της για μοναχική πτήση από το Λονδίνο μέχρι το Κέιπ Τάουν, κυβερνώντας το αεροσκάφος «Σύννεφο της ερήμου» (Desert Cloud).[16]

Η Τζόνσον με τον «Ιάσονα» στο Τζάνσι των Ινδιών, τον Μάιο του 1930
Το 1932 οι Έιμυ Τζόνσον και Τζιμ Μόλισον παντρεύτηκαν.

Οι επόμενες πτήσεις της ήταν μαζί με τον σύζυγό της. Τον Ιούλιο του 1933 πέταξαν ένα αεροσκάφος τύπου de Havilland DH.84 Dragon I με το όνομα Seafarer στην παρθενική του πτήση[16], χωρίς σταθμό, από τη Νότια Ουαλία για το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.[17] Αλλά το αεροσκάφος τους έμεινε από καύσιμα και έκαναν βίαιη αναγκαστική προσγείωση στο Δημοτικό Αεροδρόμιο του Μπρίτζμπορτ (σήμερα Αεροδρόμιο Σικόρσκυ) στο Στράτφορντ του Κονέκτικατ. Αμφότεροι τραυματίσθηκαν.[18] Μετά την ανάρρωσή του, το ζεύγος τιμήθηκε με εορταστικές εκδηλώσεις από την κοινωνία της Νέας Υόρκης, ακόμα και με μία παρέλαση στη Γουώλ Στρητ.[12]

Οι δυο τους πέταξαν επίσης σε χρόνο ρεκόρ από τη Βρετανία στην Ινδία το 1934 με δικινητήριο αεροσκάφος τύπου de Havilland DH.88 Comet, ονόματι «Μαύρη Μαγεία», ως μέρος του αγώνα MacRobertson Air Race Λονδίνου-Μελβούρνης. Υποχρεώθηκαν ωστόσο να αποχωρήσουν από τον αγώνα στο Αλλαχαμπάντ εξαιτίας προβλημάτων με τον κινητήρα.[16]

Τον Μάιο του 1936 η Τζόνσον πραγματοποίησε την τελευταία πτήση-ρεκόρ της, καταρρίπτοντας και πάλι την επίδοση για το ταξίδι Βρετανία - Νότια Αφρική. Το ίδιο έτος τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αερολέσχης.[12]

Το 1938 η Τζόνσον αναποδογύρισε το ανεμόπτερό της κατά την προσγείωση μετά από μια επίδειξη στην Αγγλία, αλλά δεν τραυματίσθηκε σοβαρά.[19] Το ίδιο έτος πήρε διαζύγιο από τον Μόλισον και σύντομα ξαναπήρε το πατρικό της επώνυμο.[20]

Ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος και το τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1940, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Τζόνσον κατατάχθηκε στη νέα υπηρεσία Βοηθητικών Αερομεταφορών (Air Transport Auxiliary, ATA), το έργο της οποίας ήταν να μεταφέρει πιλοτάροντας αεροσκάφη της RAF προς/από επισκευή, νέα αεροσκάφη στις μονάδες τους ή και προς απόσυρση ανά την Αγγλία. Εκεί έφθασε στον βαθμό που ήταν αντίστοιχος του σμηναγού. Ο πρώην σύζυγός της πέταξε επίσης για λογαριασμό της ATA σε όλη τη διάρκεια του πολέμου.[21]

Στις 5 Ιανουαρίου 1941, πετώντας για την ATA ένα αεροσκάφος τύπου Airspeed Oxford από το Πρέστουικ μέσω Μπλάκπουλ στη βάση της RAF στο αεροδρόμιο της Οξφόρδης, η Τζόνσον παρεξέκλινε πολύ της πορείας της εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Αφού εξαντλήθηκαν τα καύσιμα, έπεσε με αλεξίπτωτο και το αεροσκάφος της συνετρίβη στις εκβολές του Τάμεση κοντά στο Χερν Μπέυ.

Το πλήρωμα του πλοίου «Haslemere», μικρού επιταγμένου φέρι-μποτ, είδε το αλεξίπτωτο της Τζόνσον να κατεβαίνει και την είδε ακόμη και να καλεί σε βοήθεια μέσα από το νερό. Οι συνθήκες ήταν κακές: υπήρχε μεγάλη θαλασσοταραχή, ισχυρή παλίρροια και ταυτοχρόνως χιονόπτωση και πολύ κρύο.[22] Ο κυβερνήτης του «Haslemere» Γουώλτερ Φλέτσερ έπεσε στο νερό σε μια προσπάθεια να τη σώσει[22], αλλά ανεπιτυχώς. Το 2016 ο ιστορικός Alec Gill δήλωσε ότι ο γιος ενός μέλους του πληρώματος του πλοίου είχε ισχυρισθεί πως η Τζόνσον σκοτώθηκε από τον έλικα του πλοίου, αν και δεν το είδε ξεκάθαρα.[23] Αυτός ο ισχυρισμός δεν έχει επαληθευθεί, καθώς το σώμα της Τζόνσον δεν βρέθηκε ποτέ.

Μια νεκρώσιμη ακολουθία τελέσθηκε για την Τζόνσον στον ναό του Σαιν Μάρτιν ιν δε Φήλντς στις 14 Ιανουαρίου 1941. Ο κυβερνήτης Φλέτσερ, που πέθανε λίγες ημέρες αργότερα από την κατάδυσή του στα παγωμένα νερά, τιμήθηκε μεταθανατίως με το Μετάλλιο Αλβέρτου ναυαγοσωστικής, τον Μάιο του ίδιου έτους.[22]

Αμφισβητούμενη εκδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μία εκδοχή που δημοσιοποιήθηκε το 1999 είναι ότι ο θάνατος της Τζόνσον οφείλεται πιθανώς σε φίλια πυρά. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι ο Τομ Μίτσελ από το Σάσεξ ισχυρίσθηκε ότι είχε καταρρίψει το αεροπλάνο της όταν δεν του έδωσε το σωστό σύνθημα κατά την πτήση της. Ο Μίτσελ εξήγησε ότι το αεροσκάφος εντοπίσθηκε και έγινε επαφή με τον ασύρματο, οπότε ζητήθηκε το συνθηματικό και η Τζόνσον έδωσε λάθος συνθηματικό δύο φορές. «Τότε ρίξαμε 16 rounds αντιαεροπορικών πυρών και το αεροπλάνο έπεσε μέσα στην εκβολή του Τάμεση. Νομίσαμε όλοι ότι ήταν αεροπλάνο του εχθρού μέχρι την επόμενη μέρα, όταν διαβάσαμε τις εφημερίδες και καταλάβαμε ότι ήταν η Έιμυ. Οι αξιωματικοί μάς είπαν να μην πούμε ποτέ σε κανέναν τι συνέβη.»[24]

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροπλάνο της KLM, τύπου McDonnell Douglas MD-11, με το όνομα «Amy Johnson»
Το Κτήριο Έιμυ Τζόνσον στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ

Η Τζόνσον γεύθηκε πολλές και διάφορων ειδών αναγνωρίσεις όσο ζούσε: ήδη τον Ιούνιο του 1930 η πτήση της στην Αυστραλία ενέπνευσε το δημοφιλές στην εποχή του τραγούδι «Amy, Wonderful Amy», σε στίχους Τζόζεφ Γκίλμπερτ και μουσική του Horatio Nicholls (ψευδώνυμο του Λώρενς Ράιτ). Από το 1935 έως το 1937 η Τζόνσον ήταν πρόεδρος της (βρετανικής) Εταιρείας Γυναικών Μηχανικών.[25]

Μια συλλογή από σουβενίρ και προσωπικά αντικείμενα της Έιμυ Τζόνσον δωρήθηκε από τον πατέρα της στο Sewerby Hall στο Μπρίντλιντον το 1958. Σήμερα το Sewerby Hall έχει μια μουσειακή αίθουσα αφιερωμένη στην αεροπόρο. Το 1974 ένα άγαλμα της Έιμυ Τζόνσον, έργο του Harry Ibbetson, αποκαλύφθηκε στην οδό Prospect του Κίνγκστον απόν Χαλ, έξω από ένα σχολείο θηλέων που πήρε το όνομα της αεροπόρου (αλλά το σχολείο έκλεισε το 2004).[26] Τον Σεπτέμβριο του 2016 έγιναν τα αποκαλυπτήρια δύο άλλων αγαλμάτων της με αφορμή την 75η επέτειο του θανάτου της. Το πρώτο αποκαλύφθηκε στο Χερν Μπέυ, κοντά στο σημείο όπου έπεσε με το αεροπλάνο της[27], και το δεύτερο και πάλι στο Χαλ, κοντά στο σπίτι των παιδικών της χρόνων.[28]

Το 2017 η Google τίμησε τα 114α γενέθλια της Τζόνσον με ένα Google Doodle.[29] Το ίδιο έτος η αεροπορική εταιρεία Norwegian Long Haul ζωγράφισε στο ουραίο πτερύγιο δύο εκ των αεροπλάνων της ένα πορτρέτο της Τζόνσον.[30][31]

Ονομάσθηκαν προς τιμή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το «Κτήριο Amy Johnson», που στεγάζει το Τμήμα Αυτόματου Ελέγχου και Μηχανικής Συστημάτων του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ.
  • Το «Δημοτικό Σχολείο Amy Johnson» στο Roundshaw Estate, στα νότια του Λονδίνου (Wallington), το οποίο βρίσκεται πάνω στο πρώην Αεροδρόμιο Κρόυντον (το κύριο διεθνές αεροδρόμιο του Λονδίνου κατά τον Μεσοπόλεμο).[32]
  • Το «Amy Johnson Comet Restoration Centre» στο Ντέρμπι, όπου το DH.88 Comet «Μαύρη Μαγεία» επιδιορθώθηκε και συντηρείται τόσο, ώστε να μπορεί να πετάξει.
  • Διάφορα αεροσκάφη.
  • Το «Amy's Restaurant and Bar» στα ξενοδοχεία Χίλτον τόσο στο Αεροδρόμιο Γκάτγουικ, όσο και στο Αεροδρόμιο Στάνστεντ.
  • Η Λεωφόρος Amy Johnson στο Ντάργουιν της Αυστραλίας.
  • Ο δρόμος Amy Johnson Way στο Μπλάκπουλ, δίπλα στο Αεροδρόμιο του Μπλάκπουλ.
  • Η ετήσια «Διάλεξη Amy Johnson», που θεσμοθετήθηκε το 2011 από τη Βασιλική Αεροναυτική Εταιρεία[33] «για να εορτασθεί ο ένας αιώνας των γυναικών στην πτήση και να τιμηθεί η διασημότερη γυναίκα αεροπόρος της Βρετανίας». Η διάλεξη γίνεται κοντά ή επάνω στην ημερομηνία της 6ης Ιουλίου προς ανάμνηση της ημερομηνίας του 1929 κατά την οποία η Έιμυ Τζόνσον πήρε το δίπλωμα-άδεια πιλότου.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1050480627. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6cg247m. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 9732313. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 «A Historical Dictionary of British Women» Routledge. 17  Δεκεμβρίου 2003. ISBN-13 978-1-85743-228-2.
  5. «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 34200.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  7. www.wes.org.uk/content/history/presidents-past-present.
  8. «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U227460.
  9. www.royalautomobileclub.co.uk/motoring/trophies-and-awards/the-segrave-trophy/amy-johnson-cbe/.
  10. «Amy Johnson pioneering aviator» (PDF). Hull Local Studies Library, Hull City Council. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  11. 11,0 11,1 Dunmore, Spencer: Undaunted: Long-Distance Flyers in the Golden Age of Aviation, McClelland & Stewart, Τορόντο 2004, σσ. 194-195.
  12. 12,0 12,1 12,2 Aitken, Kenneth: «Amy Johnson (The Speed Seekers)», Aeroplane Monthly, τόμ. 19, no. 7 (Ιούλιος 1991), τεύχ. 219, σελ. 440.
  13. Marshall, A.C., επιμ. (1934). Newnes Golden Treasury. George Newnes Ltd. σελ. 488 (photo plate opposite). 
  14. Captain Lester Brain beside Amy's "Jason". Ted Hood. 1931. [νεκρός σύνδεσμος]
  15. «MISS AMY JOHNSON». The Canberra Times (Australian Capital Territory, Australia) 4 (813): σελ. 1. 30 Μαΐου 1930. http://nla.gov.au/nla.news-article2304553. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2018. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 «Amy Johnson», The Science Museum (South Kensington, UK), 2013. Αρχειοθετήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 στη Wayback Machine.
  17. Ignasher, Jim (2015): «Stratford, CT – July 23, 1933» Αρχειοθετήθηκε 2019-05-10 στο Wayback Machine., New England Aviation History.
  18. «Fly ocean, crash near goal», Chicago Daily Tribune, 24 Ιουλίου 1933. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2016.
  19. "Helliwells aircraft component factory at Walsall airport" Αρχειοθετήθηκε 28 September 2011[Date mismatch] στο Wayback Machine. Black Country Bugle, 25 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2013.
  20. Smith, Constance Babington (2004): Amy Johnson, The History Press Ltd, ISBN 978-0-75093-703-0, σσ. 312-313.
  21. «8 Unsung Women Explorers». Our Amazing Planet, LiveScience.com. 30 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2012. 
  22. 22,0 22,1 22,2 «Heroes Of Air Raids Civil Defence Awards, Rescues In Face Of Danger», The Times, τεύχ. 48928, 17 Μαΐου 1941, σελ. 2. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2012.
  23. «Flying pioneer Amy Johnson chopped to pieces by Royal Navy ship's propeller, historian says», Daily Telegraph, 6 Ιανουαρίου 2016, ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2016
  24. Gray, Alison:. «I think I shot down Amy Johnson», The Scotsman, 6 Φεβρουαρίου 1999
  25. «Past Presidents» Αρχειοθετήθηκε 2020-02-29 στο Wayback Machine., Women's Engineering Society
  26. «Amy Johnson» Αρχειοθετήθηκε 15 March 2012[Date mismatch] στο Wayback Machine. Hull History Centre via hullhistorycentre.org.uk. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2010.
  27. «Aviator Amy Johnson: Statue unveiled at Herne Bay». BBC News. 17 September 2016. https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-37395430. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2016. 
  28. «Amy Johnson statue unveiled in Hull». BBC News. 30 Σεπτεμβρίου 2016. https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-humber-37510715. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2016. 
  29. «Amy Johnson's 114th Birthday». Google Doodle. 
  30. Caswell, Mark (3 Ιουλίου 2017). «Freddie Mercury unveiled as Norwegian's latest tail fin hero». Business Traveller.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2017. 
  31. Munro, Scott (30 Ιουνίου 2017). «Freddie Mercury's image to appear on Norwegian aircraft». Teamrock.com. Future Publishing Limited. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2017. 
  32. «Amy Johnson Primary School» Αρχειοθετήθηκε 4 September 2010[Date mismatch] στο Wayback Machine. lgfl.net, 2010
  33. Bossom, Emma (3 Ιουνίου 2011): «Carolynn McCall to speak at inaugural Amy Johnson Named Lecture» Αρχειοθετήθηκε 23 July 2011[Date mismatch] στο Wayback Machine. Royal Aeronautical Society's Amy Johnson Named Lecture via aerosocietychannel.com. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2011.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gillies, Midge: Amy Johnson, Queen of the Air, Phoenix Paperback, Λονδίνο 2004, ISBN 0753817705
  • Moolman, Valerie: Women Aloft (The Epic of Flight), Time-Life Books, Alexandria, Virginia 1981, ISBN 0-8094-3287-0
  • Nesbitt, Roy: «What did Happen to Amy Johnson?» Aeroplane Monthly (Μέρος 1), τόμος 16, no. 1, Ιανουάριος 1988, και (Μέρος 2) τόμος 16, no. 2, Φεβρουάριος 1988
  • Sugden, Philip: Amy's Last Flight: The Fate of Amy Johnson in 1941, Highgate Press, Beverley (East Yorkshire) 2015, ISBN 978-1-902645-62-9
  • Turner, Mary: The Women's Century: A Celebration of Changing Roles 1900–2000, The National Archives, Kew, Richmond, Surrey, UK 2003, ISBN 1-903365-51-1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]