Πιττακός
| Πιττακός | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Πιττακός (Ελληνικά) |
| Γέννηση | Δεκαετία του 650 π.Χ. Μυτιλήνη |
| Θάνατος | Δεκαετία του 570 π.Χ. Μεταπόντιο |
| Χώρα πολιτογράφησης | Mytilene |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος πολιτικός στρατιωτικός |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | στρατηγός |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Πιττακός ο Μυτιληναίος (περ. 650-570 π.Χ.) ήταν πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της Μυτιλήνης, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας[2][3] και μνημονεύεται μαζί με τον Θαλή, τον Βία και το Σόλωνα σε όλους τους σχετικούς καταλόγους.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πατρίδα του αναφέρεται η Μυτιλήνη, ο δε Σουίδας θέτει τη γέννησή του κατά την τριακοστή τρίτη Ολυμπιάδα, δηλαδή περί το 652 π.Χ.. Πατέρας του ήταν ο Υρράδιος από τη Θράκη που προερχόταν από τη μεσαία τάξη αλλά η μητέρα του από την αριστοκρατική[4], ενώ αναφέρεται ότι ανήλθε κοινωνικά όταν παντρεύτηκε γυναίκα από την οικογένεια των Πενθιλιδών, μια από τις ισχυρότερες τότε οικογένειες του νησιού[3]. Φημιζόταν για την πολιτική και κοινωνική σοφία του, τη σύνεση και την χρηστότητά του, αλλά και την πολεμική ανδρεία του. Στον πολιτικό στίβο της πατρίδας του εισήλθε ενεργά το 612 π.Χ., όταν από κοινού με τους Επιμενίδη και Κίκκη, αδελφούς του ποιητή Αλκαίου, οι οποίοι ηγούνταν της αριστοκρατικής μερίδας, φόνευσε τον τύραννο Μέλαγχρο[5][6].
Έξι χρόνια μετά τον βρίσκουμε να οδηγεί τους συμπολίτες του στον πόλεμο κατά των Αθηναίων, με αντικείμενο την κατοχή του Σιγείου της Τρωάδος, παλαιά αποικία της Μυτιλήνης στην είσοδο του Ελλησπόντου. Ο Πιττακός διακρίθηκε στη μάχη, σκότωσε μάλιστα, στο πλαίσιο μονομαχίας, τον Φρύνωνα, στρατηγό των Αθηναίων[7], νικητή των Ολυμπίων και διάσημο για το θάρρος και την ανδρεία του. Οι Μυτιληναίοι τον τίμησαν για τα κατορθώματά του, όμως εκείνος από τα εδάφη που του προσφέρθηκαν δέχτηκε μόνο την έκταση που σηματοδοτήθηκε από μια ρίψη του ακοντίου του. Κατόπιν, διέθεσε τη γη για ιερή χρήση η οποία έκτοτε αποκαλείται Πιττακού γη.
Ο πόλεμος με τους Αθηναίους έληξε με παρέμβαση του Περιάνδρου, ο οποίος παραχώρησε τη διαφιλονικούμενη έκταση στους Αθηναίους. Οι εσωτερικές ταραχές στην Μυτιλήνη συνεχίστηκαν, υποδαυλισμένες από τη μερίδα των αριστοκρατών, με προεξάρχοντες τον Αλκαίο και τον αδελφό του, Αντιμενίδη. Όταν αυτοί εξορίστηκαν, η πόλη γνώρισε περίοδο σχετικής ηρεμίας, ώσπου οι φυγάδες επιχείρησαν να πετύχουν την επάνοδό τους με τη βία των όπλων. Ο δήμος, προκειμένου να αποκρούσει την απειλή, εξέλεξε ως αισυμνήτη τον Πιττακό, στον οποίο παραχώρησε απόλυτη εξουσία[7]. Ο μεγάλος άνδρας παρέμεινε στο θώκο επί μία δεκαετία (589-579) με την παρέλευση της οποίας παραιτήθηκε από την αρχή εκουσίως[6].
Στη διάρκεια της ηγεμονίας του δεν επιχείρησε να ανατρέψει το πολίτευμα, αλλά επιδόθηκε στη βελτίωση και την αναθεώρηση των νόμων. Σύμφωνα με τον Διόδωρο Σικελιώτη, το πολιτικό του έργο αποτιμάται θετικά αφού χάρι σε αυτό η Μυτιλήνη απαλλάχθηκε από τον εμφύλιο πόλεμο, τον πόλεμο και την τυραννίδα[8]. Αντίθετα, οι ολιγαρχικοί σκιαγραφούσαν τον Πιττακό ως τύραννο[9], ο δε Αλκαίος σε σχόλιό του χαρακτήρισε τον Πιττακό "κακοπάτριδα" και εξέφρασε την περιφρόνησή του για τον τρόπο με τον οποίο ο λαός τον εξέλεξε ως αισυμνήτη[6].
Ο Πιττακός πέθανε περί το 569, σε ηλικία εβδομήντα ετών κατά τον Διογένη Λαέρτιο[10], ογδόντα ετών κατά τον Σουίδα και εκατό ετών κατά τον Λουκιανό. Του αποδίδονται πολλά, χαμένα όμως, ελεγειακά ποιήματα, καθώς και πολλά γνωμικά, όπως «χαλεπὸν ἐσθλὸν ἔμμεναι» και το «γίγνωσκε καιρόν». Το πρώτο αποτέλεσε θέμα ωδής του Σιμωνίδη. Του αποδίδεται επίσης και ένα -ψευδεπίγραφο προφανώς- επίγραμμα της Παλατινής Ανθολογίας (ΧΙ 440).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βίοι Φιλοσόφων 1.22-122 (1.74-1.78) από τη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
- Αποφθέγματα του Πιττακού από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διόδωρος Σικελιώτης, "Ἱστορικὴ Βιβλιοθήκη", Βύβλος Θ΄ (βλ. Βικιθήκη)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2020.
- ↑ «Πιττακός ο Μυτιληναίος (Μυτιλήνη Λέσβου, περ. 650 - 570 π.Χ.) - Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.». www.greekencyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Καμάρα, Αφροδίτη (12 Οκτωβρίου 2006). «Πιττακός ο Μυτιληναίος». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2017.
- ↑ Α.Ε., tovima.gr — Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. «tovima.gr - Πιττακός ο Μυτιληναίος περίπου 650-570 π.X.». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2017.
- ↑ Λάμπρος, Σπυρίδων (27 Απριλίου 2015). Ιστορία της Ελλάδος από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως (1453): Τόμος Α´ (Από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του Πελοποννησιακού πολέμου). Pelekanos Books. ISBN 9786180400496.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 147, τομ.28.
- ↑ 7,0 7,1 Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος (2 Δεκεμβρίου 2014). Ιστορία του ελληνικού έθνους - Τόμος α΄. Pelekanos Books. ISBN 9789604009220.
- ↑ "ὅτι Πιττακὸς ὁ Μιτυληναῖος οὐ μόνον ἐν σοφίᾳ θαυμαστὸς ἦν, ἀλλὰ καὶ πολίτης ἐγένετο τοιοῦτος οἷον ἕτερον οὐκ ἤνεγκεν ἡ νῆσος, δοκῶ δ᾽ οὐδ᾽ ἂν ὕστερον ἐνέγκαι, μέχρι ἂν τὸν οἶνον φέρῃ πλείω τε καὶ ἡδίω. νομοθέτης τε γὰρ ἀγαθὸς ὑπῆρχε κἀν τοῖς κατὰ μέρος πρὸς τοὺς πολίτας κοινὸς καὶ φιλάνθρωπος, καὶ τὴν πατρίδα τριῶν τῶν μεγίστων συμφορῶν ἀπέλυσε, τυραννίδος, στάσεως, πολέμου." - Διόδωρος Σικελιώτης, "Ἱστορικὴ Βιβλιοθήκη", Βύβλος Θ΄
- ↑ Strabon (1815). Strabonos Geografikon Biblia eptakaideka.
- ↑ " Ἐποίησε δὲ καὶ ἐλεγεῖα ἔπη ἑξακόσια, καὶ ὑπὲρ νόμων καταλογάδην τοῖς πολίταις. Ἤκμαζε μὲν οὖν περὶ τὴν τεσσαρακοστὴν δευτέραν Ὀλυμπιάδα· ἐτελεύτησε δ' ἐπὶ Ἀριστομένους τῷ τρίτῳ ἔτει τῆς πεντηκοστῆς δευτέρας Ὀλυμπιάδος, βιοὺς ὑπὲρ ἔτη ἑβδομήκοντα, ἤδη γηραιός." - Διογένης Λαέρτιος, "Βίοι καὶ γνῶμαι τῶν ἐν φιλοσοφίᾳ εὐδοκιμησάντων", Βιβλίο A΄
| |||||
|